Meer aandacht voor toptalent nodig
Middelbare scholen kunnen meer aandacht besteden aan het allerbeste deel van hun instromende leerlingen uit het basisonderwijs. Die conclusie trekt het onderzoeksinstituut GION dat in opdracht van het ministerie van OCW onderzoek deed naar de schoolloopbaan van de groep leerlingen die in 1999 met de hoogste Cito score (549 of 550) de overstap van het basisonderwijs naar de middelbare school maakte. Het gaat om ongeveer 4.5% van het totaal aantal leerlingen dat de basisschool verlaat.
Succesfactoren
Het GION (Gronings Instituut voor Onderzoek van het Onderwijs van de Universiteit van Groningen) bracht op verzoek van OCW de schoolloopbaan van deze leerlingen in kaart en deed onderzoek naar factoren die samenhangen met het behalen van een VWO diploma binnen 6 jaar zoals klassetype, sekse en sociaal economische status. Uit het onderzoek blijkt dat ‘excellente’ meisjes een 7% grotere kans op succes hebben dan ‘excellente’ jongens. Ook hebben deze leerlingen met laag opgeleide ouders een 19 % lagere kans op succes dan leerlingen met hoog opgeleide ouders.
Ook het soort klas, waarin leerlingen in het eerste jaar hadden gezeten, hangt samen met de kans op succes. Bijna een kwart van deze zogenaamde ‘excellente’ leerlingen haalt het eindexamen vwo niet in zes jaar, terwijl ze daar bij binnenkomst op het vwo in potentie de beste papieren voor in huis hadden. Het GION concludeert dat leerlingen in een homogene VWO-klas 10% meer kans hadden om na 6 jaar hun VWO diploma te halen dan leerlingen in een gemengde HAVO/VWO klas. Voor leerlingen die in het tweede en derde jaar ook nog in een gemende HAVO/VWO klas hadden gezeten was het verschil nog groter, respectievelijk 16% en 32%.
Minister Van Bijsterveldt ziet de uitkomsten van de analyse als een steun in de rug van het kabinetsbeleid maar ook als een punt wat grote alertheid vraagt: “Deze uitkomsten onderstrepen dat extra aandacht voor de toptalenten in het onderwijs nodig is en blijft. Met gerichte aandacht en inzet kan toptalent nog beter worden benut. Dat is onze dure plicht naar deze leerlingen. Maar is ook in ons eigen belang. We hebben elk talent in de toekomst hard nodig. Wat mij betreft is daar niet alleen een taak voor scholen weggelegd. Ook ouders, het vervolgonderwijs en het bedrijfsleven hebben een belangrijke verantwoordelijkheid om toptalent vroegtijdig te herkennen en te stimuleren.”
Meer aandacht voor excellentie
Het kabinet investeert jaarlijks 30 miljoen euro voor talentontwikkeling van hoogbegaafde en excellente leerlingen in het basisonderwijs en het voortgezet onderwijs. Het ministerie van OCW steunt en stimuleert scholen via het project ‘School Aan Zet’ bij het stellen van doelen en daadwerkelijk aan de slag gaan met zeer getalenteerde leerlingen.