De Digitale Agenda voor slimme ondernemers

Toespraak | 17-05-2011

Waarom de Digitale Agenda?

Dames en heren,

U weet mogelijk dat ik als fervent Twitteraar en iPad-gebruiker een echte ICT-fan ben. Toen ik aantrad als minister van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie was ik dan ook heel blij te ontdekken dat mijn nieuwe ministerie wel beschikt over WiFi. Inmiddels heb ik ontdekt dat dit tekenend is voor de mensen van EL&I. Zij staan niet alleen open voor nieuwe ontwikkelingen, ze doen er ook wat mee.

En dat is precies waarvoor we hier vandaag zijn. Méér doen met ICT. Ik ben blij dat ik hier vandaag de Digitale Agenda kan lanceren. Fijn dat u hier vandaag met zo velen gekomen bent. Want ik kan vanaf mijn kamer op de Bezuidenhoutseweg met mijn mensen wel prachtige plannen bedenken. Maar alleen als we ons er samen voor inzetten, bedrijven en overheden, producenten en gebruikers, kan deze agenda een succes worden. We organiseren deze dag samen met VNO-NCW, ICT~Office, Stedenlink, ECP-EPN, CIO Platform en CIO Net. Dat sterkt mijn vertrouwen dat de Digitale Agenda.nl echt onze agenda wordt.
Ik ga zo schetsen wat de Digitale Agenda.nl voor u kan betekenen. Maar laat me eerst op één vraag ingaan: waarom doen we dit eigenlijk?

In de eerste plaats omdat Nederland vergrijst en de wereldwijde concurrentie toeneemt. Hoe kunnen we die uitdagingen het hoofd bieden? Door slimmer te werken. En dat kan bij uitstek met ICT.

ICT is dé aanjager voor vernieuwing in het bedrijfsleven. Maar liefst 60% van de economische groei tussen 1985 en 2005 is te danken aan ICT-toepassingen. ICT kan ook de bureaucratische rompslomp voor bedrijven aanzienlijk verlichten.

Groei, innovatie, minder bureaucratie: dat is nu precies wat ik met mijn bedrijvenbeleid wil bereiken. Ik ga regeldruk en bureaucratie aanpakken. Zorgen voor meer durfkapitaal. De fiscale aftrek voor innovatie via de WBSO verruimen. Daarnaast ga ik met ondernemers en onderzoekers negen topsectoren van onze economie versterken, van energie en hightech tot agrofood en tuinbouw. ICT loopt als een rode draad door die negen topsectoren en helpt de groei en innovatie in die sectoren te versnellen.

Daarom hecht ik bijzonder aan deze Digitale Agenda.nl, die ook aansluit bij de agenda van eurocommissaris Neelie Kroes, waar u zo meer over hoort. Laten we samen de vier actielijnen uitvoeren. Dan zorgen wij ervoor dat ondernemers meer ruimte krijgen om slimmer te werken. En ze ICT-kennis optimaal gaan benutten. Via een open en snelle infrastructuur die betrouwbaar en veilig is. Met mensen die de juiste vaardigheden hebben.

De aardappelteler en ICT

Wat betekent de agenda nu concreet voor u als ondernemer?

Stel, u bent teler van pootaardappelen in de Flevopolder. Bij aardappels denk je aan zware trekkers en zware klei, niet aan ICT. Ten onrechte. Want vandaag bent u als aardappelteler een hightech ondernemer. Trekkers lijken steeds meer op geavanceerde robots.

Dankzij GPS ontvangt u op uw tractor informatie over waar u zich precies bevindt. De automatische stuurinrichting laat de trekker in kaarsrechte banen rijden, zodat u niet twee keer hetzelfde stukje grond bewerkt.

Maar het kan nog mooier. Zou u niet op de boordcomputer van de trekker satellietdata willen ontvangen over de bodemgesteldheid en de conditie van de gewassen, zodat u programma’s kunt instellen voor bemesting en beregening? Op een digitale kaart zien waar weidevogels nesten? En uit databanken van de overheid precies halen hoeveel u volgens de wetten en regels mag bemesten of spuiten?

Met al die informatie kunnen de spuitarmen dan zo worden aangestuurd dat u alleen daar spuit, bemest of beregent waar het echt nodig is. Zonder wettelijke normen te overschrijden, met respect voor vogels en natuur. Goed voor uw portemonnee en voor het milieu. En een grote stap naar een zowel efficiënte als duurzame landbouw.

Toekomstmuziek? Nee. Niet voor niets zijn we veruit de grootste exporteur van pootaardappelen ter wereld. Dat komt omdat wij zo voorop lopen met ICT-gebruik en efficiënte systemen voor controles en certificering. Onze kennis en technologie wordt nu al over de hele wereld geëxporteerd.

Actielijn 1 - ruimte om slimmer te werken

Dit soort ontwikkelingen wil ik met de Digitale Agenda verder stimuleren. Zodat u als ondernemer meer ruimte krijgt om slimmer te werken. We bekijken bijvoorbeeld of we een Nationale Satellietdatabank kunnen opzetten, te beginnen in de topsectoren agrofood en tuinbouw. Die komt op een Open Dataportaal, waar ook andere overheidsinstanties data beschikbaar kunnen stellen. Ik ga ze aansporen om dat te doen!

Want er is een schat aan gegevens die zich fantastisch leent voor innovaties. Als ondernemers die data kunnen gebruiken, levert dat de BV Nederland groei en banen op. Dat zie je nu al bij een innovatief technobedrijf als eLEAF, dat vorige week mee was op mijn missie naar China. eLEAF bouwt satellietbeelden om tot ‘intelligente’ kaarten waarmee ze diensten ontwikkelen voor boeren, zoals een Beregeningsplanner of bemestingsadvies. Banken en verzekeraars kunnen de slimme kaarten gebruikenvoor financiering of om schade aan de oogst te berekenen. eLEAF exporteert al over de hele wereld, en hoopt straks via de mobiele telefoon ook aan kleine boeren in ontwikkelingslanden diensten te leveren. Want daarmee stijgen de oogsten en daalt het gebruik van water en chemicaliën.

Met de Digitale Agenda ga ik ook de papieroverlast aanpakken. Veel ondernemers worden nu gek van de bergen formulieren die ze moeten invullen. Vaak met deels dezelfde informatie. Als u dit digitaal kunt doen, 24 uur per dag, 7 dagen per week, vanaf de plek die u wilt, wordt uw leven een stuk makkelijker. Daarom wil ik u als ondernemer het recht geven op elektronisch zakendoen met de overheid. Daarom start ik een programma over cloud computing om MKB’ers te helpen efficiënter en flexibeler met ICT te werken, met behoud van veiligheid en privacy.

En daarom presenteer ik vandaag ook het digitale ondernemersplatform van Antwoord voor Bedrijven, waar ondernemers relevante overheidsinformatie en -diensten kunnen vinden. Dit platform vormt de opmaat naar het uitgebreide Digitale Ondernemersplein dat we bezig zijn op te zetten.

Ten slotte komt er een ondernemingsdossier voor ondernemers die veel met regels, inspecties en de overheid te maken hebben. Te beginnen met bedrijven in de horeca, recreatie, rubber- en kunststofindustrie. U kunt straks in uw online dossier allerlei documentatie opslaan die u nodig heeft in uw contacten met de overheid. U bent eigenaar van de informatie en bepaalt met wie u die deelt.

U kunt zelfs informatie uit uw eigen bedrijfssystemen direct opslaan in uw online dossier. Informatie die de trekker doorgeeft over de oogst bijvoorbeeld. Zo heeft u de gegevens altijd direct online beschikbaar voor de fiscus, de douane, de Dienst Regelingen, het Centraal Bureau voor de Statistiek, de Kamer van Koophandel, en noem maar op. En zijn de bergen formulieren en het overtypen van gegevens straks verleden tijd.

Actielijnen 2 en 3 – betrouwbaar, snel en veilig breedband

Voor al die ICT-toepassingen heeft u wel een betrouwbaar, snel en veilig breedbandig netwerk nodig. Met vast breedband zijn wij koploper in Europa. Maar we kunnen niet op onze lauweren rusten. Sinds de introductie van de iPhone drie jaar geleden is het mobiele dataverkeer in Nederland vertienvoudigd. Door die explosieve groei hebben we de komende jaren nog veel meer mobiel breedband nodig.

Daarom veil ik volgend jaar versneld extra frequenties. En stelt het kabinet een breedbandmonitor op om bij te houden of er genoeg breedband van de nieuwste generatie wordt aangelegd.

Laat dit duidelijk zijn: de markt is als eerste aan zet om te investeren in breedband. Maar de overheid schept de randvoorwaarden. Steden en gemeenten kunnen daarbij een grote rol spelen. Door aanbieders en afnemers van diensten bij elkaar te brengen. Door een platform aan te bieden om ervaringen en best practices uit te wisselen. Door graafwerkzaamheden zorgvuldig te plannen en te coördineren. Of de doorlooptijd en kosten van vergunningen terug te dringen.

Ik hoorde laatst dat het afgeven van een graafvergunning acht weken kost, terwijl het graven zelf maar zes weken duurt. Dit soort procedures moet toch sneller kunnen? Snellere procedures betekent ook lagere aanlegkosten.

Daarom ben ik blij dat de wethouders ICT van de 32 grootste steden via de stichting Stedenlink mijn agenda onderschrijven. En dat zij de komende maanden een werkprogramma gaan opstellen om de Stedelijke Digitale Agenda met de Digitale Agenda.nl te verbinden. Mooi ook dat iedere gemeente daarbij kan aanhaken! Ik ben ook blij met de steun uit Friesland, de eerste provincie die binnenkort met een eigen digitale agenda komt. De Europese Commissie prijst de voortrekkersrol die Friesland daarmee speelt!

En dan nog een woord over veiligheid. Hoe meer we digitaal zaken doen, hoe belangrijker de veiligheid. Als ondernemer moet u erop kunnen vertrouwen dat de infrastructuur veilig en betrouwbaar is.

Dat betekent dat we onder meer de botnets moeten aanpakken, netwerken van besmette pc’s die worden gebruikt om bijvoorbeeld websites plat te leggen en voor creditcardfraude. In ons land is mogelijk een op de tien pc’s besmet, meestal zonder dat we het merken. Mooi dat u vandaag al bent begonnen te kijken hoe we samen effectief botnets kunnen aanpakken.

Actielijn 4 - mensen die de juiste vaardigheden hebben

Ten slotte zal deze agenda alleen succesvol zijn als we genoeg ICT-talent hebben en genoeg werknemers die met ICT en online data kunnen omgaan. En die zijn er nog te weinig in Nederland. Een toonaangevend MKB-bedrijf als Hyves kan hier amper gekwalificeerd personeel vinden! De Taskforce e-skills stelt dat we in 2015 40 duizend ICT’ers tekort dreigen te komen.

Daarom wil ik samen met het bedrijfsleven en kennisinstellingen een aanvalsplan opstellen om dit probleem aan te pakken. Ik stel bovendien zeven miljoen euro beschikbaar om onze ICT-onderzoeksinfrastructuur te versterken. Daarmee kunnen we nieuw talent kweken en aantrekken!

Holland Digital Gateway to Europe

Dames en heren,

Als we samen aan het werk gaan met deze Digitale Agenda, kan dat veel opleveren voor ondernemers, burgers en de BV Nederland. Meer welvaart en meer banen, meer innovatie en een beter milieu. Daarmee versterken we ook onze internationale positie als digitale toegangspoort to Europa.

Wij hebben als land een unieke uitgangspositie. De Amsterdam Internet Exchange is een van ’s werelds grootste internetknooppunten. We hebben zeer geavanceerde onderzoeksnetwerken. Hoofdkantoren van ICT-bedrijven uit de VS, India en China zijn hier gevestigd, aangetrokken door ons investeringsklimaat, infrastructuur en sterke creatieve sector. Een kwart van alle buitenlandse investeringen in Nederland zijn nu al gerelateerd aan ICT!

Door deze Digitale Agenda uit te voeren kunnen we ons verder profileren als Digital Gateway to Europe. En zo meer ICT bedrijven aantrekken. Daarom ga ik het buitenlandse postennetwerk de komende vier jaar nog actiever inzetten om ICT-gerelateerde investeringen en hoofdkantoren naar Nederland te halen.

Ik ben blij met de steun die hier vandaag is uitgesproken.

Als gebruikers weten we allemaal: ICT moet je doen.

Dan krijgen we onze topsectoren in een nog hogere versnelling.

Dan gaan er nieuwe werelden open.

Dank u wel.