Wekelijks gesprek RTLZ 21 mei 2013

INLEIDENDE MUZIEK

FRITS WESTER: Welkom bij het wekelijks gesprek met de minister van Financiën.
Vandaag doen we het een beetje anders. Ik stel niet zozeer de vragen maar we hebben gevraagd wat ú bezighoudt en u kon uw eigen vragen stellen via Twitter. Heel veel reacties, waarvoor dank.
We hebben de meest representatieve vragen uitgezocht zeg maar vragen die eigenlijk door heel veel mensen werden gesteld.
En de minister van Financiën hier gaat ze beantwoorden.
Meneer Dijsselbloem, van harte welkom.
Hierna komen er wat wonderlijke Twitter-namen voorbij maar trekt u zich daar niks van aan. Zo heten die mensen op Twitter.
Het Rode Potlood vraagt zich af: De meeste economen raden bezuinigingen af in deze crisistijd. Waarom zet dit kabinet dat beleid dan toch voort?
MINISTER DIJSSELBLOEM: Nou, dat zetten we eigenlijk niet voort.
We zitten dit jaar in het dieptepunt van de crisis en we hebben besloten dit jaar niet verder te bezuinigen.
Dus de min drie procent wordt dit jaar ook gewoon losgelaten.
Daar schieten we dus ook gewoon doorheen ondanks dat we vastbesloten waren eronder te blijven.
Volgend jaar hopen we natuurlijk dat er weer economische groei is en dan gaan we weer een stap zetten naar dat begrotingsevenwicht maar daar gaan we dus langer voor nemen. Daar gaan we meer tijd voor nemen.
Maar wel nog even extra bezuinigen?
Is het doel van het kabinet om binnen die drie procent te komen volgend jaar?
Nou, dit jaar dus niet extra bezuinigen, dus dit jaar laten we de teugels los.
Ik zeg het niet met veel plezier, want dat betekent dat een deel van het probleem dus wel vooruit wordt geschoven en we later alsnog die rekening zullen moeten gaan betalen.
En volgend jaar gaan we, omdat we ook weer economische groei verwachten dus wel weer wat extra bezuinigen, ja.
En die groei zou er baat bij kunnen hebben als mensen weer geld gaan uitgeven.
Daar heeft Kapitein Rob een vraag over: Waarom geen btw-verlaging?
Dan gaan mensen meer besteden. Dan blijven de btw-inkomsten op peil en krijgt de economie een impuls.
Nou, zoals Kapitein Rob waarschijnlijk wel weet was onderdeel van het Lenteakkoord een btw-verhoging.
Die lastenverhoging geven we terug aan mensen.
Een deel daarvan is dit jaar al teruggegeven in onder andere de zorgtoeslag en een aantal andere toeslagen.
En in '14 en '15 geven we de andere delen daarvan terug.
De wijze waarop beslissen we dit najaar.
Waarom niet een btw-verhoging om uitgaven aan te jagen?
Verlaging.
-Sorry, verlaging om uitgaven van consumenten aan te jagen?
We zitten op dit moment allemaal een beetje in wat wordt genoemd een 'balanscrisis'.
Dat betekent: we zijn allemaal bezig om onze schulden te verminderen onze balans op orde te brengen.
Dat geldt ook voor consumenten. Veel consumenten hebben nu natuurlijk door de dalende huizenprijs eigenlijk een te hoge hypotheek.
Dat betekent, als je nu heel veel geld in de economie zou pompen dat mensen voor een groot deel dat zouden gaan sparen hun hypotheek zouden gaan aflossen of misschien consumptieve uitgaven doen maar die zouden voor een deel ook weer naar het buitenland stromen.
Bijvoorbeeld als je een auto koopt of witgoed gaat het geld vaak naar buitenlandse firma's.
Het is zeer de vraag of het nu geld pompen in de Nederlandse economie zich ook één op één vertaalt in meer uitgaven door consumenten.
Dus we moeten er echt goed over nadenken of dat nou verstandig is.
Dan Sywert van Lienden. Volgens mij is dat de Sywert van de G500.
Waarom wordt gekozen voor lastenverzwaring in plaats van bezuinigingen op uitgaven door het ministerie van Financiën?
We doen allebei. Over de hele kabinetsperiode tot en met 2017 in een verhouding dertig-zeventig.
Dertig procent lastenverhogingen, maar zeventig procent uitgavenvermindering.
Dit jaar is die verhouding niet goed, zou je kunnen zeggen: vijftig-vijftig.
Ook dat heeft weer te maken met hoe afgelopen jaar de begroting tot stand is gekomen. Op het allerlaatste moment moesten extra maatregelen worden genomen en dan heb je weinig keuze meer.
Het enige wat je dan nog kunt doen, is een aantal belastingen verhogen.
Daarom is er dit jaar relatief veel lastenverhoging.
Dat gaan we de komende jaren weer die verhouding veranderen zodat er over het totaal 70 procent uitgavenvermindering is bij de overheid.
En aan die belofte mogen we u ook houden?
Dit zijn gewoon de plannen die we voor de komende jaren klaar hebben staan.
Veel daarvan zal in wetgeving nog dit najaar aan de Kamer worden voorgelegd.
Dan over de financiële sector. Klaas Kuiper vraagt zich af: Wat gaat u doen aan het verschil in rentetarieven die banken waarvoor banken zelf lenen en wat ze aan hypotheekrente weer doorberekenen aan hypotheeknemers?
Gevers, eigenlijk.
Ja, de hypotheekrente is eigenlijk te hoog in Nederland.
Ook vergeleken met de ons omringende landen, één procent hoger.
Dat heeft met een paar dingen te maken. Natuurlijk de problemen bij de banken.
Banken zijn heel erg terughoudend om geld uit te lenen.
Dat heeft te maken met hun eigen balans die versterkt moet worden de reserves moeten omhoog, heeft te maken met de slechte hypotheekmarkt en de huizenprijzen die dalen in Nederland en het heeft te maken met een gebrek aan concurrentie.
Die woningmarkt zal dus moeten uitbodemen.
Die zal hopelijk in de loop van dit jaar en anders volgend jaar zijn dieptepunt toch echt bereiken en zich gaan herstellen.
Banken moeten versneld hun reserves omhoogbrengen. Dat moeten ze van mij.
Dus als iemand daar verantwoordelijk voor is, dan ben ik het.
Ik wil namelijk niet meer banken moeten redden.
Ik vind dat ze veel stabieler moeten worden.
En het derde punt waar we mee bezig zijn, onder andere met de Europese Commissie is zorgen dat er meer concurrentie komt op de hypotheekmarkt dat er toetreders kunnen komen in Nederland en dat allerlei restricties die nu gelden voor sommige van onze banken opgelegd door Europa, dat die restricties worden weggehaald zodat er weer concurrentie komt. Die hypotheekrente kan omlaag.
De hypotheekrente moet ook lager.
-Hij moet omlaag.
Eelco van Dijk vraagt zich af: Is het niet heel makkelijkde huizenmarkt weer vlot te trekken met een ruimere leennorm?
Je mag nu veel minder lenen dan je aan huur kwijt mag zijn.
Huursubsidie stopt toch ook niet na dertig jaar?
Het is ongetwijfeld waar dat je de huizenprijzen weer zou kunnen aanjagen en dus de woningmarkt uit het dal zou kunnen halen door weer allerlei subsidies en fiscale tegemoetkomingen te verstrekken.
Alleen, we hebben uit het verleden geleerd wat dat doet met een woningmarkt.
Dat blaast huizenprijzen op, waarna de boel instort.
Dat hebben we dus nu aan de hand. We hebben vijftien jaar lang met de hypotheekrenteaftrek mensen geholpen, gesubsidieerd.
Huizenprijzen zijn gestegen, gestegen, gestegen en nu zakt de bubbel in.
Dus ik geloof niet dat we de woningmarkt gezond krijgen door er opnieuw allerlei subsidies in te gaan steken.
Die huizenprijzen, die gaan zeer binnenkort weer een bodem vinden.
Er is ook geen reden waarom die structureel laag zouden moeten zijn want structureel hebben we geen groot woningoverschot in Nederland.
Dus die huizenmarkt, die gaat zich herstellen.
Helaas hebben we het dieptepunt nog niet bereikt.
Vandaag zijn de prijzen ten opzichte van een jaar geleden nog weer verder gedaald.
Iedereen dacht: we zitten al bijna op dat dieptepunt en dan zakt het nog verder weg.
Het hangt erom. De ene maand lijkt het weer aan te trekken en daarna zakt het weer iets. Dus dat herstel gaat komen.
Ik durf dat te zeggen, omdat in andere landen...
..waar de woningmarkt nog veel slechter is, zie je echt enorme leegstand zie je bouwprojecten die niet zijn afgemaakt.
Dat is niet de situatie in Nederland.
In Nederland is geen groot overschot aan woningen.
Dus het heeft heel veel te maken met vertrouwen. Mensen wachten af.
Hebben we nu het dieptepunt bereikt of gaat het nog verder zakken?
De lucht móet eruit. Ik denk dat het vrij snel nu zich zal gaan herstellen.
Oké. Dan over Europa.
Stephan van Huis, die vraagt: Gelooft hij echt in de munt en de EU?
Dan heeft hij het waarschijnlijk over de euro.
Heeft dit toekomst of houden we vast aan een munt die uiteindelijk toch ten onder gaat?
Nee, ik denk dat de euro absoluut toekomst heeft maar dat betekent wel dat als je met elkaar een munt deelt dat je een aantal vrijheden die je vroeger had, kwijt bent en dat je je dus verplicht tot elkaar.
Die verplichtingen betekenen onder andere dat je gezamenlijk elkaars begrotingen in de gaten gaat houden en dat iedereen die begroting een beetje op orde moet brengen, geleidelijk.
Maar belangrijker is dat iedereen ook hervormingen doorvoert.
Die arbeidsmarkt móet veel beter gaan functioneren in heel veel landen.
Europa móet concurrerender worden ten opzichte van de rest van de wereld.
Wij zúllen onze positie op het gebied van kennis en innovatie moeten versterken.
Dat moeten we doen, niet alleen Nederland, maar alle landen omdat we ons lot nu via die munt wel aan elkaar verbonden hebben.
Dus de voordelen zijn evident: 70 procent van onze export gaat nog steeds naar de EU, dus Nederland en het Nederlandse bedrijfsleven heeft dat voordeel.
Maar de nadelen en de risico's moeten we ook serieus ondervangen en daar moeten we dus met elkaar aan werken, want er zit een nadeel aan.
Je lot is aan elkaar verbonden en daar zul je dus ook afspraken over moeten maken.
Dat is in het verleden niet genoeg gebeurd. Dat zal nu wel moeten gebeuren.
Lewi Vogelpoel: Verlies vrijheid. U had het er al een beetje over.
Brussel regeert. In wiens belang deden we ooit mee?
Ik als gewone burger snak naar uitleg.
Het is niet zo dat Brussel regeert.
Veel van de afspraken die wij nu maken, omdat we met elkaar verbonden zijn en dankzij die, of ond ja, dankzij de euro veel van die afspraken maken we gewoon tussen regeringen.
En we hebben wel een eurocommissaris in een onafhankelijke positie gezet om waar nodig sancties uit te delen.
Dat doet hij niet omdat we macht per se aan Brussel hebben gegeven maar omdat wij lidstaten elkaar tot de orde willen kunnen roepen.
Het is in het belang van Nederland dat ook andere landen hervormingen doorvoeren dat ook andere landen hun zaken op orde brengen.
Dus daarom hecht ik eraan dat er een eurocommissaris is die, als een land dat niet doet, ook een sanctie heeft en kan optreden.
Dat is mijn belang. Dat is niet een Brussels belang maar dat is mijn belang, dat is het Nederlandse belang.
Dan vraagt Sanne38, die vraag wil ik u niet onthouden want we moeten er wat snel doorheen vanwege de tijd en dat is jammer op zich Sanne, Sanne38 vraagt: Wat gaat hij doen om die mensen te helpen met al die woekerpolissen?
Laat hem eens ingrijpen.
Gisteren was er weer nieuws over. U geeft een toelichting RTL kwam zelf met het nieuws over stukken van uw ministerie.
Ambtenaren zeiden van: nou, laat maar even zo.
Wel helpen, maar zorgen dat je geen bulken rechtszaken krijgt.
En ook de collega's van Radar hadden er gisteren een onderwerp over.
Ja, 'laat hem ingrijpen', dat is de noodkreet.
Het is natuurlijk een enorm schandaal geweest.
Dat ging om zes, zeven miljoen beleggingsverzekeringen waar echt miljoenen van zouden leiden tot schade voor de individuele mensen omdat de kosten zo hoog waren en de opbrengsten zo laag.
Dus daar is inmiddels heel veel gebeurd.
Er zijn een paar grote schikkingen geweest met stichtingen namens de benadeelden.
Maar er zijn ook mensen die nog veel meer schade ondervinden en die aan die schikking niet genoeg hebben.
Voor die mensen bestaan er nog steeds allerlei mogelijkheden om klachten in te dienen, maar ook om naar een commissie te gaan die pas zeer onlangs door mij is ingesteld, samen met de sector voor schrijnende gevallen, onder voorzitterschap van Oosting.
Daar kunnen mensen gewoon naartoe en laten zien: kijk, ik heb veel meer schade dan de schikkingen mij zouden bieden. Dus individueel maatwerk is mogelijk.
Het tweede is dat veel mensen nog steeds zitten met die gekke beleggingsproducten en moeten daar iets mee.
En we hebben afgesproken met alle verzekeraars: je moet mensen individueel een aanbod doen, ze moeten ervanaf.
Als dat niet goed gaat, ben ik zeer bereid om in te grijpen dus deze zaak is nog niet gesloten. Het is niet afgerond.
WESTER: U houdt de vinger aan de pols en grijpt in als nodig.
Mag ik u danken voor het beantwoorden van de vragen van kijkers, van twitteraars en volgende week stellen wij ze weer gewoon.
Wellicht over een paar weken dit nog een keertje want ik vond het erg leuk.
-Ik ook.
Dank voor al uw vragen en voor het kijken het wekelijks gesprek met de minister van Financiën.
Volgende week zijn we er weer, 15.20 uur, RTL7, goedemiddag.

AFSLUITENDE MUZIEK