Kabinet komt met aangepaste regeling griffierechten

Nieuwsbericht | 31-10-2011 | 09:29

Minister Opstelten van Veiligheid en Justitie stuurt maandag het wetsvoorstel griffierechten naar de Tweede Kamer, waarin staat dat het griffierecht in bestuurszaken is verlaagd ten opzichte van het eerder voorgestelde algemeen geldend basistarief van 500 euro. Daarnaast komt er een vrijstelling van griffierechten voor personen zonder vermogen, inkomen of uitkering. Ook ziet het kabinet af van griffierechten voor de burger die zich in hoger beroep in bestuurszaken moet verweren. Dit zijn de belangrijkste wijzigingen naar aanleiding van de adviezen, die sinds de consultatie van het wetsvoorstel in maart van dit jaar zijn binnengekomen.

Ook moeten procedures eenvoudiger, sneller en effectiever verlopen en meer worden toegesneden op de behoeften en wensen van rechtzoekenden. Daarom gaat er met het wetsvoorstel griffierechten ook een innovatieagenda naar de Tweede Kamer.

Voor on- en minvermogenden en de middeninkomens - in totaal zestig procent van de bevolking - gelden lagere tarieven, waardoor de toegang tot het recht gewaarborgd blijft. Straks betaalt de burger in bestuurszaken over bijvoorbeeld sociale uitkeringen, studiefinanciering en huurtoeslag een griffierecht van 250 euro. Voor de andere bestuurszaken wordt dat 400 euro. Onvermogenden betalen in alle bestuurszaken een griffierecht van 125 euro. Bij de kantonrechter komt er in handelszaken tot 500 euro en alle familiezaken voor on- en minvermogenden eveneens één minimumtarief van 125 euro. Het standaardtarief voor familiezaken bij de rechtbank bedraagt 500 euro en geldt voor bovengemiddelde inkomens.

Nieuw is dat bestuursorganen die in het ongelijk zijn gesteld, griffierecht moeten betalen. Rechtspersonen, zoals bedrijven en stichtingen, hoeven niet meer het dubbele tarief op tafel te leggen maar betalen evenveel als natuurlijke personen. Dat dubbele tarief wordt in de praktijk veelal verhaald op burgers die, als zij verliezen, de griffierechten van de rechtspersoon moeten betalen. Verweerders in zaken bij de kantonrechter blijven gevrijwaard van griffierechten. Het kabinet streeft naar inwerkingtreding van het wetsvoorstel op 1 juli 2012.

De rechtspraak zal meer dan tot nu toe worden bekostigd door degenen die daar gebruik van maken. Slechts vijf procent van de geschillen komt voor de rechter. Het gebruik van de rechtspraak is niet gelijk verdeeld over alle Nederlanders. Het kabinet vindt het daarom gerechtvaardigd dat procederende partijen een hogere bijdrage leveren in de kosten van deze procedures.

Hogere griffierechten zijn noodzakelijk om de overheidsfinanciën op orde te brengen. Daarbij kiest het kabinet niet voor bezuinigingen op de rechtspraak om te voorkomen dat er een tekort aan rechters ontstaat, de werkvoorraden oplopen, de doorlooptijden langer worden of de kwaliteit van uitspraken achteruit gaat. Het is van groot maatschappelijk en economisch belang dat de rechtspraak kwalitatief hoogwaardig is en dat er binnen redelijke termijn recht wordt gesproken. Het kabinet wil burgers en ondernemingen ook stimuleren zich steeds af te vragen of inzet van de rechter voor hun specifieke geschil de beste geschiloplossing is in plaats van alternatieven als mediation, arbitrage of bindend advies.

Bij de innovatieagenda gaat het om effectieve geschilbeslechting. In het rechtsbestel moet meer gebruik worden gemaakt van digitale middelen en worden procedures zo ingericht, dat zaken zo efficiënt mogelijk worden afgedaan. Zo komt er volgend jaar een eenvoudige, digitale procedure bij de kantonrechter. Partijen kunnen de kantonrechter gezamenlijk, zonder inschakeling van een advocaat en digitaal, een geschil voorleggen. Op deze manier kunnen mensen zelf een bijdrage leveren aan een snelle oplossing van hun probleem. Zij krijgen dan binnen zes weken een uitspraak. Ook kunnen rechters in bestuurszaken vroeg in de procedure een zitting plannen om in samenspraak met de procespartijen te kijken naar mogelijkheden om het echte probleem op te lossen. En in 2015 kunnen in civiele en bestuursrechtelijke kwesties de procesdeelnemers hun zaken digitaal bij de rechter aanbrengen.

Documenten