Strengere maatregelen om antibioticagebruik te verlagen
'Onzorgvuldig en grootschalig gebruik van antibiotica in de veehouderij vergroot het risico op resistentievorming bij bacteriën en vormt daarmee een gevaar voor de volksgezondheid,' schrijven staatssecretaris Henk Bleker van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie (EL&I) en minister Edith Schippers van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) aan de Tweede Kamer.
De bewindslieden kondigen strengere maatregelen aan naar aanleiding van recent afgeronde onderzoeken van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA). Uit die onderzoeken blijkt dat op veehouderijbedrijven op grote schaal antibiotica niet zorgvuldig en niet restrictief wordt toegediend.
Illegale diergeneesmiddelen
Daarnaast heeft de NVWA een grootschalig netwerk van illegaal gebruik van antibiotica in de vleeskuikensector blootgelegd. Bij dit onderzoek is 4000 kilo aan illegale diergeneesmiddelen in beslaggenomen en vernietigd en er is een strafrechtelijk onderzoek gestart.
Extra maatregelen
De bewindspersonen zijn geschrokken van de onderzoeken en noemen de uitkomsten onacceptabel. Weliswaar zijn sinds de onderzoeksperiode al nieuwe maatregelen getroffen, maar de uitgangssituatie blijkt nu slechter dan gedacht. Zij zien zich dan ook genoodzaakt onder meer de volgende extra maatregelen te nemen die bovenop de in november 2011 aangekondigde maatregelen komen.
Antibiotica mogen in de varkens-, vleeskuiken-, kalver- en melkveehouderij uitsluitend worden toegediend door een dierenarts; die mag ook geen antibiotica meer achterlaten op het bedrijf. Onder zeer strikte voorwaarden kan daarvan worden afgeweken. Daartoe moet een overeenkomst worden gesloten tussen de dierenarts en de veehouder; die overeenkomst moet worden aangemeld bij de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit.
Met het Openbaar Ministerie wordt een programmatische handhavingsstrategie ontwikkeld, maar er wordt ook een lik-op-stukaanpak via bestuursrechtelijke handhaving ingezet. De bewijsvoering voor illegaal bezit van grondstoffen voor antibiotica op landbouwbedrijven wordt vereenvoudigd.
De veehouder moet gaan betalen voor de eventuele hercontroles door de NVWA; de resultaten van NVWA-controles op zorgvuldig antibioticagebruik zullen op de site van de NVWA openbaar worden gemaakt.
Ketenaanpak
Naast de maatregelen van de overheid is het belangrijk dat alle ketenpartijen, van boer tot retailer en consument, hun verantwoordelijkheid nemen. Alle producten moeten worden geproduceerd in een systeem waarbij de risico’s voor de volksgezondheid en dus ook het antibioticagebruik, minimaal zijn.
De bewindslieden kondigen in hun Kamerbrief aan dat ze de Tweede Kamer voor het eerstvolgende algemeen overleg informeren over de voortgang van het terugdringen van de hoeveelheid gebruikte antibiotica.