60% risicovolle bedrijven moet veiligheidsregels beter naleven
In 2011 is tijdens de inspectie van risicovolle bedrijven (BRZO) geconstateerd dat 145 bedrijven de veiligheidsregels volledig naleven; bij deze bedrijven is geen enkele overtreding geconstateerd. Bij 203 van de geïnspecteerde bedrijven (60 procent) was er sprake van één of meer overtredingen. Het bevoegd gezag (provincie of gemeente , de Inspectie SZW en de Veiligheidsregio) heeft in alle gevallen handhaving ingezet en dat blijkt effectief. Van de in totaal 764 geregistreerde overtredingen is het merendeel, 456 overtredingen, inmiddels ongedaan gemaakt.
Dit blijkt uit de eerste monitor ‘Naleving en handhaving BRZO-bedrijven 2011’, die staatssecretaris Atsma (Infrastructuur en Milieu) vandaag mede namens de minister van Veiligheid en Justitie en de minister en staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid naar de Tweede Kamer heeft gestuurd.
“De 145 bedrijven die de veiligheid volledig op orde hebben, verdienen een pluim. Het is immers eerst en vooral de verantwoordelijkheid van risicovolle bedrijven zelf om te zorgen dat de veiligheidssituatie in en om het bedrijf op orde is en blijft”, aldus staatssecretaris Atsma in reactie op het rapport. Positief is ook de constatering dat het overgrote deel van de bedrijven waar één of meer overtredingen zijn geconstateerd, inmiddels heeft gezorgd dat de onvolkomenheden zijn hersteld (peildatum 7 mei 2012). Atsma: “Er moeten door de BRZO-bedrijven nog flinke stappen worden gezet. Het veiligheidsbesef bij risicovolle bedrijven verdient onverminderd aandacht. Het kabinet zal provincies, gemeenten, veiligheidsregio’s en de inspecties SZW en Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) blijven aansporen om ‘lik op stuk beleid’ toe te passen bij de bedrijven, die bij herhaling de regels overtreden.” De staatssecretaris wil ook naar een landelijk handhavingmodel zodat provincies en gemeenten, meer dan nu het geval is, bij eenzelfde overtreding ook eenduidig optreden. De inspectie van risicovolle bedrijven zal zowel aangekondigd, maar ook vaker onaangekondigd gebeuren.
De rapportage van het programma Landelijke Aanpak Toezicht Risicobeheersing Bedrijven (LAT RB) is gebaseerd op de inspectie van 348 van de in totaal 416 BRZO bedrijven in Nederland. De resterende 68 bedrijven, met een goede reputatie en staat van dienst als het gaat om veiligheid, zijn in 2011 niet gecontroleerd maar komen een volgend jaar wel weer aan de beurt. Een inspectie van een BRZO-bedrijf richt zich op het functioneren van het veiligheidsbeheersysteem bij het bedrijf, waarbij ook installaties fysiek worden geïnspecteerd. Uit de monitor van 2011 blijkt dat de meeste overtredingen betrekking hebben op de manier waarop het bedrijf procedures in instructies vaststelt en toepast om de veiligheid van de bedrijfsvoering te beheersen. Daaronder vallen ook onderhoud van de installaties en tijdelijke onderbreking van de bedrijfsvoering.
Bij afronding van de rapportage (7 mei 2012) waren bij 13 bedrijven de geconstateerde overtredingen uit 2011 nog niet opgeheven. Bij zeven bedrijven (met in totaal 11 niet opgeheven tekortkomingen) is door het bevoegde gezag een zwaardere sanctie opgelegd, om het bedrijf alsnog te dwingen de tekortkoming spoedig te herstellen. Voor 287 geconstateerde overtredingen was de termijn voor herstel nog niet verstreken of heeft nacontrole nog niet kunnen plaatsvinden, en was dus begin mei nog niet bekend of de onvolkomenheden waren opgelost. In de monitor wordt de aanbeveling gedaan om over de ruime termijn tussen inspectie en nacontrole nadere afspraken te maken. Staatssecretaris Atsma zal deze aanbeveling betrekken bij het ontwikkelen van de landelijke handhavingstrategie, die naar verwachting nog dit jaar wordt afgerond.
Met de eerste monitor BRZO-bedrijven 2011 is ook het ‘Onderzoek naleving BRZO’ van de Inspectie Leefomgeving en Transport naar de Tweede Kamer gestuurd. Dit laatste onderzoek is een vervolg op de Quikscan BRZO 2011, waarin van 100 BRZO bedrijven is weergegeven of de in 2009, 2010 en 2011 gesignaleerde overtredingen binnen de gestelde termijn zijn opgeheven. Ook de Inspectie ILT constateert in haar onderzoek dat 40 procent van de bedrijven in 2011 de veiligheidsregels volledig naleeft. Bij 13 bedrijven is sprake van overtredingen in zowel 2010 als in 2011 en bij 8 bedrijven zijn een of meer tekortkomingen geconstateerd in 2009, 2010 en 2011. Drie van de honderd onderzochte bedrijven hebben de overtredingen uit 2010 nog niet opgeheven. Bij twee bedrijven loopt inmiddels een handhavingstraject en voor het andere bedrijf heeft de ILT de gemeente verzocht om handhavend op te treden.
Vanaf nu zal de monitor ‘Naleving en handhaving BRZO bedrijven’ jaarlijks verschijnen. Vanaf 2012 zal deze monitor tevens bouwsteen zijn voor een jaarlijkse integrale rapportage over ‘De Staat van Veiligheid’ zoals aanbevolen in het rapport over de brand bij Chemiepack van de Onderzoekraad voor Veiligheid.