Najaarsnota 2012: tekort ongewijzigd, lichte daling schuld
Op basis van de meest actuele gegevens komt het begrotingstekort over 2012 uit op 3,8% van het bruto binnenlands product (bbp), ofwel een tekort van 23 miljard euro. Deze cijfers zijn in lijn met de raming die op Prinsjesdag is gepresenteerd. De overheidsschuld bedraagt eind 2012 naar verwachting 70,5% bbp (428 miljard euro), een verbetering van 1,0% ten opzichte van de Prinsjesdag-cijfers. Dat blijkt uit de Najaarsnota, waarin minister Dijsselbloem van Financiën een overzicht geeft van de ontwikkeling van de inkomsten en uitgaven in het begrotingsjaar 2012.
De raming van het begrotingstekort (EMU-saldo) blijft stabiel doordat nieuwe mee- en tegenvallers elkaar in grote lijnen in evenwicht houden. Tegenover tegenvallende belastinginkomsten staan meevallers aan de uitgavenkant van de begroting. Zo zijn er diverse ministeries die minder uitgeven dan begroot (totaal € 700 miljoen). Ook is de raming van EU-afdrachten met bijna € 400 miljoen verlaagd. Ook zijn er incidentele meevallers, bijvoorbeeld op het terrein van WW en kinderopvangtoeslag.
Lagere inkomsten
Door de haperende economie vallen de inkomsten uit belastingen en premies lager uit dan in de Miljoenennota 2013 werd voorzien. Tegenvallers bij de vennootschapsbelasting, de BPM (belasting op personenauto's en motorrijwielen), overdrachtsbelasting en de energiebelasting leiden tot een neerwaartse bijstelling van de belasting- en premieontvangsten van in totaal € 1,2 miljard.
Overheidsschuld
De verbetering van de overheidsschuld (EMU-schuld) met 1,0% bbp komt voort uit de overgang van leningen van het EFSF (European Financial Stability Facility) naar het ESM (European Stability Mechanism). Anders dan bij het EFSF hebben leningen van het ESM geen effect op de hoogte van de Nederlandse schuld.
Terugbetaling Icesave
In de Najaarsnota wordt gemeld dat de curator van Icesave/Landsbanki een derde uitkering heeft gedaan uit de failliete boedel. Het gaat om een bedrag van € 93,5 miljoen. In totaal is nu € 734 miljoen afgelost. Daarmee is de hoofdsom voor ongeveer de helft afbetaald. Het gaat hierbij om geld dat Nederland in 2008 en 2009 heeft vrijgemaakt omdat IJsland destijds niet kon voldoen aan de wettelijke plicht om gedupeerde Nederlandse spaarders op basis van het depositogarantiestelsel te compenseren. De IJslandse overheid en de curator melden dat het nog openstaande deel van de hoofdsom de komende jaren wordt afbetaald.
Tussenrapportage
De Najaarsnota is de derde en laatste tussenrapportage over het begrotingsjaar 2012. In mei 2013 – op Verantwoordingsdag – volgt het Financieel Jaarverslag van het Rijk met daarin de definitieve jaarcijfers. De verwachtingen rond het begrotingstekort en de overheidsschuld lopende het begrotingsjaar 2012 zijn hieronder schematisch weergegeven.
| Ramingen begrotingsjaar 2012 |
Begrotingstekort (EMU-saldo, % bbp) |
Overheidsschuld (EMU-schuld, %bbp) |
| Miljoenennota 2012 (september 2011) |
-2,9% | 65,3% |
| Voorjaarsnota 2012 (mei 2012) |
-4,2% | 69,7% |
| Miljoenennota 2013 (september 2012) |
-3,8% | 71,5% |
| Najaarsnota 2012 (november 2012) |
-3,8% | 70,5% |
| Jaarverslag 2012 (mei 2013) |
volgt in mei 2013 |
volgt in mei 2013 |