Dreigingen tegen nationale veiligheid zijn uiteenlopend
Vandaag publiceert de AIVD zijn jaarverslag over 2011. De dienst constateert dat de dreigingen tegen de nationale veiligheid zeer uiteenlopend zijn. Om zijn werk goed uit te kunnen voeren, en dreigingen op tijd te kunnen signaleren, speelt de AIVD in op een aantal ontwikkelingen. Dreigingen voor Nederland hebben steeds meer een internationaal karakter gekregen. Terroristische dreigingen ontwikkelen zich onvoorspelbaar, in korte tijd en buiten de Nederlandse grenzen. Daarnaast heeft de AIVD te maken met snelle ontwikkelingen op het gebied van informatie- en communicatietechnologie.
Deze ontwikkelingen zijn al enige jaren gaande, maar vereisen een voortdurende investering van de AIVD. Een manier om dat te doen, is meer samen te werken. Samenwerking met buitenlandse inlichtingen- en veiligheidsdiensten maar ook met organisaties in Nederland, zoals de Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst. De AIVD en MIVD hebben over die samenwerking een gezamenlijk nieuwsbericht opgesteld.
Terrorisme
De mogelijkheid van een terroristische aanslag blijft er een om rekening mee te houden. Recent voorbeeld: in maart van dit jaar werden in Amsterdam twee mensen aangehouden vanwege verdenkingen op het gebied van terrorisme. De AIVD heeft hiervoor informatie geleverd.
De dienst constateert ook dat Nederlanders zich in de jihadistische strijd mengen in bijvoorbeeld Afghanistan en Somalië. Het aantal personen dat uitreist om in andere landen deel te nemen aan de jihadistische strijd was in 2011 groter dan in de voorgaande jaren. In 2011 heeft de AIVD samen met nationale en internationale partners meerdere pogingen van Nederlandse uitreizigers verstoord.
Reizen is van groot belang voor het bestaan en handelen van terroristische netwerken. Het is belangrijk om reisbewegingen inzichtelijk te krijgen en te gebruiken voor het onderzoek naar terrorisme. De AIVD werkt op dit onderwerp mee aan ‘Vernieuwing Grensmanagement', een programma van de overheid en private partijen.
Rechts-extremisme
De dreiging die van het rechts-extremisme uitgaat tegen de democratische rechtsorde in Nederland is gering. De AIVD constateert dat de aanslagen door Anders Breivik en de ontwikkelingen rond het rechts-terroristisch netwerk van de National Sozialistischer Untergrund (NSU) in Duitsland nauwelijks tot geen invloed hebben gehad op het rechts-extremisme in Nederland. De aanslagen van Breivik illustreren wel dat aanslagen door een solistische dreiger niet zijn voorbehouden aan jihadistisch terroristen. Daarbij hebben de aanslagen en de NSU-kwestie aanleiding gegeven om alert te zijn op het mogelijke gebruik van geweld vanuit een rechts-extremistische ideologie. De AIVD heeft het onderzoek naar signalen die hierop kunnen wijzen, geïntensiveerd.
Spionage
Onderzoek van de AIVD heeft aangetoond dat ook in 2011 in Nederland werd gespioneerd door buitenlandse inlichtingendiensten. Zij zijn op zoek naar allerlei informatie op het gebied van techniek, wetenschap, politiek en economie. Klassieke spionagemethoden worden nog altijd ingezet, ook al is de rol van digitale middelen bij het vergaren van inlichtingen verder toegenomen. De arrestatie in maart 2012 van een ambtenaar van het Ministerie van Buitenlandse Zaken, waarvoor de AIVD informatie heeft gegeven, is een recent voorbeeld van de actualiteit van spionage.