Kabinet: Omroepbestel wordt eenvoudiger en krachtiger
De publieke omroep bestaat uit te veel partijen en organisaties, waardoor de uitvoering van zijn taak onnodig ingewikkeld en kostbaar is. Daarom moeten omroepen fuseren: van de huidige 21 organisaties blijven er maximaal 8 over. 'Als we aan de versnippering in Hilversum een einde maken, kunnen we fors bezuinigen en de hoge kwaliteit houden, die we van de publieke omroep gewend zijn', aldus minister van Bijsterveldt (OCW), die in een brief aan de Tweede Kamer haar uitwerking van het regeerakkoord op mediagebied presenteert.
In het regeerakkoord staat een bezuiniging van € 200 miljoen op de mediabegroting. Daarvan komt ruim € 125 miljoen voor rekening van de publieke omroep; de overige bezuinigingen worden opgebracht door onder andere de Wereldomroep en het Muziekcentrum van de Omroep.
Fusies
Uit een onderzoek, uitgevoerd door een extern bureau, blijkt dat de bezuinigingen op de landelijke publieke omroep gerealiseerd kunnen worden zonder dat de kwaliteit van de programmering achteruit gaat. Voorwaarde is wel dat het bestel eenvoudiger wordt, zodat niet alleen overhead kan worden gedeeld, maar er ook bij de productie van programma’s intensiever samengewerkt kan worden. Productie- en programmering kunnen zo veel efficiënter worden.
Minister van Bijsterveldt neemt het fusievoorstel van de omroepen over:
KRO en NCRV, VARA en BNN en TROS en AVRO zullen fuseren. De EO, MAX en de VPRO maken, met de NOS en de NTR het achttal compleet.
De minister past de bekostigingsregels aan, zodat de gefuseerde omroepen op basis van de gecombineerde ledenaantallen het volledige bedrag ontvangen. Op dit moment leveren ledenaantallen boven de 400.000 geen extra financiering op. Van Bijsterveldt zal scherp toezien of de fusies worden uitgevoerd zoals afgesproken; als dat niet gebeurt, dan zal ze omroepen alsnog dwingen te fuseren, door vanaf 2016 alleen nog omroepen toe te laten tot het bestel, die in de jaren daarvoor gefuseerd zijn.
Nieuwe omroepen
De huidige aspirant-omroepen POWned en WNL kunnen in het bestel blijven als ze in 2014 genoeg (meer dan 150.000) leden hebben en als hun toegevoegde waarde bewezen is. Als ze meer dan 150.000 leden weten te halen, moeten zij zich per 1 januari 2016 ook aangesloten hebben bij een van de bestaande partijen. Het bestel blijft in de periode daarna open voor aspirant-omroepen; als die positief beoordeeld worden, kunnen ze zich aansluiten bij één van de zes bestaande omroeporganisaties. Zo kan het bestel nooit uit meer dan 8 organisaties bestaan.
Wereldomroep
De Wereldomroep zal zich in de toekomst beperken tot het verspreiden van het vrije woord in landen waar de vrijheid van meningsuiting onder druk staat. Dit betekent dat het informeren van Nederlanders in het buitenland en het verspreiden van een realistisch beeld van Nederland in het buitenland niet langer tot het takenpakket behoren. De verantwoordelijkheid voor de instelling Wereldomroep komt vanaf 1 januari 2013 bij de minister van Buitenlandse Zaken te liggen. Deze zal bekijken welk budget de Wereldomroep nog nodig heeft voor de uitvoering van zijn taak.
Muziekcentrum van de Omroep
Voor het instandhouden van het Radio Filharmonisch Orkest en het Groot Omroepkoor is jaarlijks € 14 miljoen beschikbaar. De Radio Kamer Filharmonie wordt afgebouwd. Als het Metropole Orkest dit najaar met een gedegen plan komt om zelfstandig te worden, kan het kabinet daar eenmalig geld aan bijdragen. Minister van Bijsterveldt is daarnaast in overleg met Almere, dat de thuisbasis van het orkest kan worden.
Overige maatregelen
- De landelijke en de regionale omroepen moeten integreren. De minister vraagt hen om binnen een halfjaar met voorstellen hiervoor te komen.
- Het aantal websites van de publieke omroep wordt vanaf 2012 drastisch verminderd. Themakanalen en ‘web-only’ aanbod moet uit de eigen verenigingsmiddelen worden bekostigd, met uitzondering van de NOS en NTR, omdat die geen verenigingen hebben. Op het starten van nieuwe diensten zal het kabinet strak sturen; commerciële media hebben daarop inspraak.
- De programmagegevens van de publieke omroep komen op advies van het Commissariaat voor de Media tegen een prijs van 1,95 cent per gids beschikbaar.