Wekelijks gesprek RTLZ 22 maart 2011

Minister De Jager over de CPB-raming, de voorjaarsnota, looneisen en bonussen.

WESTER:
Laten we eerst even kijken naar de jongste ramingen van het Centraal Planbureau. De economische groei in Nederland blijft bescheiden, 1,75 procent voor 2011 en toch een afvlakje naar 2012, anderhalf procent. Is dat een tegenvaller?

DE JAGER:
Nee, we hadden altijd al met zo'n anderhalve procent rekening gehouden. Na een financiële crisis, dat zie je ook in de geschiedenis, is het eigenlijk heel gebruikelijk dat daarna een langere periode van een gematigde economische groei plaatsvindt.

WESTER:
Dat betekent ook meteen dat de koopkracht wat achterblijft. Iedereen blijft er de komende jaren in koopkracht op achteruit gaan, zo'n driekwart procent.

DE JAGER:
Voor de komende jaren moeten we dat nog zien, want augustus is altijd het moment dat er nog besluitvorming plaatsvindt. Maar inderdaad vanwege de gematigde groei, maar ook vanwege bijvoorbeeld zorgkosten, zal die koopkracht ook wat tegenvallen misschien.

WESTER:
Het tekort daalt wel heel snel, 5,2 procent vorig jaar nog. Dat daalt in 2012 volgens het CPB naar 2,2 procent Daar moeten we heel blij mee zijn.

DE JAGER:
Zeker, zeker. Dat is goed nieuws voor ons allemaal, want ik zeg altijd dat de schatkist van ons allemaal is. Het tekort is fors lager dan eerst verwacht, dus dat is een meevaller.

WESTER:
Nu zou je kunnen zeggen dat als het tekort zo hard daalt, de koopkracht iets gerepareerd kan worden.

DE JAGER:
We hebben een scheiding van inkomsten en uitgaven. De meevaller in de schatkist komt met name aan de inkomstenkant. Dus dat we meer ontvangsten hebben omdat toch die economische groei iets beter is dan verwacht en we iets meer inkomen en iets meer winst hebben gemaakt. We hebben de goede gewoonte in Nederland, en daar wil ik ook zeker heel stevig aan vast houden, dat meevallers in de inkomstensfeer in principe niet worden gebruikt om uit te geven, zeker niet om uit te geven. Als het echt heel erg meevalt die inkomsten en als we echt structureel beter scoren dan verwacht, dan hebben we in het regeerakkoord afgesproken dat we dan eventueel kunnen kijken om een deel daarvan te bestemmen als lastenverlichting. Maar zo ver is het nog lang niet, want we hebben nog steeds toch nog een fors tekort. Dus eerst is het beste doel met deze meevallers aan de inkomsten kant de staatsschuld aflossen, dus naar de schatkist toe, zodat we voor ons allemaal met zijn allen betere overheidsfinanciën maken. Daar profiteren we met zijn allen uiteindelijk het meest van.

WESTER:
Je zou kunnen zeggen: als het tekort zo meevalt, waarom dan nog zo fors bezuinigen?

DE JAGER:
Omdat we voor bezuinigingen toch altijd kijken naar de middenlange- en lange termijn. Dan hebben we afspraken gemaakt over hoeveel de overheid moet en mag uitgeven. Daar hebben we maxima aan verbonden. Ik ben ook van plan om daar stevig aan vast te houden, want dat is uiteindelijk beter voor iedereen. De staatsschuld terug te brengen is  een belangrijk doel voor dit kabinet.

WESTER:
U bent nu bezig met de Voorjaarsnota. De ministers komen met de stand van zaken tot nu toe. Die kunnen dus niet op clementie rekenen bij u?

DE JAGER:
Nee, dat is inderdaad zo. Dat klopt. Men zal echt de eigen broek als vuistregel moeten ophouden. Ik zal ook vragen welke maatregelen ze nemen, mochten er ergens overschrijdingen dreigen, om terug te dringen.

WESTER:
Grote overschrijdingen zijn al aangekondigd door minister Schippers bij Volksgezondheid. Waar verwacht u meer grote overschrijdingen?

DE JAGER:
In dit stadium ben ik niet van plan om te reageren op mogelijke overschrijdingen. Natuurlijk zijn er ministers die beleidsbrieven nu bij mij hebben ingediend en daar overschrijdingen melden. Maar eerst gaan we eens goed kijken of dat echt overschrijdingen zijn, herkennen wij die ook als overschrijding, zijn het geen beleidsintensiveringen, en vervolgens wat kunnen die ministers er zelf aan doen om die overschrijdingen terug te dringen. Dat is altijd de eerste regel. Zelf noem ik dus nog geen bedragen, want dat beeld staat nog niet stil.

WESTER:
Is er iemand bij u gekomen met meevallers?

DE JAGER:
Ik ben bang dat er heel erg weinig meevallers aan de uitgavenkant zullen zijn, en er met name aan de uitgavenkant tegenvallers zijn.

WESTER:
Het gaat goed met de werkgelegenheid, de werkloosheid blijft dalen. Er wordt zelfs gewaarschuwd voor een krapte op de arbeidsmarkt. Dat kan zomaar weer leiden tot looneisen.

DE JAGER:
Dat zou kunnen. Het CPB zegt inderdaad wel iets over een mogelijke krapte op de arbeidsmarkt. We moeten het nog even zien. Dat zou op zich niet goed zijn, maar het is in ieder geval wel duidelijk dat dit ook het goede moment is, ook qua econotnie, om te zeggen: we moeten met zijn allen een beetje de broekriem aanhalen. Nu is ook het moment om na te tijden van investeringen en stimuleringen tijdens de crisis om nu te gaan consolideren, dus de overheidsfmancien weer op orde te brengen.

WESTER:
Dus u zegt eigenlijk tegen de bonden: wees voorzichtig met looneisen?

DE JAGER:
Ja, wees voorzichtig inderdaad met looneisen. Maar ook: dit is wel het moment om nu zuinig aan te gaan doen. De economie trekt gelukkig wat aan, de werkgelegenheid ontwikkelt zich ook goed, de werkloosheid is lang niet zo slecht uitgepakt als men had gevreesd voor en tijdens de crisis. Dus dit is nu echt het moment om te zorgen dat de we weer de overheidsfinanciën op orde gaan brengen.