Maritieme sector toont veerkracht
Sinds het begin van de economische crisis (najaar 2008) is de maritieme sector in Nederland met 2 procent gekrompen. De twaalf sectoren, waaronder zee- en binnenvaart, havens, visserij en scheepsbouw, realiseerden in 2011 een totale toegevoegde waarde van € 13,8 miljard. Dit is 2,6 procent van het BNP. De cluster was goed voor 181.000 banen (2,2 procent van de Nederlandse werkgelegenheid) en een jaarlijkse instroom van meer dan 2.000 arbeidskrachten.
Dat staat in de Maritieme Monitor 2012, De Nederlandse Maritieme Cluster, waarvan minister Schultz van Haegen (Infrastructuur en Milieu) dinsdag het eerste exemplaar overhandigde aan de voorzitter van Nederland Maritiem Land, Arie Kraaijeveld.
De economische situatie blijft de komende jaren moeilijk. De monitor laat zien dat de maritieme sector de situatie niet alleen onderkent, maar zich ook aan weet te passen. Minister Schultz van Haegen noemt dit vermogen een teken van veerkracht. “Uit de resultaten concludeer ik dat de sector zich op alle fronten inzet om zich door lastige tijden heen te slaan en gericht is op de toekomst. Het is een cluster om trots op te zijn.”
In 2011 stabiliseerde de omzet zich ten opzichte van 2010, in sommige sectoren verbeterde die licht. Door lagere winsten (soms verlies) bleef groei van de toegevoegde waarde echter uit. De sectoren waterbouw (+27%), offshore (+17%) en havens (+12%) wisten bovengemiddelde resultaten te boeken. Vooral de zeevaart, binnenvaart en visserij boekten lagere winsten als gevolg van lage tarieven, hoge brandstofkosten en verminderde vraag. De toegevoegde waarde van de maritieme toeleveranciers daalde door een stagnerende vraag uit de internationale scheepsbouwindustrie. De sectoren scheepsbouw, maritieme dienstverlening en watersportindustrie bleven nagenoeg stabiel. Instroom en behoud van gekwalificeerd personeel blijven een uitdaging.
Kracht
Omdat thuismarkten onder druk staan, richt de sector zich steeds meer op extra internationale omzet. Ook dat is een teken van kracht, stelt minister Schultz. De sector is van oudsher een voortrekker bij internationalisering. Arie Kraaijeveld: “De Nederlandse maritieme sector onderhoudt uitstekende internationale handelsrelaties. De Trade Council van Nederland Maritiem Land initieerde afgelopen jaar de Maritime Hotspots, waarbij de belangrijkste maritieme regio’s in de wereld intensief samenwerken en synergie creëren tussen handel, innovatie en human capital.”
Innovatie is daarnaast cruciaal in de ontwikkeling van de maritieme sector. Kraaijeveld.: “De Innovation Council van NML en het topsectoreninstituut TKI Maritiem besteden in samenwerking met het bedrijfsleven en de Marine veel tijd en energie aan kennisontwikkeling en onderzoek.”
De Maritieme Monitor is een jaarlijkse thermometer, die meet hoe de 12.000 bedrijven in de sector ervoor staan. Er is niet alleen gekeken naar economische kracht, maar ook naar het vermogen tot innovatie en ontwikkelingen op de arbeidsmarkt. De monitor is uitgevoerd in opdracht van het ministerie van Infrastructuur en Milieu, onder de vlag van Nederland Maritiem Land.