Prijsuitreiking scholenproject Journey
Toespraak van minister Opstelten van Veiligheid en Justitie bij de prijsuitreiking aan de winnende inzendingen van het Scholenproject Journey (inzake mensenhandel) in Den Haag op het Ministerie van Veiligheid en Justitie, op 14 december 2010.
Jongens en meisjes,
Enkele weken geleden bezocht ik in aanwezigheid van Hare Majesteit de Koningin de tentoonstelling Journey, hier op Het Plein in Den Haag. Het was puur toeval dat dit – koud twee dagen na mijn aantreden - een van mijn eerste officiële optredens als minister was. De afspraak stond al enkele weken in de agenda van mijn voorganger.
Achteraf bezien beschouw ik het als een gelukkig toeval. Ik vond het een erg indrukwekkende tentoonstelling. Ze maakte mij nog eens goed duidelijk dat we mensenhandel echt heel stevig moeten aanpakken. Want mensenhandel is een ernstige misdaad. De daders behandelen mensen als koopwaar, als ‘voorwerpen’ waarmee je grof geld kunt verdienen. Dat is zwaar in strijd met de menselijke waardigheid. Bovendien dwingen die daders hun slachtoffers dingen te doen die ze helemaal niet willen, bijvoorbeeld om in de prostitutie te werken. Niemand heeft het recht om dat een ander aan te doen. Daarom heeft deze regering al meteen aan het begin, in het Regeerakkoord, gezegd: we gaan mensenhandel intensiever opsporen en harder aanpakken!
Misschien hebben jullie zelf, in je eigen omgeving, of op school, ook wel eens een situatie meegemaakt die te maken heeft met mensenhandel. Al moet ik zeggen dat het niet altijd even makkelijk is om zo’n situatie te herkennen, zeker niet in het begin.
Zo zijn er bijvoorbeeld jongens die een meisje het hoofd op hol brengen, heel lief en aardig voor haar zijn, mooie cadeautjes voor haar kopen, haar meenemen naar een popconcert, alles voor haar betalen… Dat meisje vindt het uiteraard allemaal heel leuk en geweldig. Maar zodra hij haar helemaal om zijn vinger heeft gewonden, verandert die jongen ineens. Dan wil hij dat ze voor hem gaat werken, als prostituée. Vaak onder dreiging met geweld. Een jongen die zoiets doet noemen we een loverboy, of een pooierboy. Hij buit dat meisje uit voor zijn eigen gewin. Een vorm van mensenhandel dus.
Er zijn ook mensen die onder erbarmelijke omstandigheiden moeten werken als schoonmaker, of in de spoelkeuken van een restaurant. Ze doen dat omdat ze geen keuze hebben. Vaak gaat het om mensen die uit arme landen komen en die illegaal in Nederland zijn. Hun ‘baas’ weet dat en vertrouwt erop dat ze daarom niet snel naar de politie zullen stappen. Dat durven ze niet, omdat ze bang zijn dat ze dan misschien wel zelf het land uit worden gezet. Want hoe slecht hun omstandigheden ook zijn en hoe weinig geld ze er ook voor krijgen, het is nog altijd meer dan ze in hun eigen land kunnen verdienen. Ook dat zijn vormen van mensenhandel.
Op school hebben jullie je goed in dit onderwerp verdiept. Het resultaat van het scholenproject Journey zien we vandaag hier. Jullie hebben de opdracht gekregen om een campagnebeeld te ontwikkelen, waarmee je heel veel Nederlanders in één keer goed bewust kunt maken van wat mensenhandel eigenlijk inhoudt. Ik heb de bekroonde inzendingen gezien en ik moet zeggen: jullie hebben de opdracht heel goed begrepen en zijn creatief aan de slag gegaan! Hulde! Als mijn Ministerie van Veiligheid & Justitie nog eens een campagne over mensenhandel gaat opzetten, kom ik bij jullie aankloppen voor advies!
Er waren een heleboel inzendingen en de leerlingen hebben het de jury beslist niet makkelijk gemaakt. Toch is de jury er uit gekomen. Aan mij nu de eer om de prijzen uit te reiken.
Allereerst de klassenprijs op het VMBO. Die gaat naar klas 2A van het AOC Terra VMBO in Eelde. Jullie slavernij-campagne met de Barbie-poppen wist de jury ‘verrassend en simpel’ ervan te overtuigen dat jullie de opdracht goed hebben begrepen! De jury noemt het ‘origineel en effectief’ om de kritiek op mensenhandel ‘in deze suikerzoete vorm te verpakken’. Ik feliciteer de leerlingen van klas 2A van harte met hun prijs!
Dan de klassenprijs Havo/VWO. Die gaat naar… de combiklas Havo/VWO van het Corderius College in Amersfoort. De jury was unaniem van oordeel dat jullie de besten waren! ‘Veel invoelend vermogen en verbeeldingskracht’, zegt de jury: ‘Catwalk, koopwaar, mensenhandeldrama’. In één woord: prachtig! Ook jullie van harte gefeliciteerd met deze mooie prijs!
En dan waren er op deze winnende school in Amersfoort ook nog twee uitblinkers. Leerlingen die er nét nog een stukje bovenuit staken. Dat zijn… Valerie en Jetske! Mag ik jullie vragen naar voren te komen. Jullie krijgen van mij de Uitblinkersprijs, een heel mooie, digitale camera. Die prijs krijgen jullie, omdat de jury jullie voorstel voor een muntsticker heel toepasselijk, effectief en goed uitvoerbaar vindt. ‘Om met een munt het verband te leggen met juist het onderwerp van mensenhandel’, zo schrijft de jury in haar rapport, ‘is zonder meer een gouden greep’. Dat is toch mooi gezegd, nietwaar? Ook jullie, Valerie en Jetske, van harte gefeliciteerd met deze mooie prijs!