Persconferentie na de ministerraad over troonswisseling, 29 januari 2013

Mediatekst | 29-01-2013

RUTTE
Goedemorgen, het nieuws van gisteravond, maar ook de berichtgeving in de kranten van vanmorgen heeft nog eens onderstreept welke unieke positie Koningin Beatrix inneemt in de Nederlandse samenleving en ook in het Caraïbisch deel van het Koninkrijk. Tegelijkertijd blijkt ook uit al die berichtgeving de enorme steun van de Prins van Oranje, Prins Willem-Alexander en Prinses Máxima. En ook de  baan die ze dadelijk gaan uitoefenen en de functie die ze dadelijk gaan krijgen. Ik heb vanmorgen in de Eerste Kamer gezegd dat het kabinet ernaar uitziet om samen met de Verenigde Vergadering de Troonswisseling voor te bereiden. Samen met de Verenigde Vergadering van de Staten-Generaal. Uiteraard ook samen met de gemeente Amsterdam. En daarbij echt een prachtige dag te maken van 30 april aanstaande. Tegelijkertijd hebben we vandaag ook een paar praktische besluiten genomen die betreffen de Troonswisseling. Om te beginnen is er besloten tot de instelling van een ministeriële commissie Troonswisseling en een aantal werkgroepen. Ik zal zelf die commissie leiden. En die commissie zal ervoor zorgen dat er afstemming plaatsvindt van alle besluitvorming die te maken heeft met de abdicatie en de inhuldiging. De werkzaamheden van de ministeriële commissie Troonswisseling worden voorbereid door de ambtelijke coördinatie commissie Troonswisseling onder leiding van de Secretaris-generaal van dit departement. Daaronder vallen ondermeer de werkgroepen Communicatie en belangrijk: de werkgroep Veiligheid. Daarnaast heeft de ministerraad op mijn voorstel besloten tot instelling van een Nationaal Comité Inhuldiging. Het Nationaal Comité heeft tot taak om feestelijkheden rondom de dag van de inhuldiging te coördineren. Tevens zal het Comité initiatieven voor dankbetuigingen aan Koningin Beatrix en initiatieven voor huldeblijken voor  de nieuwe Koning en Koningin coördineren en tegelijkertijd in goede banen leiden. De abdicatie en inhuldiging zelf maken geen onderdeel uit van de taken van het Nationaal Comité. Het organiseren van feestelijkheden op de dag van de inhuldiging door Oranjeverenigingen en anderen overal in het land staat hier ook los van. De heer Hans Wijers wordt voorzitter van het Nationaal Comité Inhuldiging. De samenstelling van het Nationaal Comité zal binnenkort bekend worden gemaakt. Informatie over de werkwijze zal dan te vinden zijn op de website van het Koninklijk Huis. Het Nationaal Comité gaat invulling geven aan de uitdrukkelijke wens van het nieuwe Koningspaar dat de inhuldiging door alle Nederlanders in gezamenlijkheid kan worden gevierd. Tot slot heeft de ministerraad vanmorgen ook formeel besloten dat de abdicatie van de Koningin op 30 april 2013 zal plaatsvinden in het Koninklijk Paleis in Amsterdam. De inhuldiging van de Koning zal vervolgens plaatsvinden in de Nieuwe Kerk.

HEYMANS (RTL)
Meneer Rutte gisteravond had u het over een sobere viering van de abdicatie. Als ik u nu hoor wordt het gewoon een groot feest.

RUTTE
Soberheid en een groot feest gaan heel goed samen. Ik denk dat we een heel bijzonder moment tegemoet gaan in de geschiedenis van ons land. En dat daarbij ook een groot feest hoort. Maar dat kan ook in financiële zijn natuurlijk binnen de grenzen blijven. Dat is ook de nadrukkelijke wens van de Koningin en de Prins van Oranje. Dat is ook de reden waarom de Koningin mij heeft laten weten dat haar een nationaal geschenk niet passend lijkt. Gezien ook de financiële situatie van het land. Dus wij zoeken naar soberheid. Maar dat staat niet in de weg dat het een prachtige dag wordt, ik zag één van de columnisten vanmorgen schrijven dat we dadelijk met een bord op schoot zitten te kijken naar de televisie. Zo hoeft het niet te worden. Integendeel, het is niet alleen een glaasje ranja. Het wordt een mooie dag, een groot feest. Maar we kunnen gewoon met elkaar erop letten dat het ook in financiële zin binnen de grenzen blijft.

HEYMANS
Tot slot nog een korte vraag: de Kroonprins wordt straks Koning Willem-Alexander. Maar in het verleden heeft hij zelf altijd gezegd dat hij Koning Willen IV zou worden. Hoe zit dat nou?

RUTTE
Hij wordt in ieder geval Koning Willem-Alexander, punt.

OOSTVEEN (NOS)
Meneer Rutte ik hoor u zeggen dat het een uitdrukkelijke wens is van de nieuwe Koning en Koningin dat het een feest wordt wat door alle Nederlanders in gezamenlijkheid kan worden gevierd. Wat moet ik me daarbij voorstellen?

RUTTE
Daar moet u zich een feest voorstellen wat in gezamenlijkheid door alle Nederlanders kan worden gevierd. Dat we een prachtige dag hebben. We hebben natuurlijk in Nederland een schitterende traditie op 30 april. Je zal maar Brit zijn en in een hotel inchecken op 29 april en wakker worden ’s morgens op 30 april en de stad waar je, als het Amsterdam is of Den Haag of het is een kleinere gemeente De Rijp of waar dan ook. Die hele stad of dat dorp is vervolgens oranje. Kan je nagaan hoe het eruit ziet op 30 april 2013, als dat de dag is van de troonswisseling. Dus dat wordt gewoon iets bijzonders. Dat gaan we met zijn allen doen. En het feit dat u hier drie rijen dik staat. Laat wel zien dat Nederland hier volop bij betrokken gaat zijn.

VRAAG (HART VAN NEDERLAND)
Ja meneer Rutte voor uzelf, als historicus moet dit ook een mooi moment zijn want wij maken nu geschiedenis mee terwijl het geschreven wordt.

RUTTE
Zo is het. Heel bijzonder.

VRAAG
Ja? U beleeft dat ook zo?

RUTTE
Zeker, ik ben historicus. Ik vind onze staatsvorm van grote waarde. De band van het Oranjehuis, dat heb ik ook gisteren gezegd en de verbondenheid die wij met zijn allen voelen met het Oranjehuis is van grote waarde en tegelijkertijd het grote respect voor een Koningin die 33 jaar lang zich met zoveel energie heeft ingezet voor dit land. Kijkt u naar de prachtige TV-beelden van de afgelopen week nog uit Brunei en Singapore. Niet alleen de professionaliteit, maar ook de warmte, het vakmanschap, de menselijkheid. Inderdaad ook als historicus ervaar ik dit als een bijzonder moment.

VRAAG
En kijkt u ernaar uit dat er straks een nieuwe frisse wind gaat waaien?

RUTTE
Ik heb geen enkel bezwaar tegen de wind die op dit moment waait. Maar een troonswisseling is een spannend moment. De nieuwe Koning zal natuurlijk ook een aantal eigen accenten gaan zetten in een de vervulling van het Koningschap. Maar volgens mij hebben wij niets te klagen in dit land over de huidige Koningin en haar constante vermogen om met nieuwe energie de vraagstukken van de dag aan te pakken.

ZANDBERGEN (TROUW)
Gaat de prins in aanloop naar het Koningschap ook een tour door het land maken?

RUTTE
Alle mededelingen over wat er gebeurt na het Koningschap, na de aanvaarding van het Koningschap die zullen nog volgen. Daar zal natuurlijk ook het Nationaal Comité bij betrokken zijn, maar het ligt natuurlijk voor de hand dat de nu nog Prins en Prinses, dan Koning en Koningin zich ook weer aan Nederland in hun nieuwe ambt gaan voorstellen. De precieze vorm waarin, daar komen nog nadere berichten over.

VRAAG
Vanaf wanneer was u op de hoogte van de plannen om troonsafstand te doen.

RUTTE
Lang genoeg van te voren om ons goed te kunnen voorbereiden, maar over de gesprekken met het staatshoofd worden verder geen mededelingen gedaan zoals bekend. Ik heb de viceminister-president gistermiddag op de hoogte gesteld. De kring die het wist was heel klein. Ik heb de viceminister-president gistermiddag om 4 uur op de hoogte gesteld samen met de voorzitter, daarna ook de voorzitter van de Eerste Kamer, van de Tweede Kamer, de vicepresident van de Raad van State, de ministerpresidenten van de eilanden in het Caraïbisch deel van het Koninkrijk, de burgemeester van Amsterdam. Zodat zij het allemaal wisten voordat de mededeling naar buiten zou gaan.