Persconferentie na de ministerraad, 8 juni 2012

Mediatekst | 08-06-2012

INLEIDEND STATEMENT
Goedemiddag, ja, de ministerraad van vandaag, onder andere verslag gedaan van mijn bezoek gisteren aan Spanje en Portugal, ook eerder deze week gesproken met Herman van Rompuy, de voorzitter van de Europese Raad, het stond allemaal in het teken van de ontwikkelingen in de eurozone.
Ook een opmaat naar de Europese Raad van regeringsleiders eind deze maand en het is hele nuttig om die gesprekken te hebben. In Spanje en Portugal, kunnen we vaststellen, dat zij zich op dit moment echt volop aan het inzetten zijn om de begroting op orde te krijgen. Beide landen nemen daarbij grote stappen, in buitengewoon moeilijke omstandigheden, maar er is ook nog heel veel te doen. Het op orde brengen van de overheidsfinanciën is naar mijn stellige overtuiging en gelukkig ook van mijn collega's in Spanje en Portugal, de eerste randvoorwaarde voor toekomstig economisch herstel. Het is dus goed dat ze er hard aan werken, dat doen wij ook hier in Nederland.
En tegelijkertijd moeten er natuurlijk hervormingen worden doorgevoerd, ook op het Europese niveau. Het is van belang dat die interne markt beter gaat functioneren, dat we nu eindelijk eens een keer in Europa de dienstenrichtlijn echt goed implementeren, dat we maximaal kans maken, de kansen pakken van alles wat de markt heeft met telecommunicatie, ICT, etcetera.
En dat we ook een aantal van die handelsverdragen die we aan het afsluiten zijn met de rest van de wereld, ook echt succesvol afsluiten. En dat gaat op dit moment niet snel genoeg. Ik moet zeggen, dat merkte ik ook in die gesprekken, die combinatie van begrotingsdiscipline, hervormen en het bevorderen van groei, ze zijn alle drie noodzakelijk en je hebt ze in die combinatie met elkaar nodig. Dus dat is de inzet van Nederland in Europa.

Vandaag ook gesproken over de regeldruk. Er is gesproken over de voortgangsrapportages vermindering regeldruk, die zijn vandaag vastgesteld. Je ziet dat we forse stappen aan het zetten zijn, voor het bedrijfsleven is in 2012 sprake van een vermindering van de regeldruk voor ruim 10% ten opzichte van 2010. En we hebben allerlei maatregelen opgestart, die optellen tot de reductie van ruim 23% in 2015. Het gaat zo snel, kan ik u melden, dat VNO en MKB het niet kunnen bijbenen en hijgerig aan het zoeken zijn naar de volgende lijst wensen. Ook voor burgers en professionals is een duidelijke verbetering zichtbaar, daar ligt de kostenreductie op ruim 15%. Nu zijn die percentages natuurlijk geen doel op zichzelf. Het gaat erom dat uiteindelijk mensen en bedrijven, dat we die effecten ook echt merken, dat er meer ruimte komt, dat projecten sneller van start kunnen gaan. En daar blijven we ons, of we nu een meerderheidskabinet zijn, dat waren we geloof ik nooit, maar in de vorige situatie een meerderheid in de Kamer hadden, of we nu een minderheidskabinet zijn, daar blijven we ons voluit op inzetten.

Dan een volgend thema, het wachtgeld voor politici, dat hebben we vandaag ingesteld met een wetsvoorstel dat erin voorziet dat de wachtgeldregeling van politici en bestuurders wordt gekort. Het gaat dan om de periode waarin zij wachtgeld krijgen, die wordt gelijkgesteld aan de WW-duur. Er lag een kritisch advies van de Raad van State, over onderdelen, we zijn aan die bezwaren op punten tegemoet gekomen, we hebben wel besloten om vast te houden aan ons voornemen om ook de huidige groep politici onder dit nieuwe regime te laten vallen. Ik denk, wij denken, dat in een tijd waarin wij aan iedereen vragen om in te leveren, het logisch is dat we dat ook van onszelf vragen. En we hopen dat de Eerste en Tweede Kamer nog snel het wetsvoorstel behandelen voordat de verkiezingen plaatsvinden, zodat die versobering ingaat nog voor de aanstaande Tweede Kamerverkiezingen.

MEIJER:
Uw favoriete onderwerp Europa, meneer Rutte, u zei eerder deze week over Van Rompuy, institutionele vergezichten daar moeten we het maar niet over hebben, kunt u uitleggen waarom mevrouw Merkel het daar wel over wil hebben en u dat eigenlijk maar een ongemakkelijk onderwerp vindt?

RUTTE:
Mevrouw Merkel en ik zijn natuurlijk over een hoop dingen eens, we zijn geen liefhebbers van eurobonds, geen liefhebbers van een bankenunie, zoals sommigen voor pleiten, we zijn er tegen dat geld uit het Europese noodfonds rechtstreeks aan banken wordt gegeven, dat moet altijd via de hoofdstad, vinden wij beiden. Ja, voor de langere termijn is er een debat aan de gang, dat debat zal de komende tijd verder gevoerd worden en daarvan is mijn opvatting dat we ons zouden moeten richten op de oplossen van de problemen die er nu zijn. Dus dat is die problemen die we hebben met de schuldencrisis en het gebrek aan groei. En voor zover er institutionele veranderingen moeten plaatsvinden heb ik een wens, heeft Nederland een wens, als sinds september vorig jaar. En wij zijn er voorstander van dat het financiële toezicht, het toezicht op banken, dat dat zo snel mogelijk op Europees niveau komt te liggen, dus dat is dus echt een institutionele verandering waar we voor zijn. En we zijn er heel erg voor dat als het gaat om de gemeenschappelijke markt, ik heb net een aantal dingen genoemd, dat we al die maatregelen nemen, maar ja, je kunt wel allemaal gaan praten over eurobonds op langere termijn, maar hoe theoretisch is het. We betalen in Nederland nu 1,6 1,7 % over tienjarige staatsleningen. In Zuid-Europa zitten we boven de 6%, je kunt daar pas aan denken als die rentes vergaand geconvergeerd zijn. Dat kan nog 10, 15 jaar duren, je weet niet hoe ver weg dat is.

MEIJER:
Maar u zwaait hier met uw mobiele telefoon als oplossing van de problemen, en mevrouw Merkel: er moet een politieke unie komen, er zit nogal wat verschil tussen.

RUTTE:
Nee, wat Merkel volgens mij gedaan heeft, dat is een verhaal wat zij al vaker gehouden heeft, is dat zij vanuit het Duitse perspectief een visie heeft op de langere termijn, echt de langere termijn voor Europa. Nou, dat zij zo. Voor een deel komt die overeen, denk inderdaad aan het financiële toezicht, op andere onderdelen verschillen we van opvatting. Wat veel relevanter is natuurlijk is de onmiddellijke crisis die we aan het bestrijden zijn, dus de problemen met de schulden in Zuid-Europa en de ernstige situatie bij sommige banken daar.

MEIJER:
Die knip die u maakt tussen de acute problemen nu en praten over langere termijn, doet u dat ook omdat er verkiezingen aankomen? Omdat er een campagne is waarbij u ook lijsttrekker bent van de VVD?

RUTTE:
Nee, ik ben zelf geen ik geloof niet in het Europa waarin je soevereiniteit overdraagt. Ik geloof in het Europa wat voor drie dingen zorgt: banen, bescherming, Nederland is geen groot land, wij hebben er baat bij dat wij ingebed zijn in een sterk werelddeel, maar dan moet Europa wel sterk zijn. En op onderdelen is Europa niet sterk genoeg nu, kijk naar de crisis in Zuid-Europa, kijk naar de grote problemen met de groei in Europa. En ik geloof in het Europa dat, en in het Nederland in Europa, dat zegt, ja, we hebben de luiken open, wij drijven handel met de rest van Europa, met de hele wereld, maar zeker ook met het eurogebied, met de Europese Unie. Dat is het Europa waar ik in geloof en ja, degenen die zeggen je moet zo snel mogelijk alles hier opheffen en aan Europa overdragen, daar hoor ik niet bij. En er zijn anderen die zeggen je moet er uitstappen, daar houd ik ook niet van. Dus ik zie grote belangen die wij met elkaar in Europa hebben en daar moet je volgens mij op een pragmatische, praktische manier stap voor stap problemen oplossen.

MEIJER:
Ik heb nog een vraag over een ander onderwerp als het mag, TNO zegt het niveau van de innovatie in Nederland is eigenlijk niet goed, we dreigen achterop te raken bij andere landen. Daar speelt ook het kabinet een rol in, dat is allemaal net niet goed genoeg, trekt u zich dat aan?

RUTTE:
Ja, TNO trekt een aantal conclusies, er zijn ook positieve elementen gelukkig. Ik begrijp dat u de nadruk legt op de minder positieve kanten. Ik ben het niet met alles eens. Voor een deel zou ik erop willen wijzen dat we in een totaal ander innovatiebeleid hebben dat een aantal jaren geleden toen we allerlei geld vergietende over allerlei industriële projecten en nu veel meer gefocust werden aan negen topsectoren waarin universiteiten, bedrijfsleven, overheid samenwerken. Het is wel zo natuurlijk dat de financiële mogelijkheden beperkt zijn. Dus helaas is het niet mogelijk om heel erg veel extra geld erin te steken. Maar Nederland steekt nog steeds 4,5 bijna 5 miljard euro per jaar, vanuit de overheid, in Research and Development.

MEIJER:
De zorg is dat we achter raken.

RUTTE:
Ik deel dat dus niet. Ik had van de week Horst Seehofer langs, mijn collega uit Beieren. Beieren is -  ik ben daar op handelsmissie geweest in 2005,,  2006 excuses - toen gezien wat ze daar doen. Het samenbrengen van universiteiten, bedrijven, overheid en de overheid die als het ware een soort marktplaats is waarin die innovaties die praktijk, die marktgerichte innovaties tot stand komen. Dat is ook het beleid waar Maxime Verhagen in gelooft, wat we in de formatie op papier hebben gezet. Het topsectoren beleid wat we nu hebben. Ik denk dat dat de goede lijn is.

JANSEN:
Meneer Rutte, u zegt net in een Europa dat soevereiniteit overdraagt, in dat verband, de richtlijn gezinshereniging wordt niet aangepast, dat was volgens mij toch een wens van uw kabinet?

RUTTE:
Zeker.

JANSEN:
Is dat niet een bewijs dat de soevereiniteit als te ver is doorgeschoten?

RUTTE:
Er is in het verleden natuurlijk soevereiniteit overgedragen, dat we hebben we gedaan bijvoorbeeld met de invoering van de euro en het SGP. Ik denk alleen dat je de problemen die er nu zijn met de euro en met Europa niet oplost met het overdragen van meer soevereiniteit. En u noemt hier een goed voorbeeld, die hele gezinsherenigingrichtlijn, dat vind ik een onding. Wij zouden heel graag willen als Nederland dat wij gelijk Denemarken kunnen gaan, een leeftijdseis kunnen stellen van 24 jaar en een 120% minimumloon en dat we bepaalde eisen kunnen stellen wat betreft borgsommen die gesteld moeten worden als mensen hier naartoe komen. Vanuit de gedachte, bij 24 is de kans op gearrangeerde huwelijken veel kleiner geworden, als mensen een borgsom storten er zekerheid is van een zeker salaris dat ze gaan verdienen dat weet je ook dat mensen een bijdrage gaan leveren. Het is helemaal niet verkeerd als mensen uit het buitenland naar Nederland komen, dan moeten ze wel vanaf dag een aan de slag en een positieve bijdrage aan het land leveren, niet een uitkering hebben alsjeblieft.
Nou, die gezinsherenigingrichtlijn zit ons in de weg, dus we gaan nu twee dingen doen, we knokken door, we willen echt dat er dingen veranderd worden, ze knokken daar door en we zullen proberen en blijven zoeken nu en mocht ik in deze baan mogelijk terugkomen, ook later naar coalities in Europa om dat te bereiken. En tweedens, we zullen maximaal zoeken naar de mogelijkheden binnen die richtlijn om in Nederland toch te doen wat wij noodzakelijk vinden. We gaan natuurlijk niet in strijd me afspraken, wij zijn goed voor onze handtekening, die hebben we ooit een keer gezet, onverstandig naar mijn overtuiging, maar goed. Maar we gaan wel zoeken waar de maximale ruimte is.

JANSEN:
En nu had ik begrepen dat er in het Catshuis, toen er nog met de PVV werd gesproken ook  is nagedacht over een opt out, als een soort laatste ik noem het maar even redmiddel, maar goed, als laatste middel. Ligt dat wat u betreft nu weer op tafel?

RUTTE:
Dat was toen in de onderhandelingen, maar dat was iets dat pas ver volgend jaar dan in beeld zou komen. We zouden eerst proberen andere wegen te belopen en ja, dan kijk ik echt wel heel ver over de verkiezingen heen als ik daar iets van moet vinden. Ik vind dat we moeten proberen om op een beschaafde manier te bereiken wat we willen bereiken en ja, de instrumenten daartoe, dat is echt dadelijk ook aan een formatie om daar na over te decideren, maar het bevalt me natuurlijk niet dat we hier niks kunnen veranderen op dit moment.

JANSEN:
Is dit wat u betreft ook een bewijs, want u noemt die richtlijn een onding, is dit een bewijs van doorgeschoten Europese integratie wat u betreft?

RUTTE:
Nee, het is het bewijs… kijk, we zijn er altijd zelf bij hè? Er is ooit een kabinet geweest en dan gaat u misschien dadelijk nog ontdekken dat mijn partij daarbij zat, dat weet ik niet hoor, maar dat zou kunnen, maar in het verleden zijn er natuurlijk fouten gemaakt. Er zijn fouten gemaakt, althans, je moet nu vaststellen dat Denemarken het slimmer gedaan heeft. Die hebben een opt out gekregen op dit hele onderwerp. En je ziet dat het werkt, Denemarken heeft een restrictief immigratiebeleid waarbij natuurlijk je hebt je asielbeleid, dat is een ding, maar wat betreft gezinshereniging, dat je echt kunt zeggen ja sorry, alleen als we een aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid hebben dat je succesvol wordt. En dat zou ik ook graag in Nederland willen, want wij kunnen niet doorgaan om grote groepen mensen hier op te vangen die niet succesvol worden. Dus hier zijn in het verleden, door Nederland, en dat is geen verwijt, je moet gewoon vaststellen dat dat gebeurd is, hebben we daar in mijn ogen een fout gemaakt. En je zou het natuurlijk kunnen redresseren en een van de dingen die ik in Europa wil veranderen is dat je makkelijker met elkaar richtlijnen kunt aanpassen. In Nederland kan ik wetgeving aanpassen. Als feiten veranderen kun je in Nederland een wetsvoorstel indienen om een wet te veranderen, in Europa is dat heel erg lastig.

JANSEN:
Tot slot, dat is toch eigenlijk misschien wel een probleem, dat Europa een soort haaienbek is waar je de spullen eigenlijk niet meer met goed fatsoen terug durft te trekken?

RUTTE:
Het is erg agressief, maar het is waar dat even los van die beeldspraak, dat je in Europa heel lastig eenmaal vastgestelde richtlijnen kunt aanpassen. Daarvan afwijken vraagt vaak zelfs verdragswijziging, het aanpassen van richtlijnen is wat makkelijker, maar dan moet je wel steun hebben van alle landen bijna, of je moet proberen een opt out te bereiken. Er zijn wel mogelijkheden, maar dat zou makkelijker moeten. En ik vind dus ook dat als Nederland bezig is om de overheid kleiner te maken, dat je dat ook mag vragen van Europa. Er zijn dingen, ik noemde net dat financieel toezicht, daar zou ik Europa een extra taak willen geven, omdat dat ontzettend belangrijk is voor onze bancaire sector dat er Europees toezicht komt. Maar in ruil daarvoor zou je moeten zeggen, zijn er allerlei andere terreinen, dit is zo'n voorbeeld, waar Europa weinig waardige toevoegt, integendeel, in de weg zit en laat dat nu wat meer aan de landen over. En dat debat moet je voeren met elkaar. Dus het is niet meer Europa, het is op sommige onderdelen meer Europa, zoals bij dat toezicht, waar het gaat om de interne markt, waar het betreft groei. En op heel veel andere onderdelen minder Europa.

JANSEN:
Maar ik hoor u nu zeggen (onverstaanbaar, red) eigenlijk niets concreets gaan doen?

RUTTE:
Op welk punt?

JANSEN:
Over die richtlijn gezinshereniging

RUTTE:
Nu niet, we zijn nu…

JANSEN:
U (onverstaanbaar, red) de hemel en laat het eigenlijk maar lopen, toch?

RUTTE:
Nee, wij zijn nu demissionair, we hebben nog een paar weken in de Kamer dat wij het begrotingsakkoord door de Kamer kunnen loodsen. Het zou toch gek zijn als ik nu hier, nu een hele intensieve lobby is gevoerd door Gerd Leers, mijzelf, Ben Knapen, Uri Rosenthal, wij hebben er allemaal verschrikkelijk hard aan getrokken. Het is niet gelukt, die weg is niet gelukt, dan is het echt een zaak van een nieuwe formatie om te besluiten hoe we daar nu mee omgaan. Maar ik geef niet op, ik blijf hiervoor knokken omdat ik dit echt een belangrijk punt vind omdat je ziet in Nederland, de spanningen die je in de Nederlandse samenleving zijn ontstaan in de jaren tachtig en negentig, door de grote toestroom van immigranten die helaas in teveel gevallen hier onvoldoende aan de slag kwamen op de arbeidsmarkt. Je moet als land daar een serieus onderscheid in kunnen maken en deze aanpak is daar een goede methode voor. Dus daar blijf ik voor knokken, maar de komende paar weken hebben we echt onze handen nu vol aan het invoeren van het begrotingsakkoord

HEYMANS:
Meneer Rutte, wat is het belangrijkste argument geweest om te besluiten om toch naar het EK voetbal te gaan?

RUTTE:
We hebben moeten vaststellen dat de situatie daar natuurlijk wel is veranderd, je ziet dat de behandeling van mevrouw Timosjenko de afgelopen weken en dat komt overigens ook door de internationale druk, ook in de gevangenis, dat die is verbeterd. Nou mijn eigen partijgenoot Hans van Balen is ook nog in de Oekraïne geweest, heeft daar verslag over gedaan. Ze krijgt inmiddels dagelijks bezoek van haar behandelende artsen, die heeft ze ook zelf mogen kiezen, er is ook dagelijks contact met advocaten. Er zijn waarnemers aanwezig bij haar proces. Dus er zijn stapjes gezet in de goede richting. Dus we hebben nu gezegd er zijn twee wedstrijden waar Nederland van bewindslieden vertegenwoordigd is, de eerste wedstrijd, mevrouw Schippers, samen met haar Deense collega en er zal ook een mensenrechtenprogramma mee samenhangen, en de finale waar wij natuurlijk in zitten, daar zal ik dan zelf graag bij zijn.

HEYMANS:
Maar is dit nu die zichtbare verbetering waar Uri Rosenthal het een paar weken geleden over had; er moest echt een zichtbare verbetering in zijn voordat het kabinet daarheen zou gaan, vindt u dit zichtbaar genoeg?

RUTTE:
Dit is een zichtbare verbetering, dit vinden wij zichtbaar genoeg. Wij hebben natuurlijk veel meer wensen, het is nog lang niet goed, maar wij gaan ook natuurlijk naar andere landen waar de situatie niet is zoals in Amsterdam of in Putten, maar de situatie met mevrouw Timosjenko was echt onaanvaardbaar. En die is nog steeds niet goed, maar die is stap voor stap wel verbeterd en als die situatie ongeveer zo blijft en we dadelijk in de finale zitten dan ben ik daar graag bij.

HEYMANS:
Toch zijn er andere landen die precies de andere keuze maken, zoals Groot-Brittannië die niet gaat, weer geen staaltje van Europees gezamenlijk buitenlands beleid

RUTTE:
Nee, maar dat is nu zo'n voorbeeld waar ik eigenlijk ook niet zit te wachten op gemeenschappelijk buitenlands beleid per se, laten we dat nu ook een beetje aan de landen overlaten. Buitenlands beleid kan nuttig zijn op Europees niveau, maar op dit soort punten voegt dan maar beperkt iets toe.

HEYMANS:
Maar begrijpt u dat er landen zijn die zeggen we gaan juist niet?

RUTTE:
Het is een afweging, je kijkt naar het feitencomplex en dan maak je de ene over de andere afweging en wij maken deze afweging, andere landen een andere. Denemarken is voorzitter dit half jaar van de EU, de Deense minister, dus de voorzitter ook van de Raad op dit punt, van de vakraad, die gaat daarheen. Ik vind het prima dat Edith Schippers daar ook heen gaat, samen met de Deense collega en daar ook natuurlijk aandacht vraagt voor de mensenrechten.

HEYMANS:
Heeft dat meegespeeld, dat Denemarken al had laten weten dat ze er naartoe zouden gaan deze wedstrijd…

RUTE:
We hebben naar het hele feitencomplex gekeken, ik kan niet zeggen dan haal ik er een dingetje uit. We hebben naar het hele feitencomplex gekeken, welke landen wel, niet, Denemarken, maar vooral ook naar de situatie met de mensenrechten rond mevrouw Timosjenko en hoe heeft zich dat verder ontwikkeld en gezegd ja, kijk we hebben over een paar jaar ook weer winterspelen in landen en zomerspelen misschien ook weer die niet het niveau van Putten en Amsterdam halen, dus je moet iedere keer weer opnieuw die afwegingen maken.

HEYMANS:
Tot slot, waarom denkt u dat u naar de finale gaat?

RUTTE:
Omdat we daar, hoop ik toch van harte, als we nu de finale halen van het wereldkampioenschap, dan moeten we toch ook de finale kunnen halen van het Europees kampioenschap lijkt mij.

VAN DER WULP:
Nog een vraag hierover, weet u of de Kroonprins ook gaat?

RUTTE:
Nee, de Kroonprins kan agendatechnisch niet naar andere wedstrijden dan de finale en of hij naar de finale gaat beslist hij later.

VAN DER WULP:
Als Nederland…

RUTTE:
Maar agendatechnisch kan hij… ja, uiteraard als Nederland, maar goed, ik kan niet voor hem spreken dat hij daar van uitgaat, maar ik…

BREEDVELD:
Of ditzelfde onderwerp? Alleen dit onderwerp?

RUTTE:
We hebben een bankencrisis in Spanje, we hebben grote problemen me… en we hebben het nu over voetballen.

HENDRICKX (ALGEMEEN DAGBLAD)
Dat we maar een wedstrijd gaan, heeft dat iets te maken met de politieke situatie?

RUTTE
Nee, dat is gewoon, het is een Dreesiaans kabinet, we zijn zuinig, minister van Sport vind ik moet bij de start, vind ik logisch dat je daar bij bent, ik zou ook naar de opening van de Olympische Spelen en blijf dan een dag, daarna ga ik er ook niet meer heen, dus we doen het allemaal zo sober mogelijk, zo goedkoop mogelijk, geen suites, allemaal simpel.

VERBEEK (BNR)
 (onverstaanbaar, red.) Oranjecamping.

RUTTE
Het moet wel praktisch blijven. Maar nee, het is logisch dat je bij de opening van een kampioenschap bent.

VERBEEK
Een wedstrijd waar Oranje de steun van het kabinet niet kan missen en die staat voor aanstaande woensdag op het programma. Is er dan niemand van het kabinet?

RUTTE
Nee. Nee, maar die twee zien elkaar in de finale ook weer, dus..

VERBEEK
Maar ook niet als Merkel ook gaat woensdag?

RUTTE
Nee. Maar dat heeft te maken ook met, jongens dat kost allemaal geld en de minister van Sport die bij de eerste wedstrijd aanwezig is, de minister van Sport, dat vind ik logisch. Van de rest van het kabinet gaat niemand. Als ze dadelijk in die finale staan ik er zelf bij ben, dat is ook logisch denk ik, maar verder alle andere wedstrijden dat is allemaal kosten en we moeten bezuinigen.

BERGSMA (ANP)
Er zijn twee gastlanden van dit EK voetbal (onverstaanbaar, red.) is de toestand van de Nederlandse overheidsfinanciën nou echt zo dramatisch dat er niet geld zou zijn om naar een kwart of halve finale te gaan.

RUTTE
Ik heb niet het speelschema bedacht, het is nou eenmaal zo dat Nederland de eerste en inderdaad ook de laatste wedstrijd speelt in de Oekraïne. Dat is nu eenmaal zo.

BERGSMA
Ik kan me niet voorstellen dat er behalve dat het een symbolisch gebaar is, u verwijst naar de Dreesiaanse inslag van het kabinet, dat er geen geld zou zijn om naar een kwart of halve finale in Polen te gaan.

RUTTE
Je kunt toch niet vragen 12,4 miljard om te buigen in een jaar tijd en alle moeilijke maatregelen nemen en dan allerlei bewindslieden fladderend door Europa naar voetbalwedstrijden zien gaan, dat is toch niet uit te leggen.

HOEDEMAN (DE VOLKSKRANT)
Het kabinet geeft subsidie op zonnepanelen, de salarissen van politici gaan naar beneden en we gaan een vingertje opsteken in de Oekraïne. Gaat het nog wel goed met het rechtse minderheidskabinet.

RUTTE
De mensenrechten is echt wel een zaak van een liberale en christendemocratische partij zou ik zeggen en die zonnepanelen dat is een compromis in het Lenteakkoord.

HOEDEMAN
Maar u geeft toe dat het ook maatregelen van een links kabinet hadden kunnen zijn.

RUTTE
Mensenrechten is echt iets van mijn partij en van het CDA. Ook van andere partijen neem ik aan, maar ik bedoel als er nou toch een partij is die vanaf Van Riel en Oud, via Wiegel, Nijpels, Jeanine Hennis die in Wit-Rusland aan het knokken is voor de mensenrechten tot en met de huidige generatie, Hans van Baalen die net in de Oekraïne is geweest over de mensenrechten. Maar het gaat over het CDA. Dit is echt een coalitie die mensenrechten hoog in het vaandel heeft staan.

BROEKHUIZEN (HET FINANCIEELE DAGBLAD)
U zegt ik vind het van belang dat we de korte termijn geregeld hebben, acute nood moet worden opgelost. En u doet net alsof Merkel haar oplossingen niet voor de korte termijn zijn. Maar ik krijg de indruk dat Merkel ook nu inschat dat de nood zo hoog is dat er echt een grote sprong voorwaarts moet worden gemaakt.

RUTTE
Ik vind het wat ver gaan om te exegeseren op toespraken van collega's, maar kijk nou maar dat interview terug en dan zie je dat ze zegt stap voor stap moeten er maatregelen zijn. Ik heb zeer goed contact met de Duitse collega's en ook in het bijzonder met Merkel en wir sind uns einig dat het echt nu gaat om de schuldencrisis in Zuid-Europa oplossen, er voor zorgen dat de banken niet omvallen, dat dingen voor elkaar komen dadelijk in landen, de bezuinigingspakketten, de hervormingspakketten doorvoeren, dat die Europese markt gaat draaien en ik ben dan niet van de afdeling dat ik denk dat je met allerlei structuurveranderingen ook niet op langere termijn die problemen kunt oplossen, behalve de klassieke Nederlandse wens van het toezicht op de financiële sector wat naar Europees niveau zou moeten en op de langere termijn zie je wat verschillende oriëntaties, maar het gaat hier toch om de vraag hoe je de brand blust.

BROEKHUIZEN
Zij doet dat veel structureler dan u. Trichet geeft aan je moet een sprong maken, Van Rompuy is ook bezig structurele veranderingen voor te bereiden  voor het eind van het jaar.

RUTTE
Maar zij pleit toch niet nu voor eurobonds of voor bankenunies. En mensen als Trichet en anderen zitten veel meer in die richting te denken. Er zijn dus mensen in Europa en daar hoort Merkel niet toe, die zeggen je zou nu het probleem kunnen oplossen door vergemeenschappelijking te hebben van schulden. Daar behoor ik niet toe, want dan gaat Nederland betalen voor het feit dat in Frankrijk de pensioenleeftijd wordt verlaagd, terwijl ik hier vraag aan de bevolking om naar 67 te gaan, vervolgens leeftijdsvolgend, dus die leeftijd stijgt daarna nog verder richting 68, 69 later deze eeuw. Dan ga ik vragen aan de Nederlandse bevolking: betaal mee aan de Franse staatsschuld terwijl daar de pensioenleeftijd twee jaar wordt verlaagd of betaal mee aan de Spaanse staatsschuld terwijl we weten, er zit nu iemand Rajoy, die erg bezig is de problemen aan te pakken, maar die heeft een helse klus. Die begon, die dacht dat hij een tekort had van 6,5 procent, dat is inmiddels gestegen naar 9 procent, dus de lijken blijven maar uit de kast vallen van zijn voorganger. Dus die man is bezig met man en macht de zaak recht te trekken. Maar dan kan ik toch niet zeggen tegen de Nederlandse bevolking wij gaan even meebetalen aan die Spaanse staatsschuld, dat doe ik dan toch als ik nu eurobonds invoer, daar los ik toch niets mee op. En banken, kijk nou naar Seehofer, die heeft de Beierse landsbank moeten herkapitaliseren, dat heeft hij gedaan vooral uit het budget van Beieren. Hele spaarzame, laptops op Lederhosen, u kent het Beieren, succesvolle, innovatieve, tikje conservatieve deelstaat. Hoge economische groei, hij heeft gewoon kunnen financieren en dan moet hij dadelijk aan zijn bevolking uitleggen dat er allemaal banken rechtstreeks, zonder dat het via de hoofdsteden gaat, zonder dat we garantstellingen van landen  hebben op die leningen, dat de banken zouden herkapitaliseren, wat sommigen voorstellen. En een bankenunie, een Europees deposito garantiestelsel, ja dat is in feite de eurobonds langs een andere weg. Dus dat is toch geen oplossing nu voor de problemen?

BROEKHUIZEN
Zegt u daarmee ook, als zij daarmee doorgaat met die lijn..

RUTTE
Maar zij gaat daar niet mee door. Merkel is daar helemaal niet voor om dat nu te doen. Wat zij alleen schetst is op langere termijn, kijk, wat zij natuurlijk ook wil uitleggen aan de Duitsers is dat zij ook zekerheid wil dat ze dat geld terugkrijgt en ze heeft bepaalde opvattingen over wat die structuurverandering met zich meebrengt. Deels zijn we het eens, dat is dat punt van dat financieel toezicht, op andere punten hebben we andere oriëntaties, maar ik zou er niet te veel nadruk opleggen. Het gaat echt om de vraag hoe we nu de brand bestrijden.

BROEKHUIZEN
Wat u wel belangrijk vindt is financieel toezicht, u zei net van daar hebben de Nederlandse banken baat bij. Kunt u dat uitleggen?

RUTTE
Nederland heeft een grote bankensector en een relatief kleine economie. Ongeveer vier a vijf keer ons nationaal inkomen zit in het balanstotaal van onze banken. Een bank als ING is ongeveer twee keer de hele Nederlandse economie. Dus het is van belang, Nederland kan dat op zich prima zelf, wij hebben natuurlijk een prima DNB, maar wil je nou voorkomen in Europa dat er zoals nu met Spanje ineens toch lijkt te komen bovendrijven, een bank als Bankia de ene dag zegt ik maak een winst van 300 miljoen en een week later is er een tekort van 16 miljard, dat is voor een week toch even een stevig verschil, dan wil je toch veel meer dat daar onafhankelijk Europees toezicht op zit zodat je dat soort dingen kunt voorkomen en dat is toch ook in ons belang dat dat er dan is.

BERGSMA
U zei net dat Merkel nu met haar visie op de lange termijn naar voren brengt, dat het relevanter is om te kijken naar de huidige crisis, om die aan te pakken. Betekent dat dan dat wat zij doet eigenlijk niet relevant is, of misschien zelfs wel niet verstandig, omdat het het debat over de acute crisis een beetje..

RUTTE
Doet ze niet. Dat doet ze alleen in Nederland, omdat Nederlanders gaan hangen in het ARD-interview op dat element. Maar kijk naar wat in Duitsland heeft heel sterk aandacht gekregen in de pers mededelingen, maar dat is logisch omdat we in Nederland het debat hebben over soevereiniteitsoverdracht. Dus dan wordt heel erg gekeken Nederland trekt samen op met Duitsland, hé de Duitse kanselier heeft ineens een ander lange termijn perspectief dan Rutte, ze zijn het niet eens. Nou, op de lange termijn zijn we het ook niet over alles eens, (onverstaanbaar, red.) op de korte termijn eens zijn. Maar als je kijkt in de Duitse media is er heel veel nadruk gelegd op wat ze heeft gezegd over de korte termijn: geen bankenunie, geen eurobonds, geen geld rechtstreeks naar de banken bijvoorbeeld in Spanje. Maar als Spanje hulp krijgt moet het gewoon volgens de regels van het ESM dus dat moet gewoon via de hoofdstad. Het land moet garant staan. En dat heeft in dat land weer de nadruk gekregen. Dat verklaar ik gewoon uit het feit, dat is helemaal niet gek, dat er natuurlijk in Nederland ook politiek gesproken de discussie heel erg gaat over soevereiniteitsoverdracht.

HEYMANS
Beste Chris, het is vandaag de laatste keer dat jij de minister-president hebt begeleid bij zijn wekelijkse persconferentie voordat je overstapt naar je nieuwe baan en dat willen wij als parlementaire persvereniging niet zomaar laten passeren. Je hebt acht jaar gewerkt bij de RVD, vanaf 2004, eigenlijk had je een rotklus, het koninklijk huis. Allemaal vragen en publiciteit waar je eigenlijk niet op zat te wachten, met name de laatste jaren niet. Wij waren natuurlijk niet altijd blij dat je vaak geen antwoord kon geven, maar jouw grote verdienste was wel dat je altijd vriendelijk, aardig en zeer aimabel ons te woord hebt gestaan en waar je wat kon zeggen dat daadwerkelijk hebt gedaan. Voor al die jaren wil ik je hartelijk bedanken en dat doen we niet zonder een blijk van waardering.

BREEDVELD
Als ik heel kort iets mag terugzeggen. Want ik heb een kleine reputatie opgebouwd in het corrigeren van feitelijke onjuistheden. Het was helemaal geen rotklus, het was een leuke klus. Dat kwam ook door de contacten met jullie. Altijd zeer gewaardeerd en ontzettend leuk gevonden en dank. Binnenhof is gelukkig erg klein, dus ik ga jullie nog regelmatig tegenkomen. Dank en tot ziens.

VISCHJAGER
U bent naar Bilderberg, nou heb ik vanmorgen naar Beetsterzwaag gebeld, daar zit Bilderberg, tenminste het hotel. En die wist niet wat Bilderberg was, maar het was wel het hotelreeks, er is een hele grote hotelreeks naar Bilderberg genoemd. Nou wil ik weten, u gaat niet naar Israël, maar wel naar de Bilderberg en dat was in Amerika, Israel is wel iets dichterbij, maar ik wilde toch even vragen, kan u mij dat eens uitleggen hoe dat zit?

RUTTE
Dat was een agendaprobleem. Dat weekend was ik vrij, dus kon ik er heen. En deze week allemaal Europa.