Bedrijfsleven profiteert van ‘one tier’ model
Nederlandse naamloze en besloten vennootschappen kunnen kiezen voor het zogeheten ‘one tier’ of monistisch bestuursmodel, waardoor het mogelijk wordt taken binnen het bestuur van een onderneming te verdelen over uitvoerende en niet-uitvoerende bestuurders. Dit staat in een wet van minister Opstelten van Veiligheid en Justitie die op 1 januari2013 inwerking treedt.
Opstelten wil de bruikbaarheid van de naamloze en de besloten vennootschap vergroten in nationale en internationale ondernemingsverhoudingen omdat Nederland meer concurrentie krijgt van rechtsvormen in het buitenland.
Als voordeel van het monistisch of ‘one tier’ model wordt genoemd dat bestuurders eerder en meer informatie krijgen dan commissarissen, of zij zich nu bezig houden met de algemene lijn of (ook) met het uitvoerende bestuur. In de wet zijn ook regels opgenomen voor de gevolgen van een tegenstrijdig belang van bestuurders en commissarissen voor de besluitvorming van de vennootschap. Als een bestuurder of commissaris een persoonlijk belang heeft dat strijdig is met het belang van de vennootschap, dan is het uitgangspunt dat hij niet meedoet aan de besluitvorming.
Een evenwichtige verdeling van de zetels van het bestuur en de raad van commissarissen van ‘grote’ naamloze en besloten vennootschappen over vrouwen en mannen wordt aangenomen wanneer beide geslachten ten minste 30% van de zetels bezetten. Lukt dit niet dan moet daarover uitleg worden gegeven in het jaarverslag.
Verder beperkt de wet het aantal commissariaten bij ‘grote’ naamloze en besloten vennootschappen en bij ‘grote’ stichtingen met een jaarrekeningplicht. Zo mag een commissariaat worden gecombineerd met maximaal 4 andere commissariaten bij andere grote rechtspersonen (totaal maximum 5 commissariaten). Het voorzitterschap van een raad van commissarissen telt dubbel.
Een persoon kan niet tot bestuurder of commissaris worden benoemd bij een grote rechtspersoon wanneer hij al het maximum aantal commissariaten vervult bij andere grote rechtspersonen. Personen die voor 1 januari 2013 zijn benoemd, kunnen in functie blijven tot het einde van hun benoemingstermijn, ongeacht het aantal commissariaten.
Groot is de rechtspersoon die twee jaar achtereen voldoet aan twee van de volgende drie criteria: de waarde van de activa bedraagt meer dan € 17,5 miljoen, de netto-omzet ligt boven de € 35 miljoen en het gemiddeld aantal werknemers is 250 of meer.