Toespraak minister Schultz van Haegen bij jaarvergadering Schuttevaer, 6 juni 2013

Toespraak | 07-06-2013

Hoe overleef ik…de crisis?
Dit is niet de titel van weer een nieuw boek van een veelbekroonde jeugdboekenserie.
Maar wel de dagelijkse harde realiteit van veel schippers hier in de zaal. [De recente cijfers van ING bevestigen helaas nog een keer het beeld van een sector in crisis].
Die strijd om financieel het hoofd boven water te houden gaat mij aan het hart.

Simpele oplossingen zijn er niet.
Daarom is het goed dat België de crisis aanmeldt in Brussel.
In een internationale markt als de binnenvaart kan je vraagstukken zoals capaciteit en marktwerking immers alleen op Europees niveau aanpakken.

Ik heb mijn collega’s in België steun toegezegd.

En mijn Duitse collega gevraagd zich aan te sluiten.
Met de sector voer ik overleg over onze inzet in Brussel.

Dat doe ik omdat ik ervan overtuigd ben dat de binnenvaart een sector is met veel toekomst.
Met de modernste vloot ter wereld bent U een drijvende kracht van onze economie.
Een sector die een grote bijdrage levert aan de bereikbaarheid van Nederland.

Daarom blijf ik de komende jaren - ondanks alle bezuinigingen - fors investeren in aanleg en onderhoud van vaarwegen, ligplaatsen en sluizen: gemiddeld 800 tot 900 miljoen per jaar en 3.3 miljard euro in deze kabinetsperiode 
In mijn infrastructuurprogramma is geen vaarwegproject geschrapt.
Het volledige verhaal is natuurlijk wel dat sommige projecten vertraagd worden.

Maar ik loop niet weg voor die soms pijnlijke maar weloverwogen keuzes.
De investeringen in infrastructuur geven aan dat ik geloof in een gezonde toekomst van de binnenvaart.  
Maar we kunnen ook slimmer omgaan met die infrastructuur.
Daarom is het  programma Beter benutten een belangrijke pijler van mijn beleid. We kunnen de mogelijkheden van vervoer over water beter benutten.
Vervoer over water als alternatief voor druk en vastlopend wegverkeer.
Kortom: meer vervoer over water, minder vrachtwagens op de weg.
Een voorbeeld.
In Brabant heb ik vorig jaar met het regionale bedrijfsleven en overheden een deal gesloten: ik investeer in vaarwegen zodat deze voor langere en zwaardere schepen geschikt zijn.

En het bedrijfsleven investeert in vervoer per binnenvaartschip.
Bedrijven hebben afgesproken 600 vrachtwagens per dag van de weg te halen. Dat is de deal.
Gevolg: een betere doorstroming op onze wegen.
En dat is weer goed voor onze economie.
Kortom, een mooie afspraak waar u als sector en ik als minister erg trots op mogen zijn.
En een deal die navolging verdient en krijgt.
Ik ben namelijk in overleg met de regio Twente  een soortgelijke afspraak te maken voor wat betreft de opwaardering van de Twentekanalen.

Dames en heren,
Steeds meer verladers kiezen voor de binnenvaart.
Denk aan de voeding- en drankproducenten die  kiezen voor de ‘blue-road’.
En daarmee voor betrouwbaar vervoer.
Heinz ‘vermijdt’ 10.000 autoritten op de A15.

Bierbrouwer Bavaria haalt 1400 containers van de weg.
Deze nieuwe klanten zijn geen klein bier voor de binnenvaart en voor de bereikbaarheid en leefbaarheid van Nederland.

Om die kansen voor een gezonde toekomst met beide handen te kunnen grijpen help ik de sector.
Ik geef u drie voorbeelden.
Ten eerste een snelle en goede digitale uitwisseling tussen schippers en schippers en verladers.
U bespaart daarmee kosten.
U verbetert de efficiency van vervoersstromen.
En u maakt slimmer gebruik van de transportmogelijkheden op de weg, het water en het spoor.
Behalve mobiel internet kunnen lokale WiFi hotspots grote hoeveelheden data ontvangen.

Vorige maand is een contract getekend voor de aanleg van WiFi hotspots in 20 havens.
Ik heb hiervoor 1 miljoen euro gereserveerd.
Ik hoop dat meer havens zullen volgen.
En dat u als schipper veel gebruik maakt en profijt hebt van deze hotspots.
Om het belang hiervan duidelijk te maken zal ik zo meteen aan de heer Luijendijk van de Nederlandse Vereniging van Binnenhavens symbolisch een WiFi kastje overhandigen.

Een ander voorbeeld van mijn betrokkenheid is het stimuleren van een groene koers van de binnenvaart.
Door de lange levensduur van motoren is de binnenvaart haar traditionele milieuvoordeel op het wegtransport aan het verliezen.
U moet de komende jaren flinke stappen zetten om uw duurzame imago overeind te houden.
En dat is niet makkelijk door de huidige crisis.
Dat onderken ik.

Maar ik zie tegelijkertijd wel goede initiatieven vanuit de sector, zoals de Green Awards en varen op LNG; een zeer veelbelovende brandstof die de binnenvaart weer tot de meest milieuvriendelijke vorm van transport kan maken.  
Ik heb recent de eerste volledig op LNG varende binnenvaarttanker mogen introduceren.
En dankzij de gezamenlijke inspanning van het Nederlandse bedrijfsleven en mijn ministerie hebben we inmiddels vanuit de CCR toestemming voor zes LNG schepen; alle zes ‘Made in Holland’.

Ik ga alles in het werk stellen om varen op LNG in 2014 structureel mogelijk te maken.

Maar we moeten ook iets doen aan het vergroenen van bestaande schepen.
Op een wijze die werkbaar en betaalbaar is.
Het initiatief van uw sector voor een zogeheten ‘Innovatieschuur’ juich ik dan ook toe.

Dit initiatief heeft als doel slimme en kosteneffectieve oplossingen te vinden die breed toepasbaar zijn voor bestaande schepen.

Derde voorbeeld is het moderniseren, werkbaar en betaalbaar houden van regels en voorschriften. Samen met U kijk ik bijvoorbeeld kritisch naar technische voorschriften in de CCR.
Voorschriften die soms tot onredelijk hoge kosten leiden voor U als schipper.
Terwijl goedkopere alternatieven voor handen kunnen zijn.
Ook aan het uniformeren van kwalificaties voor bemanningsleden werken we hard.
Of het moderniseren en flexibel maken van eisen aan bemanningssamenstelling en vaar- en rusttijden.
Daarmee helpen we het personeelstekort in de binnenvaart aan te pakken.

De introductie van de nieuwe Praktijkexamens Schipper en Matroos is een ander middel dat hierbij helpt.
Het is een tweede route naast het reguliere onderwijs om op een goede en snellere wijze het groot vaarbewijs en de beroepskwalificatie matroos te behalen.
Voor zij-instromers, maar ook anderen, wordt hiermee de drempel om in de binnenvaart aan het werk te gaan een stuk lager.
Ik ben dan ook blij dat ik na mijn toespraak de eerste praktijkdiploma’s schipper en matroos mag uitreiken.
En ik hoop dat dit de start is van een lawine aan nieuwe kandidaten.

Dames en heren,

Samen met U wil ik werken aan een gezonde toekomst van de binnenvaart.
Ik zal daarin mijn rol spelen.
Echter, de sector moet zelf ook hard aan de slag.
Denk aan meer samenwerking binnen de branche.

Bijna een jaar geleden heb ik in een eerder interview met weekblad Schuttevaer gezegd dat ik als minister nog hoop mee te maken dat de binnenvaartorganisaties CBRB, BBU en Schuttevaer hun handtekening zetten onder een samenwerkingsovereenkomst.
En zie: 29 mei jongstleden was het zover.
De oprichting van Binnenvaart Logistiek Nederland [BLN].
Nu alleen nog met varende leden.
Maar ik vertrouw er op dat binnenkort ook andere leden overstappen.
Deze overeenkomst  is een eerste veelbelovende stap op weg naar een sterke en slagvaardige binnenvaartorganisatie.
Belangrijk is nu door te pakken en BLN een volwaardige krachtige gesprekspartner en belangenbehartiger te laten zijn.
Die afspraak wil ik graag met u maken.

[korte adempauze]

Hoe overleef ik de crisis?
Zo begon ik wat somber mijn toespraak.
Ik heb u vandaag een hart onder de riem willen steken.
Ik geloof in een gezonde toekomst van de binnenvaart die sterker uit de crisis kan komen.
Die mooie toekomst komt niet vanzelf.
Dat weet u als geen ander.
Dat vergt de komende jaren een actieve inzet en nauwe samenwerking van marktpartijen en overheid.
We moeten samen de kansen pakken om de Nederlandse concurrentiepositie te versterken met een aantrekkelijke binnenvaart, die efficiënt, betrouwbaar, schoon en veilig is.

Dank u wel.