Persconferentie na ministerraad 24 mei 2013

Mediatekst | 24-05-2013

INLEIDEND STATEMENT
Ik heb in de ministerraad kort verslag gedaan van de Europese Raad afgelopen woensdag en ook van het gesprek met Duitsland gisteren in Kleef. Ik heb gemeld dat de Europese Raad in mijn ogen een hele nuttige bijeenkomst was. We hebben gesproken over de interne markt voor energie – dat gaat om zaken als leveringszekerheid, om veiligheid, duurzaamheid en prijsvorming), maar ook hebben we gesproken over het tegengaan van belastingfraude en belastingontwijking en ik heb de voorzitter van het Europees Parlement, Schultz, aangesproken over de extra claim voor de EU-begroting 2013, waar zoals bekend Nederland tegenstander van is. Belangrijke onderwerpen. Het gaat bijvoorbeeld bij de belastingfraude om grote bedragen. 1000 miljard opgeteld per jaar. Dus dat is ongeveer het nationaal inkomen van Spanje. Of zo’n beetje de hele zeven jaar begroting van de Europese Unie. Dus het goed dat we daarover afspraken hebben gemaakt, al zal nog heel veel nu ook in praktijk moeten worden omgezet in wet- en regelgeving en concrete uitwerking. Het is vooral van belang omdat ieder land waar mensen netje hun belasting betalen, waar bedrijven netjes hun belasting betalen zich natuurlijk kapot ergeren aan mensen die zich niet aan de regels houden.

Gisteren was er een bijzondere bijeenkomst in Kleef. Een mooie gelegenheid om de goede betrekkingen tussen Nederland en Duitsland nog eens te bestendigen. Die zijn goed. We hebben heel goed contact op economisch, politiek, sociaal en cultureel gebied. Het centrale thema gisteren was duurzame groei. Dan gaat het over zaken als innovatie, energiezekerheid, maar ook financiële duurzaamheid. Duitsland en Nederland hebben de ambitie op dergelijke terreinen gezamenlijk ook een voortrekkersrol te vervullen. Henk Kamp heeft gisteren nog eens voorgerekend dat na het blok Canada, Verenigde Staten, het blok Nederland-Duitsland behoort tot het op een na sterkste handelsblok in de wereld qua onderlinge export en import. En ik kan zeggen dat niet alleen Henk Kamp, maar alle aanwezige collega’s; Frans Timmermans, Wilma Mansveld, Jet Bussemaker, Ronald Plasterk en ikzelf natuurlijk: wij het een zeer geslaagde bijeenkomst vonden. Die zal zeker een vervolg krijgen. 

In de ministerraad hebben we verder de Voorjaarsnota vastgesteld voor 2013. Die zal later vandaag of uiterlijk maandag naar de Tweede Kamer worden gestuurd als de laatste aanpassingen zijn gedaan. Daarnaast hebben we ingestemd met wetgeving die erop toeziet dat er toezicht mogelijk is op zware criminelen, na het uitzitten van hun straf, dat die onder voorwaarden extra toezicht kunnen krijgen. Daarbij is vooral van belang dat je probeert de kans op herhaling, terugvalgedrag, probeert te verminderen. Het gaat om mensen waarbij die kans op herhaling groot is. En het is zaak om in dergelijke gevallen extra toezichthoudende maatregelen te kunnen opleggen. Het kan dan gaan, afhankelijk van het soort misdrijf, van een consumptieverbod op drugs, alcohol etcetera tot een gebiedsverbod, een reisverbod of een verplichting om zich onder behandeling te stellen van een deskundige of een zorginstelling, of om een bepaald soort vrijwilligerswerk te vervullen. Stuk voor stuk maatregelen die kunnen bijdragen aan een veiliger Nederland en dat is een van de doelstellingen van dit kabinet.

VRAAG VAN DOMMELEN (NOS)
Ja meneer Rutte een wat algemener punt naar aanleiding van wat u net zei over die fraude. Er zijn veel verhalen over fraude de laatste tijd. Belastingfraude noemde u net zelf, maar er is voedselfraude, er wordt gefraudeerd met premies in de zorg. Vindt u dat het toeneemt?

RUTTE
Nou er is een paradox en die paradox is dat we natuurlijk ook veel meer fraude opsporen. Als je geen fraude opspoort, dan vind je die fraude ook niet. Die fraude heeft niet het doel om gevonden te worden. Dus er wordt veel meer gedaan aan fraude opsporen. Dat doen we op allerlei terreinen. Bijvoorbeeld op het terrein van de toeslagen – het debat van van Frans Weekers – dat laatst plaatsvond, naar aanleiding van die ergerlijke zaak van de Bulgaren. Op het terrein van de gezondheidszorg en de sociale zekerheid: ik ben de politiek ingegaan, in 2002, toen waren we daar al heel druk mee bezig en dat is eigenlijk al sinds Hans Wiegel daar eind jaren ’70 aandacht voor vroeg, voor de fraudebestrijding dat het een belangrijk onderwerp is. Dus ik begrijp heel goed als mensen die bedragen zien, dat ze zich kapot ergeren, dat doe ik ook. Tegelijkertijd is het ook een teken dat we er steeds beter in slagen om het te vinden. Maar als je het eenmaal vindt, dan vind je ook fraudestructuren en fraudepatronen, die vervolgens weer verdere acties vragen, kijk naar het debat gisteren met Schippers, hè, wat we nu gaan doen om verder vast te stellen wat precies aan de hand is in de ziekenhuissector en in de verpleeghuissector. Dus het is een paradox, omdat je opspoort, vindt je en omdat je vindt, zullen mensen zich kapot ergeren aan de bedragen die je vindt.

VRAAG
Ja en is alleen de verklaring alleen maar dat we er meer naar kijken, dat we dus ook meer vinden, of zou het ook kunnen dat er meer gefraudeerd wordt?

RUTTE
Ja, dan zijn u en ik allebei even deskundig. Ik ken u als iemand die niet fraudeert en het zou me verbazen als u het wel doet, maar ook dat zouden we dan eerst moeten vaststellen. Ik doe het niet en hier geldt echt dat het opsporen leidt tot het vinden van fraude. En als je fraude vindt, dan kom je ook op een gegeven moment achter fraudepatronen, dus ik vind het wat ver gaan nu om mij te vragen om algemeen vast te stellen of het toeneemt. Wat ik wel vaststel, is dat de pakkans groter wordt.

VRAAG
Maar ik vraag het hier om, omdat hoe meer mensen daar over horen, hoe cynischer ze ook worden over de overheid in zijn algemeenheid. Er wordt altijd vrij ongericht over gepraat wel, maar er zijn ook hele boeken volgeschreven over het feit dat als mensen elkaar niet meer vertrouwen, dat dat ook gewoon slecht is voor de economische groei, dus hebben we daar met z’n allen vreselijk veel last van, de vraag is dus: kan de overheid er wat aan doen?

RUTTE
Ja daar kunt u ook iets aan doen en ik vind, als complimenten, ik vind dat de media de afgelopen weken, in het algemeen ‘balanced’ bericht hebben over die fraudezaken. En inderdaad ook heel vaak hebben laten zien dat het er ook uit voorkomt dat, omdat we er steeds beter in slagen fraude op te sporen, het ook zichtbaar wordt en als het zichtbaar wordt, komt dan natuurlijk ook de ergernis van ‘hè dat dit kan’. Als je het niet opspoort, dan vind je het niet en dan weet je het ook niet. En ik heb groot vertrouwen in de democratie en de wijsheid van mensen. Zolang politici dat goed uitleggen en de media, ja daar gaat u zelf over, maar mijn waarneming is, dat proberen evenwichtig te brengen, zal dat niet leiden tot een afname van vertrouwen in de samenleving, maar eerder tot een toename, namelijk de vaststelling dat we dit in het land niet accepteren, als gemeenschapsgeld wordt uitgegeven door mensen, gebruikt wordt door mensen, die er geen recht op hebben. Daar betalen we ons belasting niet voor.

VRAAG
Nee, maar je kunt ook redeneren dat hoe meer mensen zien dat er op allerlei fronten fraude is, dat ze er aan gaan wennen en gaan zeggen: ja zie je wel, je kunt nergens meer op rekenen. Nou weer het voedsel, nou weer de sociale zekerheid, nou weer de belasting. Ja, waar moet ik nog van uitgaan?

RUTTE
Ja nee, dat risico is er natuurlijk, maar uiteindelijk is dat ook het mooie van een democratie, dat mensen zich informeren op basis van die informatie zich een mening vormen en dat geldt niet alleen voor u en mij, dat geldt voor 16, 17 miljoen Nederlanders. En dat doen ze op basis van alle informatie die ze krijgen en mijn overtuiging is dat als die informatie, vanuit het kabinet, een goede combinatie is van: we stellen fraudepatronen vast, we zijn heel druk bezig om die fraude verder op te sporen en te bestrijden en ja, de fraude die we zien, die is onacceptabel en de media er ook in slagen om dat, en nogmaals, ik laat dat aan u, ik kan alleen maar vaststellen dat dat in de afgelopen weken in balans gebracht is, dat dat op een fatsoenlijke manier gebracht is, naar mijn waarneming, naar mijn oordeel, dan draagt dat volgens mij alleen maar bij aan de toename van vertrouwen, dat we in een land wonen waarin we dit niet accepteren, het opsporen en mensen vervolgens aanpakken.

VRAAG BREEDVELD (RADIO1)
Premier Rutte, hoe vond u de berichtgeving over de zogenoemde vergeten driehoek in de Schilderswijk, deze week?

RUTTE
Die vond ik in de brievenbus.

VRAAG
Ja, en wat dacht u toen u het las?

RUTTE
Ja, het lastige is natuurlijk, dit is de waarneming van de journalisten van Trouw en die moet ik accepteren. De vraag nu natuurlijk is: wat ga je er politiek mee doen? En politiek moet je in de eerste plaats vaststellen dat we in een land wonen waarin mensen elk geloof mogen uitoefenen, elk geloof mogen aanhangen waar ze voor kiezen en dat ik nooit mijn geloof aan u mag opdringen. En ook nooit de normen en waarden die uit mijn geloof voortkomen, aan u mag opdringen. Wij hebben ons allebei te houden aan de algemene wetten, die voor alle Nederlanders gelden. Het artikel beschreef onder andere, zoals ik het mij herinner, dat politie te weinig toegang tot de wijk zou hebben. Op dat punt meen ik dat de burgemeester van Den Haag, maar ook Lodewijk Asscher die daar meteen dinsdagochtend naartoe is gegaan, hebben vastgesteld dat de politie - Asscher was er ook met een politieman die veel in die wijk is, is hij daar op pad geweest. Dus niet alleen met de bobo’s van de politie, maar juist ook van de werkvloer en heeft ook echt met eigen ogen vastgesteld, dat de politie daar heel goed weet wat er aan de hand is. Ik ken toevallig vanuit een eerder werkbezoek dat politiebureau Heemstraat. Ben ook wel eens op werkbezoek geweest, toevallig, in de Frans Halsstraat, dat is ook alweer een jaartje geleden, voor een ander soort project. Wat nu van belang is, is vast te stellen dat de politie daar kan komen. Vast te stellen, met z’n allen, dat de norm in dit land is, dat je, allemaal houdt aan de wet en dat we nooit normen en waarden van het geloof aan elkaar kunnen opleggen. Dat we moeten oppassen om niet ‘jumping to conclusions’, hè, dat we nu al zeggen: het zit in die wijk niet goed, op basis van het Trouw-artikel. Dat op zichzelf goed gedocumenteerd is, maar het is een artikel van een journalist, hun waarneming. Vandaar dat Asscher ook gezegd heeft: ik kom in een uitgebreidere brief over dit hele fenomeen naar de Kamer en zal er nader onderzoek naar doen.

VRAAG
Dus het fenomeen op zich, even los van of het klopt in deze wijk, ja of nee, is zo verontrustend dat het kabinet ook daar onderzoek naar instelt en, in dit geval, Asscher daar zelf poolshoogte gaan nemen.

RUTTE
Nou, Asscher heeft dat gedaan naar aanleiding van het Trouw-bericht en heeft vervolgens vastgesteld dat we zaken nooit moeten bagatelliseren. Dat als iemand dit zo ervaart, dat dat altijd ernstig is en dat niemand in dit land zich hoeft te laten welvervallen, dat iemand anders vertelt hoe hij zich moet gedragen, tenzij je je niet aan de wet houdt, dan mag een ander je daar natuurlijk wel op aan spreken. Maar niet omdat je je niet aan zijn wet houdt, die uit zijn geloof voortkomt, dat is de grens. Dat is de vrijheid die we in dit land hebben en die geldt voor iedereen. Zoals ook iedereen de vrijheid heeft om binnen de grenzen van de wet de eigen godsdienst te belijden. Als ik het heb over fenomeen, dan bedoel ik de discussie die op gang is gekomen. Daarmee trekt het kabinet geen conclusies op voorhand dat dit speelt, maar het verzoek van de Kamer is gekomen, vandaar dat ik het woord fenomeen gebruik en daarmee bedoel ik de discussie naar aanleiding van het Trouw-artikel, het fenomeen waarop de Kamer daarvan gevraagd heeft, want daarmee ontstond de discussie, om daar verder onderzoek naar te doen en ook te berichten hoe grote steden daarmee omgaan, met het gegeven dat mensen, in sommige gevallen, zich in hun vrijheid beperkt voelen, door dit soort gebeurtenissen.

VRAAG
Dat is inderdaad precies het punt. Het gebeurt. Mensen gunnen elkaar die vrijheid lang niet altijd. De grote vraag was, en daar was natuurlijk het artikel een alarmbel voor, loopt het uit de hand?

RUTTE
Ja, u vraagt mij dat nu, kijk de waarneming in die wijk van Asscher en van mijzelf, een tijdje geleden, is mij in ieder geval dit totaal niet opgevallen. Ik heb toen gesproken met autochtonen en allochtonen in de wijk en dat ging toen om een onderwijsproject en een project waarbij Marokkaanse kinderen betrokken zijn bij het leefbaar houden van een bepaald pleintje aan de Frans Halsstraat, daar is mij dat in ieder geval niet opgevallen, maar dat is een waarneming van één persoon, mij, en van Asscher afgelopen dinsdag, maar wel met een wijkagent die hem heeft geïnformeerd. Daar staat tegenover het beeld wat Trouw oproept. En, wat ik nou niet wil en wat Asscher ook niet gedaan heeft, is daarin zeggen wie er gelijk heeft. Wat je moet vaststellen is dat als iemand in het land, of dat nou in die wijk is of ergens anders, of als we hier Nieuwspoort uitlopen, dat iemand op grond van zijn geloof meent u te kunnen aanspreken op kleding, gedrag of iets anders, terwijl hij zich keurig aan de wet houdt, dan is dat onacceptabel en dan heeft u altijd toegang tot de politie en die zal dan ook altijd u te woord moeten staan.

VRAAG
Wat is uw persoonlijke ervaring, want u geeft vlak daar, vlak in de buurt, geeft u les op een school. Elke week, u doet dan nog altijd, in een wijk die vergelijkbaar is, zelfs midden in de Schilderswijk ook. Hoe ervaart u daar de druk tussen verschillende culturen, die er wel degelijk is?

RUTTE
Die heb ik op die school nooit ervaren. Nee, die school wordt goed geleid en als dat zou gebeuren, weet ik ook zeker dat er door de schoolleiding adequaat wordt ingegrepen. En daar heeft de schoolleiding een rol in, daar heeft de politie een rol in en het belangrijkste is dat, dat vond ik het meest zorgelijke aan het Trouw-artikel, het beeld wat ontstond, dat mensen zich niet tot de politie zouden wenden omdat ze bang waren dat de politie die wijk niet in zou durven. Nou ik ben in ieder geval blij dat vastgesteld is, dat dat niet speelt. Dat die politie daar stevig aanwezig is, zoals de politie overal in het land stevig aanwezig is. Ik niet, en Asscher niet, Opstelten niet, zou accepteren dat er delen van Nederland zouden zijn waar de wet niet geldt.

VRAAG
De vraag is of er niet veel meer moet gebeuren. We kennen natuurlijk allemaal columnisten die bijvoorbeeld gestopt zijn met te schrijven, kritisch te schrijven over de islam. We hebben hier natuurlijk Theo van Gogh meegemaakt. Mensen zijn wel degelijk bang voor represailles als ze daar iets over willen zeggen. De vraag is: moet je niet meer doen dan zeggen: het mag niet, we moeten in Nederland vrij zijn in ons geloof?

RUTTE
Nou daar begint het wel mee. Vervolgens heeft een kabinet dan de taak om ervoor te zorgen dat de wet wordt gehandhaafd. Dus als er berichten zijn dat de politie een bepaald deel van zo’n wijk niet in zou kunnen, vast te stellen of dat zo is en dat is gelukkig niet zo, die politie heeft daar een stevige voet aan de grond. Zoals de politie dat in heel Nederland hoort te hebben. Wij willen hier geen situaties, zoals in sommige andere landen, dat er wijken zijn waar mensen niet meer zich zouden, of waar de politie, de wet niet gehandhaafd zou worden. Dat is hier niet het geval en dat is wat mij betreft in heel Nederland niet het geval en als die plekken er wel zijn, dan hoor ik ze graag van u, want dan zullen we daar maatregelen nemen. Dus het is de norm stellen, dat moet de politiek doen, dat doen we ook in wetgeving. U als deelnemer van het publieke debat, via de media, ik als ook deelnemer van het publieke debat vanuit de politiek, heb daar ook mijn eigen zaak, mijn eigen discussie een bijdrage in te leveren. Dat doe ik ook graag hier in deze bijeenkomst. Door die norm niet alleen in de wet te zetten, maar hem ook uit te dragen. Dit vind ik, in zo’n land leven wij, dit zit in de kern van onze grondwet, de verlichtingsidealen en onze staatsgeschiedenis van dit deel van de wereld. Dat is essentieel. Mensen zijn hier welkom. Mensen mogen in dit land ook hun geloof uitoefenen, ook dat is een traditie, maar altijd binnen de grenzen van de wet en als iemand het gevoel heeft dat een ander zijn vrijheid beperkt, dan is er de politie om op te treden.

VRAAG WESTER (RTL)
Het regent de laatste weken moties van wantrouwen en die treffen vooral VVD-bewindslieden. Maken die nog enige indruk op u of op het kabinet?

RUTTE
Die vraag is me vorige week ook gesteld en ik refereer toch naar het antwoord van vorige week. Want als ik iets ga zeggen over hoe de Kamer omgaat met moties van wantrouwen, dan zeg ik iets over het functioneren van de Kamer. Ik vind dat niet passend en ook niet helpfull, omdat ik als ik dat doe, ik ook treed in die relatie tussen kabinet en Kamer. De Kamer gaat over het eigen instrumentarium. Motie van wantrouwen is daar een instrument in. En het is de Kamer om daarmee om te gaan en niet aan mij om daar commentaar op te geven.

VRAAG
Maar als u er niets over zegt, geeft u in feite ook commentaar, want dan is het zo van: ach: het glijdt van me af. Doet me niets.

RUTTE
Nou ja, dan moet je naar de verschillende casuïstiek toegaan. Als u in algemene zin vraagt: vind je dat de Kamer teveel of te weinig moties van wantrouwen indient, dan reageer ik daar liever niet op, of daar reageer ik niet op. Als u mij dat per dossier vraagt, dan kun je daar natuurlijk van alles van vinden. We hebben ze allemaal voorbij zien komen. Ik kan ze kort langslopen. Ik vond het debat met Weekers, dat Weekers dat zeer overtuigend deed en zeer overtuigend zich verdedigde. Ik vond politiek gesproken die motie van wantrouwen onterecht. Maar, dan praat ik over die situatie. Niet over het instrument en hoe de Kamer dat hanteert. Maar over dat moment. Gisteren, Schippers, kijk als we echt gedwongen worden om iedere dag containers vol met concept-rapporten naar de Kamer te kruien, dan gaat het milieu eraan vanwege al het papier. Maar dan denk ik dat we ook echt bezig zijn om de relatie, normale werkwijze tussen kabinet en Kamer te verstoren. Ik vond dat Schippers dat gisteren overtuigend aantoonde en tegelijkertijd liet zien, daar hadden we het net over fraudebestrijding, hoe hoog dat op haar agenda staat. Ik vond die motie van wantrouwen dan ook zeer onterecht. In die specifieke situatie. En een tijdje geleden bij Teeven – Dolmatov -vond ik dat hij overtuigend liet zien wat zijn beleid is, hoe hij heeft gereageerd op die zelfmoord. Ook nog eens laat zien dat die zelfmoord ook in de ogen van het Openbaar… van de onderzoekers niet gelinkt kan worden aan de precieze situatie waarin de man zich bevond. En dat ook alles rechtvaardigde niet die motie die motie van wantrouwen. Maar goed, dan praat ik over die specifieke motie.

VRAAG
Nu heeft u de oppositie voor een deel ook nodig bij de uitvoering van beleid. Daarvoor is ook overleg met de oppositiepartijen, met grote regelmaat. Deze batterij aan moties van wantrouwen, verstoort dat het overleg?

RUTTE
Nee.

VRAAG
Omdat dat de SP en de PVV betrof gisteren, of….Maar die andere partijen?

RUTTE
Nee. Die moties van wantrouwen hebben ook steun gehad van partijen die meer in het politieke midden zitten. Nee, dat verstoort niet de verhoudingen.

VRAAG
U neemt het ze niet kwalijk?

RUTTE
Nee, dat zou heel raar zijn. Ik bedoel: zij mogen toch het instrument kiezen dat ze willen. Ik mag er iets van vinden, in die specifieke situatie. En nogmaals, als u in het algemeen de vraag stelt: wordt het motie van wantrouwen middel te bot of niet te bot? Is het nog bruikbaar of niet bruikbaar? Daar blijf ik dan buiten.

VRAAG CATS (FD)
U heeft het ook over de Voorjaarsnota gehad. Ziet er niet rooskleurig uit. Vertrouwt u nog steeds op de groene waas en het sociaal akkoord of is er nu echt wat extra nodig om het vertrouwen van mensen op te peppen?

RUTTE
Ik heb nooit voorspellingen gedaan over de cijfers van 2014. Ik heb alleen gezegd dat ik vind dat je het sociaal akkoord een kans moet geven om bij te dragen aan herstel van vertrouwen. Of dat ook gebeurt, daar heb ik me niet over uitgelaten en dat zal moeten blijken uit de ramingen van het CPB die komende maandag verschijnen.

VRAAG
Maar u houdt zich daar nog steeds aan vast? Er komt niet een extra pakket erbij of een ander iets wat mensen vertrouwen geeft? Een new deal waar meneer Van der Ploeg het zondag over had.

RUTTE
Wat bedoelt u met ‘daar aan’?

VRAAG
Nou ja, er moet gewerkt worden aan het vertrouwen in Nederland in de economie.

RUTTE
Zeker. Maar het herstel van vertrouwen in de economie, daartoe hebben we juist een sociaal akkoord gesloten. Om te laten zien, los van het feit dat het zorgt voor draagvlak om de grote hervormingen in de Nederlandse sociale zekerheid, is het ook van belang omdat het in zichzelf bijdraagt – naar mijn overtuiging – aan herstel van vertrouwen omdat het laat zien dat in Nederland werkgevers, werknemers, kabinet in staat zijn om gezamenlijk tot de aanpak van problemen te komen. Of dat zich ook zal vertalen in meevallende cijfers, of niet, daar heb ik geen uitspraken over gedaan. Ik heb alleen gezegd: ik vind dat je het een kans moet geven. En vandaar dat we in augustus besluiten gaan nemen over wat al of niet noodzakelijk is vanwege het saldodoel van 3% tekort 2014 aan extra maatregelen.

VRAAG
Het tekort zit nu al op 3.3 voor dit jaar. Het CPB voorspelde dit getal voor het hele jaar en het komt mede door de enorme stijging van de werkloosheid in de eerste maanden van dit jaar. Dus de verwachting is neem ik aan dat het tekort veel hoger zal uitkomen dan 3,3%.

RUTTE
Uw waarneming klopt niet. Het tekort loopt inderdaad op, maar de analyse klopt niet. Het is waar dat de WW stijgt, maar aan de uitgavenkant corrigeren wij alle uitgaventegenvallers. Dus de WW stijgt. Er zijn ook meevallers; bijvoorbeeld in de kinderopvang. Dus aan de sociale zekerheidskant zijn ook meevallers en we hebben extra maatregelen genomen voor 2013, namelijk de loon- en prijsbijstelling die voor 0,6 en als je kaders meeneemt zelfs 0,7 miljard in de cijfers staat. Dus aan de uitgavenkant behouden we alle kaders. De inkomstenkant: daar zit het probleem: daar vallen de belastinginkomsten fors tegen.

VRAAG
Precies. En dat zal zo door blijven gaan, dus het tekort zal uitkomen op flink meer dan 3,3%. Heeft u daar al een soort van getal voor in uw hoofd en komen er dan aanvullende maatregelen? Want 3,3% zal dus uitkomen op een getal dat waarschijnlijk dichter bij de 4 dan bij de 3 zal uitkomen.

RUTTE
Ook hier moeten we heel scherp zijn. We praten hier over 2013. Dus die 3,3 is een cijfer voor 2013. De laatste voorspelling van het CPB voor 2014 is 3,4%. Daar hebben wij ook allerlei maatregelen voor genomen. Dat pakket hebben we van tafel gehaald en gezegd: dat kan geheel of gedeeltelijk herleven in augustus als blijkt dat er toch aanvullende maatregelen zijn om het saldodoel van 3% voor 2014 te halen. Voor 2013 is er een verslechtering, maar voor 2013 hebben wij ons ook niet gecommitteerd aan de 3%. We hebben gezegd: voor 2013 accepteren wij een tekortcijfer dat boven de 3% komt. Voor 2014 willen we het weer op 3 of lager krijgen.

VRAAG
Maar dat zal ook hoger uitkomen als het zo doorgaat met die enorme verslechtering van de belastinginkomsten.

RUTTE
Ja, maar nu bent u een one woman CPB. Ik stel voor dat we daar echt even wachten op de ramingen.

VRAAG
Oké. Dus u kunt niet zeggen of u al iets aan wat voor getal u voor dit jaar in uw hoofd heeft en of daar nog iets van een pakket voor 2014 al…

RUTTE
Dat getal is niet meer waard dan wat u in uw hoofd heeft. Het mooie is dat we hier echt anders dan in sommige andere landen waar dat cijfer wordt vastgesteld door de regering, wij hier een onafhankelijk planbureau hebben. En dat rapporteert op verschillende momenten de komende maanden over de saldotekortverwachtingen voor 2014. En op basis daarvan moeten we dan een aantal besluiten nemen, met inachtneming van onze afspraken om volgend jaar dat cijfer weer op 3 of lager te willen hebben.

VRAAG
Maar bent u geschrokken dan van dit getal tot nu toe? Die verslechtering tot nu toe?

RUTTE
In dit vak schrik ik niet zo snel. Kijk voor 2013 zagen we natuurlijk al een tijdje dat de inkomsten tegenvielen. En dat we aan de uitgavenkant zijn we hard bezig geweest, en dat is ook gelukt, om alle kaders te handhaven. Maar aan de inkomstenkant, ook in de systematiek zoals we die hebben, met de automatische stabilisatoren, werkt het systeem zo dat je dan niet aan de inkomstenkant van het lopende jaar gaat proberen om extra belastinginkomsten te genereren. We wisten natuurlijk al eerder dit jaar dat die inkomstenkant tegenvalt. Dus in die zin was het cijfer niet heel onverwacht voor 2013.

VRAAG VAN DOMMELEN (NOS)
Nu we 2013 van de economische commissie ook de vrijbrief hebben gekregen om dan over die 3% te gaan. En uw streven is voor 2014 dat niet te doen. Wordt de verleiding dan niet heel groot om dan 2013 helemaal vol te hangen met schulden zodat het automatisch in 2014 een beetje minder vervelend wordt?

RUTTE
Nee, want die schulden dragen natuurlijk bij aan het algemene tekortcijfer van de Nederlandse overheid en van de schuld die we hebben. Die schuld stijgt ook. Ook dat ziet u in de Voorjaarsnota. Dus de schuld stijgt boven de 70%. Die was een aantal jaar geleden, voor de crisis van 2008, voordat we alle banken moesten redden, lag die, begon die met een 4. Nu begint hij inmiddels met een 7. We zitten overigens nog een eind onder Duitsland gelukkig, en een aantal andere landen. Maar, hij stijgt. Dus dat type korte termijnbeleid gaat ons niet helpen.

VRAAG
Het kan helpen om volgend jaar die 3% makkelijker te bereiken omdat je sommige dingen kan wegboeken in 2013 waar het toch al beroerd was.

RUTTE
Daar zijn, kan ik u verzekeren, ook heel weinig mogelijkheden voor. Want, Eurostat en dat is de Europese norm van hoe je boekt en wat je moet boeken, heeft gelukkig, want wij waren het niet van plan, maar stel je voor dat collega’s in Europa het wel zouden willen, hele scherpe eisen wat betreft het toerekenen van kosten aan een bepaald jaar. Dus daar kun je niet zomaar vrolijk in gaan rommelen. Gelukkig maar.

VRAAG VISCHJAGER
Meneer Rutte, ik heb een moeilijke vraag, omdat [onverstaanbaar, red] grondstof, gif uit Nederland naar Syrië. Misschien heeft u het wel in NRC gelezen. Ik wil u de NRC geven.

RUTTE
Nee, ik heb hem gezien.

VRAAG VISCHJAGER
Dat snap ik. Maar wat vindt u daar nou van, dat dat kan? Want niet alleen de vorm van de vraag, maar ook wat heeft u daarop te zeggen? Vindt u daar iets van?

RUTTE
Dat gaat om Glycol en daar is op geantwoord door Timmermans. Er zijn inmiddels ook aanvullende vragen gesteld. Ik verwijs echt naar dat antwoord, want dat is een hele ingewikkelde zaak. Dat speelde in de periode tot 2010. In 2013 is in april die lijst aangescherpt. Dat product is er ook opgekomen. Dat heeft Timmermans allemaal aan de Kamer geschreven en nu zijn er weer aanvullende vragen gesteld. Die worden ook beantwoord. Dus wat ik zal opschrijven is dat ik dan verwijs naar de brief van Timmermans van, ik denk van woensdag.

VRAAG VISCHJAGER
Heel graag, maar vindt u dat dan goed, dat ik die vraag stelde?

RUTTE
Luister, uw vragen zijn altijd goed.

RUTTE
Zo. Brief van Frans Timmermans. Ja, dat zal hij mooi vinden. Tot volgende week.