Minisymposium hoogheemraadschap Schieland en Krimpenerwaard bij start versterking Lekdijk

Staatssecretaris Atsma en de waterschappen en provincies leggen de laatste hand aan een Bestuursakkoord Water waarmee het waterbeheer in Nederland doelmatiger wordt. Zo spelen de partners in het waterbeheer geld vrij waarmee onze dijken en duinen in de toekomst op orde kunnen worden gehouden. Dat meldde de staatssecretaris op 11 april bij de start van de versterking van de Lekdijk tussen Bergambacht en Schoonhoven. De staatssecretaris kondigde aan dat hij het voornemen heeft het Hoogwaterbeschermingsprogramma op een andere leest te schoeien. Rijk en waterschappen gaan de kosten samen dragen en gaan nuchterder op zoek naar de meest praktische en slimme oplossingen. Toetsingen van dijken worden beter gespreid in de tijd. ‘Ik wil waarborgen dat we in de toekomst het noodzakelijke werk aan onze dijken en duinen kunnen blijven uitvoeren. Ook als het geld schaars is’, aldus de staatssecretaris.

Goed om hier te zijn bij de start van de versterking van de Lekdijk tussen Bergambacht en Schoonhoven.

In 1995 hield u in deze regio de adem in.  
Het water van de Lek kwam angstig hoog.
In Schoonhoven moest de Veerpoort uit voorzorg worden gesloten.
De Krimpenerwaard bleef gelukkig droog.
Maar het belang van sterke dijken werd weer eens glashelder.

Ik sta voor veiligheid tegen overstromingen.
Nu en in de toekomst.
En ik ben er trots op dat we in Nederland het hoogste veiligheidsniveau ter wereld hebben.
We zijn beter beschermd tegen overstromingen dan ooit.

De afgelopen jaren hebben we overal in Europa ernstige overstromingen gezien.
In Frankrijk, Polen, Engeland en andere landen.
In Nederland gelukkig niet.
We zijn een veilige delta.

Maar veiligheid spreekt niet vanzelf.
We moeten daar aan blijven werken.

Het project dat we vandaag starten is een prachtig voorbeeld.
Het gaat om bijna zes kilometer dijk.

Door het Groene Hart,
een van de mooiste stukjes van Nederland.

Dit project is een staaltje Hollands glorie.
Het is precisiewerk.
Want veel huizen staan vlak naast de dijk.
En we willen woningen en het landschap zoveel mogelijk sparen.

Op sommige plekken wordt er een damwand in de dijk geplaatst.
Op sommige plekken wordt het talud minder steil.
Of we leggen een extra berm aan, aan de polderkant van de dijk.

Totale kosten: 100 miljoen euro.
Veiligheid tegen het water kost geld.
Veel geld.
Met ons huidige Hoogwaterbeschermingsprogramma is ongeveer 3 miljard euro gemoeid.

Het volgende Hoogwaterbeschermings-programma (HWBP 2) is door de Kamer aangewezen als groot project.
Dat betekent: meer politieke aandacht.
Het betekent ook dat de waterschappen mij intensiever zullen moeten informeren over de voortgang.
Ik vind dat een goede zaak.
Zo kunnen we de beheersing van dit grote programma beter in de vingers krijgen.

Op 92 plaatsen in Nederland zijn of gaan we aan het werk.
In dit hoogheemraadschap spelen vier projecten.
Waarvan dit er één is.

Ik wil waarborgen dat we in de toekomst het noodzakelijke werk aan onze dijken en duinen kunnen blijven uitvoeren. Ook in een tijd dat het geld schaars is.

Dat vraagt om een andere manier van werken dan we tot nu toe gewend waren.
Het moet doelmatiger.
Het moet nuchterder.
Met minder bestuurlijke drukte.

De efficiëntie moet omhoog.
De kosten omlaag.

Die gedachte staat centraal in het Bestuursakkoord Water waaraan ik samen met de partners in het waterbeheer de laatste hand leg.

Met het Bestuursakkoord kunnen we samen honderden miljoenen besparen door efficiënter te werken.

Zo spelen we geld vrij voor het belangrijke werk aan onze dijken en duinen,

Verder ben ik van plan het Hoogwaterbeschermingsprogramma op een andere leest te schoeien. Daarbij bouwen we voort op de aanbevelingen die de commissie Ten Heuvelhoff eind vorig jaar heeft gedaan.
Dat wil zeggen:

  • een systeem waarbij rijk én waterschappen de kosten dragen;
  • inzet op innovatie om het HWBP goedkoper te maken;
  • expliciet kijken naar slimme en praktische oplossingen waarmee de veiligheidsnormen worden gehaald. Stel dat er plannen liggen voor een geheel nieuwe inrichting van een gebied. Dan is het beter om tot die tijd een tijdelijke pleister te plakken zodat het dijkvak aan de normen voldoet.
  • Rust in het toetsproces. Nu volgt de ene toetsronde zo snel op de volgende dat er een boeggolf van projecten ontstaat. Als we de toetsingen spreiden in de tijd, kunnen we projecten beter voorbereiden. En onze capaciteit beter verdelen.

Waterveiligheid is een permanente opgave.
We zijn daarmee nooit ‘klaar’.
Wonen en werken in onze mooie delta betekent: werken aan veiligheid.
Altijd.

Ik ben er trots op dat we in Nederland samen onze verantwoordelijkheid nemen.
Waterveiligheid is en blijft topprioriteit.
Maar plannen moeten wel haalbaar en betaalbaar zijn.

Dáár werk ik aan, samen met u en alle andere partners uit het waterbeheer.
Zo waarborgen we dat Nederland de best beveiligde delta ter wereld blijft zonder dat de kosten de pan uitrijzen.

Hier, tussen Bergambacht en Schoonhoven, zien we waar het om gaat.
Een prachtige rivier.
Een karakteristiek Hollands landschap.
Mensen achter de dijk die hier met plezier wonen.
En werken.
Vaak generaties lang.
Dat alles is kostbaar.
Dat willen we veiligstellen voor de toekomst.
Ik zou zeggen: aan de slag.