Kabinet erkent leed van slachtoffers seksueel misbruik

Kinderen in Nederland moeten veilig kunnen opgroeien. Zeker kinderen die door de overheid uit huis zijn geplaatst omdat hun thuissituatie niet biedt wat zij nodig hebben. In een reactie op het rapport “Omringd door zorg, toch niet veilig” van de commissie-Samson, schrijven staatssecretaris Veldhuijzen van Zanten (VWS), minister Opstelten en staatssecretaris Teeven (beiden VenJ) vandaag aan de Tweede Kamer dat zij diep geraakt zijn door de uitkomsten van het rapport. Zij spreken hun medeleven uit met de slachtoffers. Het rapport van de commissie biedt waardevolle uitkomsten om, samen met het werkveld, seksueel misbruik stevig aan te pakken.

De commissie-Samson werd in 2010 door het vorige kabinet ingesteld om onderzoek te doen naar seksueel misbruik van kinderen die door de overheid in instellingen of in pleeggezinnen zijn geplaatst.

Hulp en ondersteuning

De bewindslieden erkennen het leed dat de slachtoffers is aangedaan. Zij bekijken op basis van de aanbevelingen van de commissie hoe zij op passende wijze tegemoet kunnen komen aan de verschillende behoeften aan hulp en ondersteuning die bij de slachtoffers leven. Jeugdzorg Nederland zal erop toezien dat instellingen open staan voor gesprekken met slachtoffers. Om te zorgen dat slachtoffers van seksueel misbruik een luisterend oor wordt geboden, heeft het kabinet op 1 oktober de Hulplijn Seksueel Misbruik gestart voor deze slachtoffers.

Seksualiteit bespreekbaar

De commissie-Samson laat zien dat in de jeugdzorg een cultuurverandering nodig is. Met optimaal toegeruste professionals moet seksualiteit bespreekbaar worden op de werkvloer, in leefgroepen en pleeggezinnen. Misbruik moet worden gesignaleerd, gemeld en tegengegaan. Het kabinet onderschrijft dan ook het belang van het initiatief van Jeugdzorg Nederland om de zorgaanbieders dwingend te binden aan aangescherpte kwaliteitseisen. De Inspectie Jeugdzorg zal toezien op naleving.

Het kabinet geeft een extra impuls aan de professionalisering van jeugdzorgwerkers met een wetsvoorstel dat nu wordt voorbereid en begin 2013 naar de Kamer gaat. Ook is in 2011 het wetsvoorstel over de verplichte meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling aan de Kamer aangeboden. Met de meldcode en de daarop gerichte scholing,wordt de professional toegerust om signalen van seksueel misbruik te herkennen en daar adequaat op te reageren. Met het wetsvoorstel worden zes sectoren, waaronder het onderwijs en de jeugdzorg, verplicht tot het werken met een meldcode. Dit is een belangrijk instrument om seksueel misbruik en andere vormen van geweld in afhankelijkheidsrelaties te bestrijden.

Taskforce Kindermishandeling en Seksueel Misbruik

Het kabinet heeft tevens de Taskforce Kindermishandeling en Seksueel Misbruik ingesteld. Deze taskforce van deskundige, betrokken mensen die op allerlei terreinen werkzaam zijn, zal de uitvoering van de acties uit het kabinetsbrede Actieplan Kinderen Veilig van het kabinet nauwlettend volgen en aanjagen. De taskforce zal ook de uitvoering van de aanbevelingen van de commissie-Samson gaan monitoren.

Aanbevelingen

Het diepgaande onderzoek van de Commissie heeft een reeks van aanbevelingen aan het kabinet en de jeugdzorginstellingen opgeleverd. De Commissie geeft het kabinet en de partijen in de jeugdzorg daarmee heldere handvatten voor een stevige aanpak van seksueel misbruik. Met een aantal aanbevelingen is het kabinet reeds aan de slag gegaan. Zo is er extra aandacht voor dit onderwerp gekomen binnen de professionalisering van de jeugdzorg en kunnen slachtoffers van seksueel misbruik per 1 oktober terecht bij de hulplijn seksueel misbruik, 0900-9999 001. Daarnaast doet Samson aanbevelingen die het kabinet samen met de sector direct gaat oppakken, zoals betere scholing van professionals en het bespreekbaar maken van seksualiteit, ook bij de selectie van professionals en pleegouders. De aanbeveling van de Commissie met betrekking tot de handhavingstaak van de Inspectie jeugdzorg in het nieuwe stelsel neemt het kabinet over. Ook zal het kabinet ervoor zorgen dat de capaciteit van kindverhoorstudio’s en gespecialiseerde zedenrechercheurs voldoende is.

Een aantal aanbevelingen van de Commissie vergt nadere bestudering, zoals de overige aanbevelingen over de Inspectie Jeugdzorg en die over het Schadefonds Geweldsmisdrijven. Het kabinet komt zo snel mogelijk met een reactie op deze aanbevelingen.

Het kabinet zet alles op alles om kinderen die onder verantwoordelijkheid van de overheid in instellingen en pleeggezinnen worden geplaatst, bijzondere bescherming te bieden en ervoor te zorgen dat deze kinderen in een veilige leefomgeving kunnen opgroeien.