Strenge normen voor gebruik derivaten door woningcorporaties
Woningbouwcorporaties mogen in nieuwe derivatencontracten – 'renteverzekeringen' – alleen nog de zogeheten payer swaps en rentecaps gebruiken. Voor al hun derivaten – nieuw en bestaand - moeten zij voldoende buffers aanhouden om eventuele claims bij rentedalingen te voldoen. Ook mogen contracten geen clausules hebben die het toezicht belemmeren. Corporaties mogen alleen als 'niet-professionele belegger' in derivaten handelen met banken.
Dat staat in de beleidsregels derivaten die minister Spies (Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties) vandaag bekend maakte. Met de beleidsregels, die op 1 oktober ingaan, geeft de minister een nadere toelichting op de regelgeving die stelt dat corporaties hun voortbestaan in financieel opzicht moeten waarborgen.
De minister wil voorkomen dat corporaties toch nog onverantwoorde risico’s nemen. Corporatie Vestia kampte eerder met grote liquiditeitsproblemen omdat zij door de dalende rente onderpand moest bijstorten bij de bank. Verder speculeerde de corporatie met complexe derivatenproducten en waren er clausules die bepaalden dat de banken de contracten konden opeisen als Vestia onder toezicht zou komen.
In nieuwe contracten mogen corporaties alleen nog payer swaps en rentecaps aanschaffen. Bij een payer swap betaalt de corporatie over een lening een vaste rente en ontvangt een variabele rente. De maximale looptijd van dit contract wordt begrensd op tien jaar. Een rentecap is een verzekering die een plafond stelt aan de maximaal te betalen rente.
Corporaties die derivaten gebruiken, moeten een liquiditeitsbuffer aanhouden die voldoende is om een rentedaling van twee procentpunt op te vangen. De corporatie moet het Centraal Fonds voor de Volkshuisvesting informeren en maatregelen nemen als de buffer niet meer aan deze eis voldoet. Bijvoorbeeld door het aanzuiveren van de buffer of het afbouwen van de risico’s van de derivatenportefeuille. Er mogen geen payer swaps worden aangeschaft als de buffer te klein is om een rentedaling van een procentpunt te dragen.
Bestaande contracten kunnen worden uitgediend mits er geen toezichtbelemmerende clausules in zitten. Is dit wel het geval, dan moeten deze binnen een redelijke termijn worden afgebouwd. Corporaties mogen alleen derivaten kopen van banken die hen als niet-professionele belegger zien. Daardoor blijft de zorgplicht van banken voor corporaties onverkort van kracht.
Minister Spies komt na overleg met de banken binnenkort met een model- en raamovereenkomst voor derivatencontracten die aan internationale derivatennormen voldoet. Corporaties mogen dan uitsluitend met die overeenkomst contracten afsluiten.