Hillen: Parlementen moeten meer samenwerken
“Nationale parlementen van de Europese Unie moeten elkaar meer opzoeken op het gebied van militaire samenwerking.” Deze oproep deed minister Hans Hillen vandaag tijdens de bijeenkomst van EU-ministers van Defensie in Nicosia, Cyprus.
Als het gaat om het harmoniseren van defensiebeleid ziet Hillen een gedeelde verantwoordelijkheid voor de regeringen en parlementen. "Ministers kunnen de ontwikkeling van nieuwe capaciteiten en investeringen op elkaar afstemmen. Maar als parlementen van betrokken landen niet in dit proces meegroeien, dreigt een impasse te ontstaan als het op inzet van militaire troepen aankomt." Gisteren deed Hillen eenzelfde oproep aan de defensiewoordvoerders van de Tweede Kamer tijdens het debat over de EU-vergadering. Als voorbeeld noemde hij België, waar beide marines al jarenlang intensief samenwerken. De politieke aansturing van vergaande militaire samenwerking stopt niet bij de Belgische en Nederlandse regering. Beide parlementen zouden regelmatig met elkaar moeten overleggen.
Visie
De EU-ministers van Defensie besloten 2 jaar geleden in Gent tot nauwere samenwerking op het gebied van capaciteitontwikkelingen en nieuwe investeringen, mede door de krimpende defensiebudgetten. Dit initiatief werd versterkt na acties boven Libië, die een aantal tekortkomingen toonde als het gaat om militaire (Europese) capaciteiten. Het Europese Defensie Agentschap (EDA) definieerde 12 kansrijke projecten onder de noemer ‘pooling and sharing'. De EU-lidstaten verzochten het EDA ook een lange termijn visie te ontwikkelen met als belangrijk uitgangspunt dat landen samenwerking voorop stellen bij de ontwikkeling van nieuwe capaciteiten, zoals het aanschaffen van nieuw materieel. In het kader van ‘het Gent-initiatief’ hebben Duitsland, Frankrijk en Nederland de leiding over een project om de Europese tankvliegtuigcapaciteit te versterken (air-to-air-refueling).
Veiligheidssituatie
In Nicosia spraken de ministers verder over Mali waar in het noorden de veiligheidssituatie de afgelopen periode sterk verslechterde. Er is een toename van georganiseerde criminaliteit en terrorisme, onder meer van Al Qaida en de Islamitische Maghreb. Ook kwamen lopende EU missies aan de orde, zoals de antipiraterijmissie bij de Hoorn van Afrika. Het aantal succesvolle aanvallen op koopvaardijschepen is in 2012 sterk verminderd, mede dankzij het robuuste en proactieve optreden binnen Atalanta. In april is het mandaat van deze EU-missie verruimd en maakt ook acties te land mogelijk, zoals het verstoren van logistieke kampen. Nederland neemt nu niet deel aan Atalanta, maar wel aan NAVO-missie Ocean Shield met Hr. Ms. Rotterdam. Een bijdrage aan Atalanta voor 2013 wordt wel overwogen.
Lof
Nederland leverde afgelopen maanden bovendien een permanent beveiligingsteam van mariniers. Dit Autonomous Vessel Protection Detachment beschermt schepen van het World Food Programme (WFP) ten behoeve van Somalië. Nederland kreeg hiervoor veel lof tijdens de bijeenkomst op Cyprus. De bijdrage, die in oktober afloopt, wordt overgenomen door Duitsland. Het voordeel van een permanent team is dat de marineschepen niet continu de WFP-schepen hoeven te escorteren en effectiever zijn in te zetten voor Atalanta.