Digitalisering vraagt om overheidshandelen en om betere toerusting burgers
De digitalisering en de grootschalige informatiestromen leiden tot fundamentele en onomkeerbare maatschappelijke ontwikkelingen. Bestuurders en opdrachtgevers bij de overheid moeten zich daarvan beter bewust zijn en er voor zorgen dat deze uitdagingen beter tegemoet kunnen worden getreden. Dat staat in de reactie op het rapport van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR), ‘iOverheid, de rol van de overheid in de iSamenleving’, waarmee de ministerraad op voorstel van minister Donner van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties heeft ingestemd.
Het kabinet ziet het rapport als een waardevolle aanleiding om zijn visie op de digitalisering en de gevolgen hiervan op burgers uiteen te zetten. Het kabinet onderschrijft de constatering van de WRR dat de overheid transformeert van een elektronische overheid naar een informatieoverheid. Daarbij streeft het kabinet naar een evenwichtige balans tussen ruimte laten en bescherming bieden. Gekozen wordt voor een inzet langs twee lijnen. Enerzijds zet het kabinet in op het op orde brengen en houden van het overheidshandelen in de iOverheid en iSamenleving. Daarbij kan onder andere gedacht worden aan het zo goed mogelijk onderhouden en beveiligen van datastromen die de overheid beheert. Anderzijds gaat het kabinet burgers zodanig uitrusten dat zij zichzelf kunnen beschermen en eventuele problemen of misstanden zelf recht kunnen zetten.
Hoewel het kabinet de functionele betekenis van de door de WRR voorgestelde instituties verwelkomt, kiest het er niet voor om de vraagstukken van de iOverheid op te lossen met nieuwe instituties. Ook benadrukt het kabinet dat het de totale regie over datastromen in de samenleving niet naar zich toe kan en wil trekken. De overheid heeft niet tot taak alle risico’s in de iSamenleving te beheersen; zij heeft echter wel tot taak de burger in de iSamenleving optimaal te voorzien van mogelijkheden om zelf (mede) sturing te geven aan de iSamenleving, bijvoorbeeld met behulp van effectieve correctie- en inzagerechten.