Excellente scholen geprezen in Den Haag

In een afgeladen en feestelijke Nieuwe Kerk in Den Haag ontvingen de eerste 52 basis- en middelbare scholen uit handen van staatssecretaris Sander Dekker het predicaat ’Excellente School 2012’. De scholen die het predicaat toegekend kregen, vormen een gevarieerd gezelschap. Kleine en grote scholen, van Limburg tot Friesland, vmbo tot gymnasium. De uitreiking is de start van een jaarlijkse traditie.

(Beeldtekst: Excellente School. Wij willen excelleren! Excellente scholen leren van elkaar. Kinderen in een klas:)

SNELLE MUZIEK

KINDEREN: Leren om te spelen en om onze vrienden te zien.

DE SNELLE MUZIEK SPEELT VERDER

(Kinderen spelen buiten. Jongeren lopen door een gang. Een meisje steekt haar vinger op in de les.)

MARTIN BOOTSMA: Een school wordt excellent door over een langere periode van een aantal jaren te laten zien dat ze op heel veel vlakken in de volle breedte van het onderwijs excellente resultaten halen.
Dat kunnen resultaten zijn op het gebied van de opbrengsten maar het kan ook zijn hoe ze het onderwijsproces vormgeven hoe ze zorgen dat ze het maximale uit de kinderen van hun scholen halen.
Scholen moeten streven naar excellentie in het onderwijs om een aantal redenen.
Eén: je wilt het maximale uit de kinderen halen, je wilt goed onderwijs geven.
En twee: ik denk dat scholen die excellent zijn andere scholen iets kunnen leren. Dat ze van elkaar en met elkaar kunnen leren zodat het onderwijs op langere termijn veel beter wordt.

(Beeldtekst: Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Excellente School. Wat? Waarom? Hoe? Een leraar:)

DE SNELLE MUZIEK SPEELT VERDER

LERAAR: Een excellente school is een school die uit elk kind haalt wat erin zit.
LEERLING: Heel belangrijk, want later moet je het gebruiken voor je advies en later je toekomst met werken en dat vind ik wel heel belangrijk.
OUDER: Juist de ruimte dat kinderen echt zichzelf kunnen zijn.
Er is aandacht voor groepsvorming, dus ze moeten dingen samen doen maar ze kunnen ook echt zichzelf zijn.
LEERLING: Kun je een goede baan krijgen.
LERAAR: Een school die niet alleen voor zichzelf bezig is maar voor het hele onderwijs.
OUDER: Omdat mijn kind graag naar school komt en hij heeft het naar zijn zin.
LEERLING: Op deze school hebben we Mill-buddy's en dat is dat ouderejaarsleerlingen jongerejaarsleerlingen helpen met kleine probleempjes.
LERAAR: Wij willen deze kinderen voor in de toekomst alles meegeven van bagage zodat ze zelf hele mooie en belangrijke personen kunnen worden.
LEERLING: Er is niks bijzonders aan want het is precies zoals een school zou moeten zijn.
Je bent geen cijfer, het is persoonsgericht.

(Aldus een leerling. Kinderen in een klas. Een lerares staat bij een groepje leerlingen aan tafel. Beeldtekst: Basisschool De Grebbe, Bergen op Zoom. Kandidaat excellente school. Lia Vermeulen:)

DE SNELLE MUZIEK SPEELT VERDER

LIA VERMEULEN: Wij werken met leerpleinen waarin we geïntegreerd onderwijs aanbieden zodat de kinderen op hele verschillende manieren bezig zijn met de leerstof.
We betrekken de ouders heel erg bij de school zodat thuis en school samen het onderwijs en de opvoeding vorm kunnen geven.
Het is heel wat anders of jij in de klas sommetjes eindeloos zit te oefenen of dat je in praktijksituaties met rekenen aan de slag kan.
En als je in een keuken aan het koken bent en je moet met recepten werken en berekenen voor hoeveel personen het moet zijn, je moet wegen en meten dan is dat een betekenisvolle manier van leren.

(Een leerling staat boven op een tafel een proefje te doen. Een kast met rode en groene bakken. Kinderen in een winkeltje. Beeldtekst: O.D.S. De Starter, Groningen. Kandidaat excellente school. Gerry van Ewijk:)

DE SNELLE MUZIEK SPEELT VERDER

GERRY VAN EWIJK: Het belangrijkste kerndoel is eigenlijk dat kinderen ook in een pedagogisch klimaat opgroeien maar waarbij we uiteindelijk ieder kind op de juiste plaats kunnen krijgen.
We hebben onder andere het rekenniveau in groep drie.
Door middel van een rekenwinkel bieden we dit aan.
We zijn een 'science-school' waarbij we de ontwikkeling van kinderen rondom techniek en onderzoekend leren hoog in het vaandel hebben.

(Een jongen roert in een pan. Een leerling-kapster kamt het haar van een meisje. Een leerlinge legt placemats op een tafel. Beeldtekst: Merletcollege, Mill. Kandidaat excellente school. Anja Jansen-Kurcaba:)

DE SNELLE MUZIEK SPEELT VERDER

ANJA JANSEN-KURCABA: Goede examenresultaten zorg voor leerlingen en een mooi didactisch concept.
Het doel van dit traject is kwaliteitsborging want eenmaal een predicaat Excellente School wil zeggen dat je dat ook naar de toekomst toe moet vasthouden.
De school is trots op het feit dat zij met veel zorgleerlingen erin slaagt om zulke goede resultaten voor die leerlingen te bereiken.

(Beeldtekst: ICBS Het Koraal, Assendelft. Kandidaat excellente school. Joyce de Vries:)

DE SNELLE MUZIEK SPEELT VERDER

JOYCE DE VRIES: We hebben het predicaat aangevraagd omdat we willen excelleren.
We willen excellent zijn als school en als stichting omdat kinderen recht hebben op goed onderwijs en optimale ontwikkelingskansen.
Het traject is echt gericht op eigenaarschap van kinderen en het 21e-eeuwse leren. Ook de focus op een educatief partnerschap met ouders rondom de ontwikkeling van kinderen en professionele leerkrachten die planmatig en systematisch samenwerken aan het verbeteren van het onderwijs.
Hoge betrokkenheid van ouders, partnerschap met ouders eigenaarschap van kinderen, focus op continu verbeteren en dus betere opbrengsten en gelukkige kinderen.

(Jongens spelen tafelvoetbal. Beeldtekst: Utrechts Stedelijk Gymnasium, Utrecht. Kandidaat excellente school. Hanneke Taat:)

DE SNELLE MUZIEK SPEELT VERDER

HANNEKE TAAT: Omdat we vinden dat we inmiddels zo veel doen om heel verschillende leerlingen te bedienen en uit hun tent te lokken en ook zien dat ze met heel veel bagage van school vertrekken dat we dat excellent vinden.
Ik denk dat het vooral gaat over ruimte geven en vertrouwen geven aan leerlingen.
Leerlingen mee laten denken en mee laten doen in de school.
Dat zet ze in een stand waarin ze ook zelf actief worden.

(Een groep leerlingen komt een trap af.)

DE LEERLINGEN JUICHEN
MARTIN BOOTSMA: Blijf bezig om zelf ook na te denken over: wat drijft je zelf in het onderwijs en hoe kun je zelf ervoor zorgen dat het onderwijs op jouw school waar je werkt, beter wordt.

(Beeldtekst: Deze video is gemaakt voor het programma Excellente Scholen en vertoond tijdens de uitreiking van de predicaten Excellente School 2012. Met dank aan: Basisschool De Grebbe, ICBS Het Koraal, O.D.S. De Starter, Merletcollege, Utrechts Stedelijk Gymnasium. www.excellentescholen.nl)

DE SNELLE MUZIEK SPEELT VERDER

Een jury met experts uit de onderwijspraktijk beoordeelde het afgelopen jaar 142 scholen die voor het predicaat in aanmerking wilden komen: 90 basisscholen en 52 middelbare scholen. Alle scholen waren voor de uitreiking uitgenodigd. Staatssecretaris Dekker sprak zijn waardering uit voor de door hen getoonde ambitie:

”U zit in de voorhoede, u bent aanjagers van een beweging die we nodig hebben voor de omslag naar een cultuur, waarin excelleren de norm is in plaats van de uitzondering. Waarin het aangemoedigd wordt je te onderscheiden en de lat hoog te leggen. En waarin het vanzelfsprekend is, dat je van elkaar wilt leren. Excellente scholen zijn de koplopers, de rolmodellen waaraan andere goede scholen zich kunnen optrekken.”

Leerlingen van de Haagse Van Ostadeschool (een basisschool) en van het Marnix Gymnasium uit Rotterdam hielpen de staatssecretaris en de jury vervolgens bij het uitreiken van de predicaten. In hoog tempo kregen vertegenwoordigers van de 52 scholen het predicaat en bloemen uitgereikt.

Waardering voor alle scholen

Voor alle 142 scholen was er een oorkonde en juryrapport, ook voor de scholen die deze keer nog geen predicaat kregen toegekend. Een oorkonde als dank voor de getoonde inzet en ambitie en een  juryrapport met waardevolle feed-back die hun de basis geeft om zich verder te bekwamen. Een deel van deze scholen zit dicht tegen het predicaat excellent aan.

Voortrekkersrol voor excellente scholen

De 52 excellente scholen krijgen ook formeel een voortrekkersrol. De uitreiking is de start van het programma ’Scholen leren van elkaar’, waarbij excellente scholen hun kennis en ervaring inzetten ter lering en inspiratie van goede scholen die in de buurt van excellentie komen. De predicaten leveren zo een belangrijke bijdrage aan de ambitie uit het regeerakkoord om van goed naar excellent onderwijs te komen.

Website excellentescholen.nl

De website www.excellentescholen.nl krijgt hierbij een belangrijke rol. De site werd in de Nieuwe Kerk officieel gelanceerd. De juryrapporten van de excellente scholen zijn hier voor iedereen terug te lezen. Verder legt de jury hier nog eens in detail uit waar een school aan moet voldoen om voor het predicaat in aanmerking te komen.

Volgende ronde

Afgelopen jaar konden scholen zich aanmelden voor het predicaat Excellente School 2012. Alle scholen hebben zich aan de jury gepresenteerd en vervolgens heeft de de jury onder voorzitterschap van prof. dr. Fons van Wieringen (oud-voorzitter van de Onderwijsraad) de scholen bezocht en beoordeeld. Het predicaat is toegekend voor 2012. Aanmelding voor 2013 start in april. Meer informatie hierover is te vinden op de website Excellentescholen.nl.

Onderscheidende scholen

Excellente scholen zijn scholen die over de volle breedte goede resultaten halen, zowel op kernvakken als daarbuiten. De jury kijkt daarbij ook naar de toename van vaardigheden of kennis van leerlingen op een school en welke bijdrage de school daaraan levert. Daarnaast spelen de omstandigheden waaronder een school werkt een belangrijke rol. Ook is het schooleigen excellentiebeleid van belang, de wijze waarop een school zich onderscheidt op een specifiek onderwijsgebied, zoals de aandacht voor leerlingen die het erg goed doen of voor leerlingen die juist extra ondersteuning in de klas nodig hebben.

Naar internationaal voorbeeld

Nederland treedt met de aandacht voor excellente scholen in het voetspoor van landen om ons heen. In Duitsland bestaat sinds 2006 de Schulpreis voor één uitzonderlijk goede school.  De Verenigde Staten kennen sinds 2002 Blue Ribbon Schools, een onderscheiding in het bijzonder voor scholen die in moeilijke omstandigheden uitstekende resultaten boeken. De Britse Inspectie voor het onderwijs geeft sinds jaar en dag de kwalificatie outstanding aan scholen die zich sterk positief onderscheiden. Ook in Nederland zal het oordeel van de Inspectie zich op termijn naar het oordeel goed of excellent uitstrekken. De Jury Excellente Scholen is hier de komende jaren een opmaat naar.