Begroting VWS 2013: goede, betaalbare en toegankelijke zorg
Minister Edith Schippers en staatssecretaris Marlies Veldhuijzen van Zanten (VWS) zetten zich in voor toegankelijke, goede en betaalbare zorg en ondersteuning. In totaal is met de VWS-begroting 2013 een bedrag van zo’n 80 miljard gemoeid, waarvan bijna 66 miljard via het Budgettair Kader Zorg.
De huidige financieel-economische situatie vraagt om een verantwoorde ontwikkeling van de overheidsuitgaven. Iedere sector – dus ook de zorg - zal moeten bijdragen aan de beheersing van de uitgaven. Om de betaalbaarheid van de zorg beter te waarborgen, een te grote stijging van de kosten te voorkomen en tegelijkertijd de kwaliteit op peil te houden of te verbeteren, zijn in de afgelopen kabinetsperiode met een hervormingsagenda voor de zorg al aanzienlijke stappen gezet.
Met het Begrotingsakkoord 2013 zijn aan deze hervormingsagenda nieuwe accenten toegevoegd en noodzakelijke aanvullende maatregelen getroffen. Hierin is onder andere afgesproken dat de lichte AWBZ-zorg voor nieuwe cliënten niet meer in instellingen, maar thuis wordt geboden. Cliënten worden op deze manier zo lang mogelijk thuis verzorgd. Dat sluit aan bij het breed in de samenleving gedragen concept van zorg en ondersteuning in de buurt. Bovendien draagt het Begrotingsakkoord 2013 bij aan het afremmen van de collectieve uitgavengroei in de curatieve zorg.
Binnen de ingezette hervormingen staat de beschikbaarheid van zorg en ondersteuning in de buurt voor mensen die dat nodig hebben centraal. Dit betekent niet alleen dat er wordt geïnvesteerd in goede basiszorg in de buurt, maar ook in samenwerking tussen de verschillende aanbieders van zorg en ondersteuning.
Tegelijkertijd is het beleid erop gericht om patiënten meer(keuze)vrijheid te geven, maatwerk beter mogelijk te maken en het aanbod te flexibiliseren. Daarnaast wordt de eigen kracht van burgers en hun omgeving meer benut en worden de eigen verantwoordelijkheden van alle partijen in de zorg benadrukt.
Ook is ingezet op het versterken van de kwaliteit van zorg door extra personeel en het stimuleren van e-health. Verder zijn met veldpartijen voor het eerst duidelijke afspraken gemaakt over een beheersing (2,5%) van de uitgavengroei (ziekenhuiszorg, GGZ en huisartsenzorg).
Uiterlijk 1 oktober zullen de resultaten bekend worden van het onderzoek naar de norminkomens van medisch-specialisten.
Cliënten die in een instelling voor medisch-specialistische zorg (ziekenhuizen en zelfstandige behandelcentra) verblijven, betalen vanaf 2013 een eigen bijdrage voor verblijfskosten van 7,50 euro per dag als gedeeltelijke compensatie voor niet-zorgkosten (voeding en verblijf). De eigen bijdrage geldt voor iedereen van 18 jaar en ouder. In de langdurige zorg en bij een langdurig ggz-verblijf is al sprake van vergelijkbare verblijfskosten.
Het eigen risico is in het Begrotingsakkoord 2013 met 115 euro verhoogd. De eerste 350 euro aan zorgkosten betaalt de gebruiker zelf, alle kosten daarboven worden gedekt uit premie-inkomsten. Verhoging van het verplicht eigen risico betekent dat verzekerden een groter deel van de kosten zelf dragen en minder betalen via de nominale premie en de inkomensafhankelijke bijdrage. Een verhoging van het eigen risico leidt ertoe dat het gemiddeld eigen risico met 61 euro stijgt en de premie in totaal met ongeveer 61 euro daalt. De geriatrische revalidatie gaat van de AWBZ naar de Zvw. Hiermee is een bedrag gemoeid van ca 800 miljoen euro. Deze overgang ontlast de AWBZ, maar levert wel weer een verhoging van de verzekeringspremie op. De raming is dat de nominale premie per saldo met 20 euro per jaar zal stijgen.
In het Begrotingsakkoord 2013 is afgesproken dat de maximum zorgtoeslag met 115 euro per persoon verhoogd wordt als compensatie voor de verhoging van het eigen risico met 115 euro. Huishoudens met een inkomen tot het wettelijk minimumloon worden zo volledig gecompenseerd voor de verhoging van het verplicht eigen risico.
In 2013 wijzigt de verstrekking van een aantal medische hulpmiddelen, zoals loophulpmiddelen en hoortoestellen. Op advies van het College voor Zorgverzekeringen is besloten de rollator en andere eenvoudige mobiliteitshulpmiddelen uit het basispakket te halen. In 2013 worden de aanspraken ten aanzien van hoorhulpmiddelen functioneel omschreven en vervalt de maximumvergoeding. Zorgverzekeraars kunnen dan scherper inkopen. Dit leidt naar verwachting tot een fors lagere gemiddelde prijs voor hoortoestellen. Er komt een eigen bijdrage van 25 procent voor hoortoestellen. Door de functionele omschrijving en het vervallen van de maximumvergoeding is de verwachting dat de eigen bijdrage straks lager is dan de bijbetaling onder de huidige regeling.
Voor de aanpak van fraude met het persoonsgebonden budget is 15 miljoen euro uitgetrokken. De staatssecretaris bereidt een plan van aanpak voor dat in het najaar naar de Tweede Kamer wordt verstuurd.
Er zijn achtentwintig experimenten in evenzoveel instellingen gestart om de regeldruk in de zorg te verminderen. Het gaat om experimenten in de ouderenzorg, thuiszorg, gehandicaptenzorg en in de GGZ. Het doel is: meer tijd voor de cliënt, minder papieren rompslomp.
Tevens is werknemers uit de zorg gevraagd hinderlijke regels op te sturen. Daarvan zijn er meer dan zevenhonderd binnengekomen. Overbodige regels zullen op landelijke schaal worden afgeschaft; zorgmedewerkers mogen meer naar eigen inzicht doen.
Als onderdeel van de in 2011 gestarte campagne ‘Ouderen in veilige handen’ zullen in 2013 900.000 mensen worden bereikt met voorlichting over ouderenmishandeling. Het doel van de campagne is het taboe rond ouderenmishandeling te doorbreken en bespreken. De voorlichtingscampagne richt zich op ouderen en hun omgeving.
Belangrijke aandachtsgebieden van de rijksbrede aanpak kindermishandeling zijn de aanpak van seksueel misbruik, multidisciplinair werken in de aanpak van kindermishandeling en preventie door versteviging van opvoedondersteuning. Onderdeel van het actieplan ‘Kinderen Veilig’ is de recent gestarte publiekscampagne die in 2013 wordt doorgezet. Onder andere met het thema 'Kindermishandeling stopt nooit vanzelf' worden omstanders, slachtoffers en plegers van geweld in huiselijke kring aangezet om zo snel mogelijk advies en hulp te zoeken.
Er komt een extra bezoek aan verpleegkundige of arts op school voor alle kinderen vanaf 14 jaar, om gezondheidsproblemen te helpen voorkomen middenin in hun ontwikkeling naar volwassenheid. Een keertje extra langs een verpleegkundige op school betekent dat pubers met een deskundige kunnen praten over gezond eten, gezond gewicht, veilig vrijen, alcohol en drugs.
Sporten en bewegen is goed voor de gezondheid, het vergroot de samenhang in de maatschappij en (top)sport is een bron van nationale trots. Voor mensen die niet of nauwelijks sporten, verlaagt de overheid de drempel. Bijvoorbeeld door sport aan te bieden dichtbij huis, in de buurt. Daarnaast steunt de overheid het klimaat voor topsport in Nederland. Bijvoorbeeld door bij te dragen aan topsportevenementen, aan talentontwikkeling en door de ontwikkeling van nieuwe technologieën te stimuleren.