Financiële stabiliteit in het eurogebied na de Eurogroep van 16 november 2010

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Postbus 20018
2500 EA S'-GRAVENHAGE

Datum 18 november 2010
Betreft: Financiële stabiliteit in het eurogebied

Ons kenmerk BFB 2010-1372M

Geachte voorzitter,

Op verzoek van de vaste kamercommissie voor financiën vindt op donderdag 19 november mogelijk een algemeen overleg plaats over de financiële situatie in Ierland, Portugal en Griekenland. Met deze brief wil ik u informeren over de discussie die hierover heeft plaatsgevonden in de Eurogroepvergadering van dinsdag 16 november. In de bijlagen treft u de verklaringen die de Eurogroep naar aanleiding van deze vergadering heeft gepubliceerd.

Ierland
Tijdens de Eurogroepvergadering is gesproken over de situatie in Ierland. Het is duidelijk dat er sprake is van nervositeit op de financiële markten. Ierland heeft niet om financiële steun gevraagd.

Ierland zal de komende vier jaren een pakket consolidatiemaatregelen van in totaal 15 miljard euro implementeren. In 2011 zal naar verhouding het grootste deel van de consolidatie – zo’n 6 miljard euro, oftewel zo’n 3,7% BBP – worden bereikt. De meerjarige consolidatiestrategie zal ervoor zorgen dat het begrotingstekort in 2014 zal dalen tot 3%, zoals is afgesproken in het kader van de buitensporig tekortprocedure . Tevens zal implementatie van deze strategie ertoe leiden dat de Ierse staatsschuld op een neerwaarts pad terechtkomt.

Voor het einde van deze maand zal Ierland toelichten met welke concrete maatregelen deze consolidatie bereikt zal worden. Bovendien zal Ierland op dat moment een aantal structurele hervormingen aankondigen die erop gericht zijn de concurrentiekracht van de economie te verbeteren en daarmee de groeivooruitzichten te verbeteren. De maatregelen die Ierland de komende vier jaar zal treffen komen bovenop de aanzienlijke consolidatie die in de afgelopen twee jaar heeft plaatsgevonden. In 2009 en 2010 heeft Ierland consolidatiemaatregelen van in totaal 5,5% BBP doorgevoerd.

De Eurogroep heeft aangegeven erop te vertrouwen dat, met de implementatie van de meerjarige consolidatiestrategie en de structurele hervormingen, Ierland de weg zal effenen voor een terugkeer naar een pad van sterke economische groei in de komende jaren. De Eurogroep verwelkomt de maatregelen die zijn genomen om de Ierse financiële sector te ondersteunen. Tegelijkertijd erkent de Eurogroep dat de onrust op de financiële markten voortduurt. Ierland zal een kort en gericht overleg voeren met het IMF, de ECB en de Europese Commissie om te bezien of en op welke wijze in de context van de meerjarige Ierse strategie en begroting additionele steun kan helpen de onrust te adresseren.

Portugal
Er is ook gesproken over de situatie in Portugal. De Eurogroep verwelkomde de forse bezuinigingsmaatregelen die zijn opgenomen in de begroting voor 2011 en die, bij een rigoureuze implementatie, het tekort zullen verlagen naar 4,6% in dat jaar. Hiermee zal het schuldniveau stabiliseren en niet langer stijgen. Daarnaast is het essentieel dat Portugal meer doet om de economie structureel te hervormen. Het belang van vergaande structurele hervormingen wordt in het statement van de Eurogroep benadrukt. De Portugese regering heeft aangekondigd verschillende maatregelen te zullen treffen, maar de Eurogroep heeft gezegd dat Portugal deze snel moet specificeren.

Griekenland
Ten aanzien van Griekenland is geconstateerd Griekenland wat betreft de implementatie van de beleidscondities die in het leningenprogramma van het IMF en de eurolanden overeengekomen zijn, grotendeels op schema ligt. De Eurogroep signaleert dat de bijstelling van het Griekse begrotingstekort en de Griekse staatsschuld door Eurostat gevolgen kan hebben voor het begrotingstekort in 2010. Wanneer achterstand ontstaat ten opzichte van het tekortreductiepad dat in het kader van het pakket beleidscondities is overeengekomen, dan zal Griekenland in 2011 additionele consolidatiemaatregelen moeten nemen.

Conclusie
Ierland heeft niet verzocht om financiële steun. De Eurogroep heeft benadrukt klaar te staan om te handelen, indien nodig, om de financiële stabiliteit in het eurogebied te waarborgen. Indien een land een aanvraag doet voor steun, zal de Commissie samen met het IMF en de ECB de aanvraag beoordelen. Afhankelijk van deze beoordeling zal een programma uitgewerkt worden dat in het geval van steun onder EFSM door de Raad op voorstel van de Commissie met gekwalificeerde meerderheid goedgekeurd dient te worden. In het geval van steun onder EFSF dient een programma unaniem goedgekeurd te worden door de eurolanden waarbij afgesproken is dat de condities en voorwaarden die op een eventueel programma van toepassing zouden zijn, vergelijkbaar moeten zijn met de leningen aan Griekenland. Afgesproken is ook dat steun altijd plaatsvindt in de context van een programma samen met het IMF.

De Kamer heeft tijdens het debat van d.d. 12 mei 2010 ingestemd met Nederlandse deelname aan alle programma’s die door de Europese noodfaciliteiten EFSM en EFSF worden aangegaan. Tevens heeft de Kamer de eerste suppletoire begroting, waarin de Nederlandse garanties voor EFSF en EFSM zijn opgenomen, op 1 juli 2010 goedgekeurd. Ik heb tijdens het debat van 12 mei jl. toegezegd u zo spoedig mogelijk te informeren, mocht een aanvraag worden gedaan voor steun van EFSF. Dat is tot op heden niet het geval geweest. Ik ga er vanuit dat dit thans voldoende informatie is.

Ik hoop u hiermee voldoende geïnformeerd te hebben.

Hoogachtend,
de minister van Financiën,

Mr. drs. J.C. de Jager