Lerarentekort stevent af op dieptepunt
De onderwijsarbeidsmarkt moet eerst nog door een dal voordat het evenwicht in zicht komt. De noodzaak tot stevige maatregelen op het gebied van leraren blijft onverkort van kracht. Dit blijkt uit de nota Werken in het Onderwijs 2012 die staatssecretaris Zijlstra naar de Tweede Kamer heeft gestuurd.
De nota laat zien dat het aantal vacatures in het onderwijs nu minder hoog is dan enkele jaren geleden. Vorig schooljaar waren er gemiddeld 950 vacatures tegen 1070 in het jaar daarvoor. Door de kabinetsmaatregelen om de positie van leraren te verbeteren en de economische recessie is de situatie verbeterd. Ook werken leraren nu bijna twee jaar langer door.
Vergrijzing
Deze verlichting is echter tijdelijk, want in het voortgezet onderwijs loopt het lerarentekort door de vergrijzing en een toenemend leerlingaantal de komende jaren op tot zo’n 4.000 leraren in 2015. Na 2016 neemt het tekort af en in 2020 ontstaat naar verwachting een evenwicht in vraag en aanbod. Vooral in het primair onderwijs kunnen door de vergrijzing na 2017 weer serieuze tekorten ontstaan.
Regionale verschillen
Vraag en aanbod verschillen per regio. De vraag naar nieuwe leraren in het voortgezet onderwijs is het grootst in Amsterdam, Rijnmond, zuidelijk Noord-Holland en Haaglanden en het kleinst in Noord- en Oost-Groningen, Roermond en de Westelijke Mijnstreek.
‘We zijn op de goede weg, maar er moet nog veel gebeuren om de verwachte tekorten zo klein mogelijk te houden en te zorgen voor genoeg en hoog opgeleide leraren. Scholen moeten een aantrekkelijke en professionele leeromgeving zijn, waar leraren graag willen werken’, aldus staatssecretaris Zijlstra.
Maatregelen
Het kabinet zet volop in op maatregelen die zorgen voor voldoende en kwalitatief goede leraren. De extra investering in betere beloning voor leraren, de Lerarenbeurs en andere maatregelen uit het Actieplan Leerkracht is in 2012 ruim €700 miljoen euro. Dit bedrag loopt op tot 1 miljard structureel vanaf 2020. Daarnaast investeert het kabinet in 2012 €100 miljoen extra in de continue ontwikkeling van leraren en schoolleiders en de verhoging van hun opleidingsniveau. Vanaf 2013 is dit €150 miljoen.
Uit de nota blijkt dat de bereidheid van leraren om zich te ontwikkelen groot is. De meeste leraren werken continu aan hun bekwaamheid. Scholen bieden leraren een aantrekkelijker carrièreperspectief dan enkele jaren geleden. Leraren die zich extra inzetten of een extra opleiding volgen worden vaker beloond met een hogere schaal.
Lerarenopleidingen spelen een grote rol in het verhogen van de kwaliteit van de leraar. Uit de nota blijkt dat de lerarenopleidingen volop bezig zijn met het verbeteren van de kwaliteit. Op de pabo is de reken- en taaltoets ingevoerd en alle lerarenopleidingen ontwikkelen kennisbases. De lerarenopleidingen worden steeds aantrekkelijker voor vwo’ers en academici.