Persconferentie na ministerraad 10 februari 2012

Mediatekst | 10-02-2012

INLEIDEND STATEMENT
RUTTE:
Goedemiddag. Dit was toch vooral de week van de tocht die er niet kwam. Ik had maandag een spreekbeurt in Zeeland en toen werd mij gevraagd: komt er een Elfstedentocht en toe zei ik: eens in de zoveel jaar wordt Nederland bestuurd niet uit Den Haag, maar door de 22 rayonhoofden. En die hebben beschikt, ons lot was in hun handen. Het is natuurlijk jammer, ik zou zelf graag naar Friesland zijn gegaan, en ongetwijfeld ook veel van de mensen die hier aanwezig zijn, maar het is ook een begrijpelijk besluit, want het moet natuurlijk wel kunnen zo'n Elfstedentocht. En wat volgens mij op het netvlies blijft staan, zijn die prachtige beelden met al die talloze vrijwilligers. De Telegraaf was al in drie ploegendiensten uitgerukt zag ik, en anderen van u die hadden verslag willen doen van deze tocht. En het mooie is, die beelden zijn over de hele wereld gegaan en dat geeft toch ook een sfeer van een bijzonder land met een bijzondere traditie.

Vandaag in de ministerraad toch vooral stilgestaan bij heel andere onderwerpen. Om te beginnen Griekenland. Jan Kees de Jager heeft verslag uitgebracht van de ministers van Financiën die vergaderd hebben uit de eurozone, gisteravond en gisternacht. Ik heb ook de opvattingen van de Kamer overgebracht zoals die ook gisteren naar buiten kwamen in het debat bij de Staat van de Unie. Wat ons betreft staat als een paal boven water dat Griekenland zijn verantwoordelijkheid moet nemen. En dat Griekenland moet voldoen aan alle eisen die gesteld zijn. Er moet orde op zaken worden gesteld. Dat doen wij in Nederland, dat gebeurt in heel veel andere Europese landen, dat moet ook gebeuren in Griekenland. Kijk naar Ierland, dat voert nu zijn hervormingen door. Portugal kijkt niet langer over de rand van de afgrond. Er zijn nieuwe regeringen aangetreden in Italië, in Spanje. Die zijn bezig om vergaande bezuinigingspakketten door te voeren. Europa heeft zijn verantwoordelijkheid genomen door de banken te herkapitaliseren. Er is een verdrag - nu zo'n beetje gereed - waarin hele strenge begrotingsregels staan opgesteld. Met andere woorden, we nemen onze verantwoordelijkheid en Nederland is er trots op dat we ook die besluitvorming hebben kunnen beïnvloeden, onder andere met onze brief van begin september. Ten aanzien van Griekenland zal er de volgende dagen nog het nodige werk worden gedaan om te bekijken of ze daadwerkelijk aan alle eisen voldoen. Er zal moeten worden gekeken of de afspraken duidelijk genoeg zijn, of de afspraken voldoende politieke steun hebben, en of de implementatie ook in juridische zin van die afspraken is gegarandeerd. Wij verwachten kortom dat Griekse politici over hun schaduw heen springen, want hier geldt heel sterk 'voor wat hoort wat'.

Dan Nederland, want ook voor Nederland geldt dat 2012 een economisch moeilijk jaar is. Ik kan u verzekeren, de regering zal de zaken niet op zijn beloop laten. We wachten op de ramingen van het Centraal Planbureau. Inmiddels is bekend - dat is ook een verzoek van de Kamer - ik ben blij dat dat allemaal nu rond is, dat die ramingen, ook de voorlopige ramingen op basis waarvan de drie samenwerkende partijen moeten vaststellen of wel of niet bepaalde signaalwaarden worden overschreden, dat die ramingen op 1 maart openbaar worden gemaakt. Die worden ook dan naar de Kamer gestuurd, en dat is ook het moment voor het kabinet en voor de samenwerkende drie partijen om tot een conclusie te komen of wel of niet die signaalwaarden zijn doorbroken en of dat dan betekent dat er aanvullend gesproken moet worden. Wat betreft het kabinet, u kent ons standpunt. We willen de overheidsfinanciën op orde, we willen de groeimachine aanzetten.
Het is van groot belang dat we het vertrouwen bewaren van de financiële markten, van de kapitaalmarkten. Het is van groot belang dat Nederland ook een aantrekkelijk investeringsland blijft en om te investeren is het van belang dat bedrijven weten dat in zo'n land ook de overheidsfinanciën op orde zijn, dat men niet geconfronteerd wordt in de komende jaren met plotselinge zware belastingverhogingen, of geconfronteerd wordt met draconische bezuinigingen omdat men niet eerder zijn verantwoordelijkheid heeft genomen.

Onderdeel van de uitvoering van onze voornemens is de Wet Werken naar Vermogen, die inmiddels naar de Tweede Kamer is gestuurd door staatssecretaris Paul de Krom. En ik verheug me erop dat ik aanstaande maandag met Emiel Roemer en Job Cohen op werkbezoek ga in Tilburg om hen te laten zien hoe ik aankijk tegen de sociale werkvoorziening. Een afspraak die we gemaakt hebben in een Kamerdebat om te spreken over de vraag: hoe bereik je dat mensen die echt zijn aangewezen op de sociale werkplaats ook die sociale werkplaats hebben. En dat de mensen die met steun van de sociale werkvoorziening zouden kunnen werken, of met steun van het sociale zekerheidsstelsel zouden kunnen werken elders, bij de detailhandel of in de groenvoorziening of waar dan ook, dat dat ook mogelijk is met alle effecten die dat weer voor mensen heeft als ze niet in een sociale werkplaats perse hoeven te werken, maar ook op andere plekken werkzaam kunnen zijn. Het goede nieuws is dat Nederland in het afgelopen jaar het groeivermogen heeft kunnen versterken omdat we erin geslaagd zijn om een recordaantal bedrijven naar Nederland te halen. Er is voor 1,4 miljard euro geïnvesteerd. Dat levert  in totaal 4.300 banen op. Inmiddels zijn de Chinese ondernemingen na de Verenigde Staten de tweede investeerder in Nederland.

Maar tegelijkertijd was afgelopen week ook de week van de zeer teleurstellende berichten over NedCar. Het besluit van Mitsubishi om de productie na dit jaar niet in Born te willen voortzetten. Dat is een klap voor de werknemers van NedCar. We hebben er vandaag ook in de ministerraad uitvoerig over gesproken. Minister Verhagen gaat eind deze maand naar Japan om te spreken met de directie van Mitsubishi. Hij zal er bij hem op aandringen dat Mitsubushi alles doet om een overname van de fabriek mogelijk te maken. De Nederlandse ambassades en consulaten zullen daartoe ook actief contact leggen met overnamekandidaten in het buitenland. Er zijn mogelijkheden, maar het zal best pittig worden, maar er zijn mogelijkheden, we zien kansen. Mitsubishi heeft al toegezegd dat zij bereid zijn om NedCar voor een symbolisch bedrag van 1 euro te willen verkopen aan een eventuele overnamekandidaat. Dat verdient een serieuze kans. En ook vanuit de regering, Maxime Verhagen, ikzelf, het kabinet, we zullen er alles aan doen om die kans zo groot mogelijk te maken.

BRIL (Radio 1):
Meneer Rutte, Maxime Verhagen zei vanochtend in een krant  dat als er een nieuwe onderhandelingsronde komt, dan willen we niet alleen bezuinigen maar ook hervormen. Bent u het met hem eens?

RUTTE:
Ik heb kennis genomen van zijn vraaggesprek met de Telegraaf, dat geloof ik morgen verschijnt. Ik heb er zoals u weet voor gekozen om mij volledig te richten op eerst scherp krijgen: is er een probleem. Dat weten we 1 maart. Dat geldt overigens ook voor ons alle drie, voor de drie partijen, dan weten we van het Centraal Planbureau of we extra maatregelen moeten nemen. Als dat zo is dan zullen we met elkaar ons beraden over hoe we dat moeten doen. Ik ben daar hoopvol over dat we daar uit kunnen komen. Dat zullen pittige gesprekken worden als dat nodig is, maar ik denk dat we daar goed uit kunnen komen. In die aanpak past dat ik verder geen commentaar geef op wat collega's zoal in de aanloop daarnaar in de media zeggen.

BRIL:
Vindt u dan dat Verhagen voor zijn beurt spreekt? Want hij slaat wel piketpaaltjes.

RUTTE:
Iedereen heeft het volste recht om zijn uitingen te doen, en zijn mening te geven. In mijn opvatting is het het beste dat ik daar geen uitspraken over doe en mij volledig richt op het een succes laten worden van de onderhandelingen die, als ze moeten plaatsvinden, enig moment gaan plaatsvinden.

BRIL:
Kunt u dan uitleggen wat het verschil is tussen de rol van een premier en een vicepremier, en een rol van u beiden als u straks aan tafel zit van onderhandelaars?

RUTTE:
Het staat iedereen vrij om interviews te geven, en iedereen vrij om opvattingen te geven. En ik heb ook gehoord de toelichting die Maxime Verhagen net heeft gegeven bij het vertrek uit Algemene Zaken, en voor ons alle drie staat vast dat we zonder taboes, en met een open vizier als dat nodig is die gesprekken aangaan. Dat geldt voor ons alle drie, voor alle drie de partijen. Er is nog steeds de ferme wil, zoals Ruud Lubbers dat noemde bij de formatie, is die er ook als het nodig zou zijn hier bij het uitvoeren waar het nu om gaat van het gedoog- en regeerakkoord om dat ook goed te doen. Maar daar past bij dat ik verder geen commentaar geef op opvattingen van collega's.

BRIL:
Ik meen me te herinneren dat u een tijdje geleden zei: we moeten eens ophouden met voor de muziek uitlopen met allerlei opmerkingen maken over wat er eventueel gebeuren moet. En nu doet Verhagen dat toch.

RUTTE:
Daar staat tegenover dat ik zelf rond de jaarwisseling ook veel interviews heb gegeven, geprobeerd heb van het onderwerp weg te blijven, maar ja, u weet hoe getalenteerd u allemaal bent, dat is niet helemaal gelukt. Hier en daar heb ik mij toch ook verstout om iets, te praten, te spreken, vooruit te blikken op die onderhandelingen. Dus we zijn geen van allen heilig.

BRIL:
Maar het mantra is de hele tijd, we wachten op het CPB voordat we wat gaan vertellen. Die cijfers van het CPB zijn er nog niet en Verhagen zegt er moet hervormd worden.

RUTTE:
Nee, het mantra is, de afspraak is, dat we wachten op de CPB-cijfers om te bezien of het noodzakelijk is gegeven de afspraak in het gedoog- en regeerakkoord om te komen tot een verdere invulling van dat deel van de afspraken dat betrekking heeft op de signaalwaarden. Dat weten we inmiddels, dat is bekend, komt naar buiten op 1 maart wanneer de voorlopige CPB-cijfers verschijnen. Dat is de afspraak die we hebben gemaakt, en verder staat het iedereen vrij om in de aanloop daar naartoe opvattingen te geven.

BRIL:
Wilders denkt er toch wat anders over. Die heeft een twitter de wereld in gedaan en die zegt het CDA moet een toontje lager zingen. Met wie bent u het nou eigenlijk eens? Met Verhagen die mag zeggen wat hij wil, of Wilders die zegt er moet een toontje lager gezongen worden?

RUTTE:
Het plezierige is dat ik het volledig met mijzelf eens ben, namelijk dat het het allerbeste is om nu al onze energie te richten op het bezien of er op 1 maart aanleiding is om te komen tot de invulling van de afspraken uit het gedoog- en regeerakkoord over de signaalwaarden gegeven de dan te verschijnen cijfers van het Centraal Planbureau.

BRIL:
Maar denkt u dat het spanning gaat geven tussen de partners als Wilders zo reageert?

RUTTE:
We zijn niet van marsepein.

WESTER (RTL):
Meneer Rutte, meneer Verhagen heeft dit vanmorgen gezegd als CDA-leider in het kabinet. Eerder heeft hij gezegd als vicepremier dat er geen heilige huisjes meer waren als er straks moet worden heronderhandeld. U zei zojuist: er zijn geen taboes. Dat betekent dus ook dat onderwerpen als de hypotheekrenteaftrek, het ontslagrecht, dat dat allemaal besproken kan worden?

RUTTE:
U kent de afspraken die de partijen hebben gemaakt over allerlei onderwerpen, waaronder de hypotheekrenteaftrek. En verder wat er eventueel na 1 maart nodig is in termen van het invulling geven aan afspraken uit het gedoog- en regeerakkoord als we bepaalde signaalwaarden zouden doorbreken als gevolg van de cijfers die we dan krijgen van het Centraal Planbureau, als gevolg van de stand van de economie, dat moeten we op dat moment bezien.

WESTER:
Als u zegt er zijn geen taboes, dan betekent dat dat alles besproken kan worden?

RUTTE:
Altijd kan alles besproken worden.

WESTER:
Maar Stef Blok heeft al gezegd: de hypotheekrenteaftrek 'no go'. U zegt we gaan er toch over praten?

RUTTE:
Dat zeg ik niet. We kunnen over alles spreken, we kunnen over het weer praten over de Elfstedentocht, over de hypotheekrenteaftrek, over de WW, over de ontwikkelingssamenwerking, over alles is altijd te spreken. We hebben in de teksten van gedoog- en regeerakkoord afspraken gemaakt wat we van een aantal onderwerpen vinden, die afspraken liggen vast, maar over alles kan altijd gesproken worden.

WESTER:
Maar als u zegt er zijn geen taboes, dan betekent dat dat je er serieus over wil praten, want het is een beetje flauw om te zeggen er zijn geen taboes, maar de hypotheekrenteaftrek gaan we sowieso toch niet doen.

RUTTE:
Luister, 1 maart krijgen we de cijfers van het Centraal Planbureau, dan zullen we zien of er een situatie is waarin we überhaupt moeten spreken. En dan zullen we daarna kijken hoe we invulling geven aan die afspraken.

WESTER:
Wat is dan de waarde van de woorden 'er zijn geen taboes'?

RUTTE:
Dat heb ik u net uitgelegd, dat over alles altijd gesproken kan worden, vanzelfsprekend. Er wordt niet met de deur geslagen als iemand het woord hypotheekrenteaftrek, of WW, of ontslagrecht, of ontwikkelingssamenwerking zou gebruiken.

WESTER:
Maar dan is het dus ook mogelijk dat daar mogelijk maatregelen genomen worden?

RUTTE:
U zit in een als-dan-situatie. We hebben afspraken gemaakt over al deze onderwerpen. De hypotheekrenteaftrek hebben we ferme afspraken over gemaakt in het gedoog- en regeerakkoord. Waar we nu over spreken is een als-dan-situatie, als 1 maart dan wat daarna. Dat zullen we moeten bezien.

WESTER:
Als blijkt dat er na 1 maart bezuinigd zou moeten worden, dan zijn er geen taboes dus, er wordt over alles gesproken? En dan is het ook mogelijk dat alles kan gebeuren?

RUTTE:
U trekt allemaal conclusies die u niet uit mijn woorden kan trekken.

WESTER:
Wat betekent dan geen taboes?

RUTTE:
Dat heb ik u allemaal net precies verteld.

WESTER:
We gaan erover praten maar we gaan het toch niet doen?

RUTTE:
Luister, er überhaupt over gaan spreken moeten we afwachten. We weten 1 maart pas überhaupt of er noodzaak is voor aanvullende gesprekken met elkaar. Dat weten we pas op 1 maart op basis van de cijfers van het Centraal Planbureau. U zult het echt moeten afwachten.

VAN DER HEYDE (NOS):
Meneer Rutte u heeft eerder gezegd, we willen graag die missie in Kunduz zo optimaal mogelijk maken, zo veel mogelijk mensen daar opleiden, er waren te weinig rekruten en nu zou gekeken worden om bijvoorbeeld ook grenspolitie of mensen uit andere provincies op te leiden. Nu zeggen zowel als GroenLinks als de ChristenUnie: we voelen daar helemaal niets voor. Houdt het daarmee op, die uitbreiding?

RUTTE:
Het is geen uitbreiding, het is het optimaal gebruik maken van de mensen die we daar hebben in Afghanistan, in Kunduz. Ik ben er zelf in december geweest, er wordt verschrikkelijk hard gewerkt, maar je zou met de bestaande mensen en de bestaande capaciteit zou je nog meer willen doen. We hebben als kabinet gezegd daar gaan we heel zorgvuldig naar kijken, daar moeten we nog van bevallen van een brief daarover. Die zal komende weken verwacht ik gereed komen en dan gaan we het debat daar over voeren.

VAN DER HEYDE:
Maar nu al zeggen die partijen, die opties van grenspolitie of politie in andere provincies, dat gaat het niet worden.

RUTTE:
Ik denk dat we echt het debat moeten afwachten, want in de Kamer is ook gevraagd om een aantal aspecten nader te bekijken, dit zijn dus aspecten die we nu bestuderen en ik zie ernaar uit om daarover dan - ik weet niet of ik dat zelf doe of Hans Hillen, Uri Rosenthal, Ivo Opstelten en Ben Knapen, maar goed in ieder geval het kabinet - met de Kamer het debat te voeren.

VAN DER HEYDE:
Is het mogelijk om zo'n uitbreiding, aanscherping te doen zonder dat er een meerderheid is in de Tweede Kamer die het ook steunt?

RUTTE:
Nu gaat u er al van uit dat die meerderheid er niet is. Ik ga eerst eens kijken hoe we kunnen proberen als kabinet te komen tot een goed oordeel, we moeten daar nog een definitieve positie op innemen, aan die brief wordt gewerkt. Waarbij we kijken hoe we met de bestaande capaciteit nog meer kunnen doen. En ja, dan zullen we kijken nadat die brief verschenen is of er ook steun voor is in de Tweede Kamer.

VAN DER HEYDE:
Maar is het theoretisch mogelijk om het te doen zonder meerderheid?

RUTTE:
Ja, maar dat theoretisch, dat weet ik niet, volgens mij is artikel-100 is redelijk, de hele procedure, Hans van Baalen heeft daarover nog een hele nota geschreven die ook is aangenomen. Die hele procedure is redelijk dichtgetimmerd. Het lijkt mij, zo'n eerste slag op dat punt, dat dat uiterst lastig is zonder steun in de Kamer, maar daar kan ik niet definitief een oordeel nu over geven.

JONGEJAN (AD):
Nijpels heeft vandaag in onze krant gezegd dat hij vindt dat de VVD teveel opschuift naar de PVV. Wat vindt u van die kritiek?

RUTTE:
Ja, ik herken die niet eerlijk gezegd. Ik was maandag in Zeeland, een erg leuk werkbezoek en 's avonds een grote zaal in café Brooklyn in Middelburg met vier à vijfhonderd liberalen, kritische vragen, ja, we zijn liberalen dus er is altijd kritiek, maar wel positief. En ik moet zeggen ook bij het bezoek 's middags en de gesprekken met het kader en dan 's avonds die grote ledenbijeenkomst waar ook heel veel mensen gewoon uit de stad naartoe waren gekomen, kreeg ik toch het gevoel dat er toch overwegend, en dat merk ik ook bij andere delen van de VVD, veel steun is voor dit kabinet.

JONGEJAN:
Maar heeft dat niet te maken met de afdeling bang?

RUTTE:
Wat is de afdeling bang?

JONGEJAN:
Dat noemde meneer Nijpels zelf. Dat VVD'ers niet durven om op het kabinet of de VVD kritiek te hebben.

RUTTE:
Dan kent u de VVD niet zeg, tjonge jonge. Ik heb nog nooit een VVD'er gezien die zich door de hiërarchie ergens van laat weerhouden, nee. Dat is het mooie van die partij.

DU PRÉ (Volkskrant):
Heeft het kabinet ook nog iets besloten vandaag?

RUTTE:
Jaha. We hebben eigenlijk, nou we hebben heel veel dingen besproken eerlijk gezegd. Heel veel dingen besproken. En daar zijn ook wel, ja, we hebben besloten om de heer Bleker, collega, te steunen in de aanpak van het natuurakkoord. Daar heeft hij volgens mij ook daarna over gewoordvoerd. We hebben gesproken over het gesprek wat hij volgende week voert over de Hedwigepolder in Brussel. We hebben uitvoerig gesproken over Chemiepack. Ik weet niet of die brief al naar buiten is, maar in ieder geval daar verschijnt binnenkort ook - we hebben daar een besluit over genomen - onze reactie op die rapporten. We hebben uitvoerig gesproken natuurlijk over de eurozonekwestie, en verder mandaat gegeven aan de minister van Financiën om - dus ook daar hebben we een besluit over genomen - om conform te handelen. We hebben zelfs gesproken over het logo van de nieuwe organisatie waar ooit ook de NMa in opgaat. Ook wel een heel majeur besluit, het raakt ook aan het rijkslogo zeg ik tegen de DG RVD. Ook in goede harmonie uitgekomen. We hebben gesproken over, nou eens even kijken, ja uiteraard over de situatie Prorail NS. Het besluit genomen om ook daar de minister volledig te steunen in haar koers. Dus we hebben heel veel besloten ja. Het is goed dat u mij nog eens even de kans geeft om dat te eleveren.

DU PRÉ:
Maar dat klinkt niet of er echt knopen zijn doorgehakt vandaag.

RUTTE:
Hier zijn allemaal knopen over doorgehakt, over al deze onderwerpen.

BLOEMENDAAL (GPD):
Is er een besluit genomen over de numerus fixus in de geneeskunde?

RUTTE:
Nee, nee.

BLOEMENDAAL (GPD):
Is het wel besproken?

RUTTE:
Nee, ook niet. Ik zag dat omdat dat in een krant stond vandaag, maar daar is niet over gesproken. Die krant was verkeerd geïnformeerd. Net zoals de Volkskrant verkeerd was geïnformeerd over het agendapunt dat wij zouden spreken over de kwestie van de profielen in het onderwijs.

WILLEMS (FD):
U zei dat iedereen mag zeggen wat hij wil in het kabinet.

RUTTE:
Dat geldt in Nederland voor iedereen, binnen de grenzen van de wet, de betamelijkheid en de persoonlijke beschaving.

WILLEMS:
Maar nu heeft staatssecretaris Zijlstra al gezegd dat er op cultuur niet meer kan worden bezuinigd. Staatssecretaris Bleker heeft gezegd dat er op natuur niet meer kan worden bezuinigd. Moedigt u de bewindslieden aan om allemaal alvast te zeggen dat op hun posten niet bezuinigd kan worden?

RUTTE:
Nee.

WILLEMS:
Maar gaat u dan tegen ze zeggen dat ze dat beter kunnen laten?

RUTTE:
Nee.

WILLEMS:
Bemoeilijkt dat dan zo meteen niet de onderhandelingen als er toch moet worden bezuinigd? Want het leidt dan onder andere al tot politiek gezichtsverlies, als zo'n staatssecretaris op zijn schreden terug moet komen.

RUTTE:
Nee. Zo zie ik dat niet.

WILLEMS:
U vindt dat iedereen in het kabinet zijn piketpaaltjes mag slaan zonder dat dat…

RUTTE:
Het zijn toch gewoon politici, dat is helemaal niet erg.

WILLEMS:
Normaal spreekt het kabinet toch met één mond?

RUTTE:
Ja, luister nou, als je praat over vastgesteld beleid, natuurlijk. Maar we zijn verder mensen en politici dus daar moet je een beetje ontspannen mee omgaan. Maar zodra we een besluit nemen, daar heeft u volkomen gelijk in, dan geldt de eenheid van kabinetsbeleid en de vertrouwelijkheid van de ministerraad.

WILLEMS:
Anders zegt u toch altijd als er onderhandelingen zijn dat u daar niets over zegt, en…

RUTTE:
Er zijn geen onderhandelingen. Welke onderhandelingen heeft u het over?

WILLEMS:
Iedereen mag dus nu gewoon zijn positie bepalen binnen het kabinet en dat in alle openbaarheid doen?

RUTTE:
Ik zou het niet iedereen aanbevelen, maar als men dat niet kan laten, moet men dat doen.

BENSCHOP (NU.NL):
Met betrekking tot Griekenland zei u dat de juridische implementatie nog verder moet worden uitgewerkt, om zeker te krijgen dat…

RUTTE:
Onder andere, hè. Maar ook een aantal details op de echte afspraken, bijvoorbeeld de pensioenhervorming. Daar ligt een gat van 350 miljoen geloof ik, ruim 300 miljoen.

BENSCHOP:
Maar in hoeverre is dat zeker te krijgen dat dat plan ook echt wordt uitgevoerd?

RUTTE:
Goed, daar is dus over gesproken, allerlei varianten zijn aan de orde geweest en de Grieken gaan zich daar nu over beraden. Wat je kan vastleggen in wetgeving, leg je vast. Verder moet je ook gewoon een stevig akkoord hebben van de politieke leiders in het land. Ook voor de situatie na de verkiezingen die naar het zich laat aanzien in april zullen plaatsvinden. Dat type zekerheid.

BENSCHOP:
Maar door die verkiezingen zijn die garanties toch eigenlijk niet te geven?

RUTTE:
Goed, als de politieke leiders van de - in de peilingen - grote partijen dat doen, dan zegt dat ook iets over de situatie na de verkiezingen. Maar wat we nog veel prettiger vinden zijn afspraken op het terrein van wetgeving die al door het Griekse parlement zou moeten zijn zoveel mogelijk voor die tijd. Daarnaast hebben de Grieken een heel ingewikkeld systeem waarbij ze over de cao's onderhandelen met vakbonden, dat doen we in Nederland trouwens ook, maar ook nog daar net zoals in Duitsland een zekere juridische status aan wordt gegeven. Daar moet de komende weken ook verder duidelijkheid over komen. Er moet duidelijkheid komen over de positie van de mensen die aan Griekenland geld geven, dat zij ook in een sterke positie blijven om dat geld terug te krijgen. Dus dat de aflossing van schuld en rente voorgaat op de betaling van subsidies aan politieke partijen of wat ze daar ook allemaal hebben. Dat soort zaken.

BENSCHOP:
Maar echt 100% garantie is er dus…

RUTTE:
Op stofzuigers.

HOEDEMAN (VOLKSKRANT):
Betreurt u dat GroenLinks de deur in uw gezicht dichtgooit terwijl het kabinet nog broedt op een brief over Kunduz?

RUTTE:
Zo ervaar ik het niet eerlijk gezegd. Ik geloof ook niet dat ze dat doen. Ik vind GroenLinks heel gewetensvol vanaf het eerste moment betrokken bij deze missie. Zeer vanuit de inhoud, en wij werken nu aan een brief aan de Kamer over die verdere inzet van de mensen die er al zijn. Er zijn mensen en die zouden nog meer kunnen doen. Zouden ook nog meer willen doen, zijn zeer gemotiveerd. En daar zie ik uit naar de debatten zoals we tot nu toe steeds met GroenLinks daar heel goed over hebben kunnen spreken.

HOEDEMAN:
Gaat u weer met Jolande Sap om de keukentafel zitten?

RUTTE:
We hebben niet om de keukentafel gezeten. Dat is verkeerde informatie, we zaten rond een eetkamertafel.

NAAKTGEBOREN (TELEGRAAF):
U zei dat de Hedwigepolder ook besproken is, heeft u er nog vertrouwen in dat die niet onder water gezet hoeft te worden?

RUTTE:
Ja.

NAAKTGEBOREN:
De Europese Commissie bereidt juridische stappen voor.

RUTTE:
Er is in ieder geval volgende week een gesprek tussen Henk Bleker en Commissaris Potocnik, en dat is natuurlijk een heel ingewikkeld stap-voor-stap-proces. En wij menen goede argumenten te hebben waarom op onze manier natuurcompensatie kan plaatsvinden, anders dan in het oorspronkelijke plan van de onderwaterzetting van de Hedwigepolder.

NAAKTGEBOREN:
Gaat u of een collega zich er nog mee bemoeien? Want in Brussel is er blijkbaar niet zoveel vertrouwen meer in Henk Bleker.

RUTTE:
Waarom niet?

NAAKTGEBOREN:
We hebben in onze krant geschreven dat blijkbaar zijn opstelling niet echt vertrouwen wekt.

RUTTE:
Maar dat wat in uw krant staat, hoewel heel veel klopt, dat hoeft toch niet altijd te kloppen? Ik heb de indruk dat de heer Bleker wel effectief kan zijn in Brussel.

NAAKTGEBOREN:
U laat het verder aan de staatssecretaris nu.

RUTTE:
Ja, luister, hoe werkt het in een kabinet, bij moeilijke dossiers, de bewindspersoon is natuurlijk altijd de eerste die daar aan werkt, dat is Henk Bleker in dit geval, en ikzelf en de vicepremier, we zijn natuurlijk als voormannen van het kabinet altijd beschikbaar waar we kunnen helpen. Maar op dit moment kan Bleker dat prima zelf af.

VAN DER HEYDE:
Ik was nog even nieuwsgierig. We hadden het over onderwerpen in de ministerraad en berichten die in de krant waren verschenen en verkeerd geïnformeerd. Heeft u nog zaken van de agenda afgevoerd omdat daar berichten over in de krant waren verschenen van te voren?

RUTTE:
Dat zou zomaar kunnen.

VAN DER HEYDE:
Ja?

RUTTE:
Ja.

VAN DER HEYDE:
Want u bent het lekken zat?

RUTTE:
Nou, zat is te zwaar. Ik probeer ontspannen met het lekken om te gaan, want anders word je in dit vak niet oud, maar ik heb wel de illusie nog steeds dat ik het kan bestrijden, ja. Maar wel met een opgewekt gemoed.

VAN DER HEYDE:
Tot wat voor reacties leidde dat van de collega's?

RUTTE:
Volkomen begrip.

VAN DER HEYDE:
Ja?

RUTTE:
Ja. Volkomen begrip, toejuichingen voor het leiderschap. Jazeker.

VAN DER HEYDE:
Dus van nu af aan worden echt alle berichten die in de krant staan, die onderwerpen worden niet behandeld meer in de ministerraad?

RUTTE:
Die precieze aanpak ga ik u verder niet over informeren, maar het zou maar kunnen dat er af en toe zaken weer van de agenda afgaan.

BRIL:
Maar u zei net dat de kranten verkeerd waren geïnformeerd, maar dat is dus eigenlijk niet zo. Want die waren goed geïnformeerd, maar naar aanleiding van krantenberichtgeving heeft u het van de agenda gehaald hoor ik net.

RUTTE:
Stel nou eens dat het zo zou zijn dat de genoemde onderwerpen een link hebben met de door mij gemaakte opmerking, dan is het feit dat het stuk niet behandeld is, laat toch zien dat de krant verkeerd was geïnformeerd?

BRIL:
Ja, dan kunt u alles achteraf reparen ja. Maar niet op het moment dat de krant werd gedrukt.

RUTTE:
Ja, wat heb ik daar nou mee te maken. Dat de krant nog gedrukt moest worden.

VISCHJAGER:
Ik heb een rood papier, dat is van Beethoven, dat weet u wel. Maar het probleem waar het om gaat…

RUTTE:
De Mondschein Sonate…

VISCHJAGER:
Ja, fantastisch!

RUTTE:
De Sonate in cis.

VISCHJAGER:
Dat is heel goed.

RUTTE:
Waarvan Beethoven zei: ik heb toch wel echt mooiere stukken geschreven, toen hij zo bewonderd werd, daaromheen.

VISCHJAGER:
Daar kunnen we nog een keer over praten, maar het punt waar het…

RUTTE:
Nou, hij is overleden…

VISCHJAGER:
Natuurlijk, maar wij samen kunnen dat misschien eens doen.

RUTTE:
Ja, wij kunnen het erover hebben.

VISCHJAGER:
Maar wat ik eigenlijk van u wilde weten, China heeft een hele belangrijke taak in de wereld maar heeft zich nogal eens misdragen op het gebied van wapenleveranties naar Sudan. En ook Rusland, en er zijn nog wel meer dingen, Tibet. U heeft gehoord wat de heer Rosenthal ervan zei, die overigens geen Rosenthal heet, dat wist u… Jaha. Precies tot de point. Ik wil graag weten, wat gaat u nou doen, als u daar in Europa komt tegen China, welke plannen heeft u dan?

RUTTE:
Dat ga ik nu opschrijven op een pianopartituur. Oké, nou dat is goed.