Duurzaamheid centraal in eerste DBFM-light contract
Groningen Airport Eelde en aannemerscombinatie Dura Vermeer-Imtech sloten op vrijdag 1 oktober het eerste zogenoemde DBFM-light contract af. Het contract combineert de verlenging van de start- en landingsbaan van de luchthaven met het beheer en onderhoud voor de komende tien jaar.
Met het werk wordt direct gestart als de Raad van State een positieve uitspraak doet over de baanverlenging. De werkzaamheden aan de luchthaven gaan ongeveer zes maanden duren. Ronald Dirksen, directeur Concessies en Gebiedsontwikkeling bij Dura Vermeer Divisie Infra B.V., toont zich content met de opdracht. ‘De looptijd van tien jaar biedt ons een welkome continuïteit. Daarnaast ben ik erg blij dat we de primeur in Nederland hebben wat DBFM-light betreft. Het is bovendien voor het eerst dat DBFM wordt toegepast bij een luchthaven.’
Verrassende kostenbesparingen
‘Het bijzondere voor Dura Vermeer en Imtech tijdens de afgelopen aanbestedingsprocedure was de vrijheid die we kregen bij de vormgeving van ons voorstel’, vervolgt Ronald. ‘We dachten actief mee over zaken als duurzaamheid, levensduur, onderhoudbaarheid en de beschikbaarheid van de luchthaven tijdens de werkzaamheden. Het was leuk om deze uitdaging aan te gaan. En het heeft een behoorlijk aantal goede, hanteerbare ideeën opgeleverd die soms voor verrassende kostenbesparingen zorgen.’ Uiteindelijk werd het contract aan de aannemerscombinatie gegund voor circa 15 miljoen euro: ruim onder het plafondbedrag van 20 miljoen euro.
Duurzaamheid en kostenbesparing
Groningen Airport Eelde wil de start- en landingsbaan verlengen van 1800 tot 2500 meter. Daarnaast zal de aannemerscombinatie ook de draagkracht van de bestaande baan versterken. Er komt een nieuwe taxibaan en nieuwe opstelplatforms voor grotere vliegtuigen. De navigatieapparatuur op de luchthaven wordt aangepast. De drainage en afwatering worden verder aanzienlijk verbeterd. De aannemerscombinatie zal de infrastructuur en installaties bovendien tien jaar onderhouden. Ten slotte is Dura Vermeer-Imtech verantwoordelijk voor de natuurcompensatie die in het kader van dit project zal plaatsvinden. Duurzaamheid is sowieso een belangrijk aandachtspunt binnen het project, maakt Ronald duidelijk. ‘Meestal blijft het bij een hoofdstukje vol mooie woorden in een contract. Bij Groningen Airport Eelde komen we echter met concrete maatregelen. Een 24 procent lagere uitstoot van CO2 en een besparing van 61.302 ton op het grondstoffengebruik is het resultaat. Overigens blijken duurzaamheid en kostenbesparing prima samen te gaan.’
Biodiesel
De landingsbaan krijgt niet de op luchthavens gebruikelijke teerhoudende oppervlakbehandeling. De deklaag zal in plaats daarvan bestaan uit het veel milieuvriendelijkere SMA-plus. SMA-plus is steenmastiekasfalt met een nabehandeling. Daardoor verkrijgt dit materiaal de voor start- en landingsbanen vereiste stroefheid. ‘Het is voor het eerst dat deze techniek op een luchthaven in Nederland wordt toegepast’, geeft Ronald aan. Dura Vermeer-Imtech zal bij de verlenging de bestaande baan zoveel mogelijk hergebruiken. Het toepassen van bodemas uit een recyclinginstallatie in plaats van zand en het inzetten van hergebruikt in plaats van nieuw beton, beperkt het gebruik van primaire grondstoffen. De aannemerscombinatie wekt de benodigde elektriciteit bij de werkzaamheden op met behulp van windenergie. Het materieel rijdt op biodiesel. De baanranden en veldbebording van de luchthaven worden straks verlicht met energiezuinige Ledlampen. Deze gaan jaren langer mee dan de bestaande verlichting.
Minimale hinder
De hinder voor de omgeving blijft tijdens het project tot een minimum beperkt. Door afgegraven grond binnen de luchthaven zelf te hergebruiken, komen vrachtwagens zo min mogelijk buiten het terrein. En alleen in uitzonderlijke gevallen wordt er 's nachts en zondags aan het project gewerkt. Het ruimtebeslag van de langere baan wordt gecompenseerd met de aanplant van nieuwe bomen. Deze verfraaien de omgeving van het vliegveld en vangen CO2 op.
Life cycle ontwerp
Het DBFM-light contract is ontwikkeld door Twynstra Gudde en de PPS Kennispool van Rijkswaterstaat. Met 124 pagina’s (exclusief bijlagen) is het een derde dunner dan een ‘gewoon’ DBFM-contract. Voor Ronald had het nog dunner gemogen. ‘Wij hadden gehoopt dat het contract onder de honderd pagina’s uit zou komen. Bij de contractafsluiting hebben we het dan ook gekscherend een DBFM-medium contract genoemd. Maar ik ben zeker tevreden over deze nieuwe contractvorm. Het leuke aan DBFM-light is dat het geschikt is voor de wat kleinere projecten: contracten onder de 30 miljoen euro. Je hoeft voor dergelijke opdrachten geen externe financier te regelen. Dat scheelt behoorlijk wat tijd en rompslomp. Al met al heeft de tenderprocedure voor het DBFM-light contract minder dan een half jaar geduurd. Bij DBFM duurt het minimaal twee keer zolang. De tenderkosten zijn ook aanzienlijk lager. Dat is een groot winstpunt. Tegelijkertijd behoudt je met DBFM-light de goede zaken van een DBFM-contract. Life cycle ontwerp blijft belangrijk. Je bent als aannemer immers tien jaar verantwoordelijk voor beheer, onderhoud en maximale beschikbaarheid van de baan.’
Meer opdrachtgevers
Ronald denkt dat dankzij DBFM-light ook kleinere aannemers kunnen meedingen naar PPS-contracten. Tegelijkertijd vermoedt hij dat met deze nieuwe, eenvoudigere contractvorm meer opdrachtgevers met PPS aan de slag kunnen gaan. ‘Wij willen als branche DBFM-light in ieder geval actief onder de aandacht te brengen bij gemeenten en provincies.’