Opening Belasting & Douanemuseum
Toespraak van staatssecretaris Weekers bij de opening van het vernieuwde Belasting & Douanemuseum aan de Parklaan in Rotterdam.
Soms lacht het geluk me toe.Vandaag bijvoorbeeld, vanwege de opening van dit vernieuwde museum aan de mooiste laan van Rotterdam...
Het geluk werkte ook mee toen ik vorig jaar bij de Douane op de Maasvlakte op werkbezoek was. Uitgerekend op dat moment kwamen de medewerkers een partij van 300 kilogram cocaïne op het spoor. Wat een prachtige vangst! Het maakte me nog trotser op mijn mensen dan ik al was.
Was het toeval? Ja en nee. Het was niet in scène gezet. Maar de controle is zo stelselmatig, dat de pakkans groot is. Kijk naar de recente cijfers: vorig jaar nam de Douane bijna 8.500 kilo cocaïne in beslag. Ruim 1300 kilogram méér dan het jaar ervoor! Bijna 3000 kilo cocaïne was afkomstig van een zending ingeblikte perziken uit een container uit Ecuador die in juni 2011
in de Rotterdamse haven aankwam. Zulke cijfers zijn interessant, maar ze beginnen pas echt te spreken als het verhaal erbij wordt verteld. Die verhalen vindt u hier, in het vernieuwde Belasting & Douanemuseum. Kent u bijvoorbeeld het verhaal van smokkelboot De Lammie, die alweer bijna veertig jaar geleden verging?
25 Miljoen gulden, dat was de inzet. Omgerekend in euro’s: ruim 11 miljoen euro. Ook vandaag de dag nog altijd een leuk bedrag; veel meer dan de verbouwing van dit museum heeft gekost! In 1974 was dat de straatwaarde van de 1600 kilo hasj en de 40 liter hasjolie aan boord van de Lammie. Maar het geluk lachte de smokkelaars ‘Mooie Willem’, ‘Frits van de Wereld’ en hun handlangers beslist niet toe. De daders werden voor de kust bij Den Helder in de kraag gegrepen nadat de bemanning de Lammie had laten zinken. Een deel van de buit die er later is uitgehaald, ligt hier: een indrukwekkende plak hasj. Aan de hand daarvan brengt dit museum het verhaal van de Lammie weer tot leven.
Dat is een voorbeeld van wat het Belasting & Douanemuseum doet, op een hele nieuwe manier: verhalen vertellen, geschiedenis tot leven brengen, ons voorstellingsvermogen prikkelen. Het museum heeft daarbij een complete switch gemaakt. Als bezoeker bent u hier meer dan een toeschouwer. U wordt er helemaal bij betrokken. Zo kunt u zelf aan de hand van thema’s de geschiedenis van ons ingewikkelde belastingstelsel verkennen. Want belasting betalen doen we al vele eeuwen, en dat gaat soms gepaard met frisse tegenzin.
Adriaan van Dis merkte onlangs bij Jinek op Zondag juist op dat hij graag belasting betaalt. Als ervaren wereldreiziger weet hij als geen ander hoe het is om te leven in een land waar je nauwelijks belasting hoeft te betalen. Geen belasting; dat is dus ook geen robuuste infrastructuur, geen goede scholen voor iedereen en geen toegankelijke gezondheidszorg. Ook dat verhaal vertelt dit museum, op een manier die aantrekkelijk is voor een breed publiek.
Het vooroordeel luidt dat een museum over belastingen wel een saaie boel moet zijn. Het tegendeel is waar: dit is een van de leukste musea van Nederland geworden! Natuurlijk ben ik niet erg objectief. Daarom heb ik de proef op de som genomen en ben ik hier vorige maand alvast op pre-bezoek gegaan in het gezelschap van twee van mijn drie dochters. En neemt u van mij aan: die zijn niet bang om hun ongezouten mening te geven. Het vernieuwde Belasting & Douanemuseum heeft de test met verve doorstaan: ook zij waren zeer te spreken over wat er hier allemaal te zien en te beleven valt. Ze willen graag nog een keer terugkomen.
En dan de geldzaken...
Het ministerie van Financiën gaat behalve over dit museum vooral over de inkomsten en de uitgaven van Nederland. We zijn het dus wel aan onze stand verplicht, en helemaal in deze financieel lastige tijd, om elke euro drie keer om te draaien voordat we hem uitgeven. Zo is het ook met dit museum gegaan. De verbouwing was hard nodig. Er was veel achterstallig onderhoud en een klimaatprobleem dat een bedreiging vormde voor de collectie, er zat asbest in het pand, de energiekosten liepen de spuigaten uit, de brandveiligheid liet te wensen over en het sanitair was zwaar onvoldoende. Er moest echt wat gebeuren.
Er is flink bezuinigd op de oorspronkelijke begroting. De verbouwing en de nieuwe inrichting heeft acht miljoen euro gekost en het resultaat is elke cent waard. Ik ben onder de indruk van de wonderen die hier zijn verricht. Graag wil ik alle betrokkenen daar een groot compliment voor maken. We zijn allemaal ontzettend trots op deze parel van Financiën.
Het museum met alles erop en eraan spreekt voor zich. Ik vind het een eer om het straks te openen en daarna wil ik u graag oproepen het allemaal zelf te gaan beleven...