Uitreiking Nederlandse Muziekprijs 2010

Staatssecretaris Halbe Zijlstra reikte zondagmiddag 14 november de Nederlandse Muziekprijs uit aan saxofonist Ties Mellema. Dit vond plaats in Eindhoven na een concert van het Brabants Orkest, waarin de laureaat soleerde.

     Het is mij een eer om hier voor u te staan, bij mijn eerste publieke optreden als staatssecretaris van cultuur. Na alle commotie van de afgelopen weken over het cultuurbeleid van dit kabinet, kan ik me voorstellen dat een aantal van u benieuwd zal zijn of ik iets meer ga zeggen over dit onderwerp. Maar vanmiddag staan we hier om een groot muzikaal talent te onderscheiden met de Nederlandse Muziekprijs. Ik ga het nu niet over zoiets huiselijks als de overheidsfinanciën hebben.

·        Vandaag zijn we getuige van een prachtige dubbelslag: het afsluitende concert van een mooi eerbetoon aan Otto Ketting, één van Nederlands meest succesvolle componisten; én de prijsuitreiking van de Nederlandse Muziekprijs. Dat betekent een bijzondere middag met een speciale dubbelrol voor saxofonist Ties Mellema. Want hij soleert bij Het Brabants Orkest, gastheerorkest van het Otto Ketting Festival, en hij ontvangt vanavond de Nederlandse Muziekprijs. Twee keer eerder heeft een saxofonist deze prijs mogen ontvangen: Olga de Roos en Arno Bornkamp gingen hem voor, respectievelijk in 1987 en 1991.

·        Dit jaar wordt de Nederlandse Muziekprijs maar liefst viermaal uitgereikt, een unicum in de historie van deze prijs. Ook de gitarist Izhar Elias, de bariton Henk Neven en blokfluitist Erik Bosgraaf zullen nog worden onderscheiden.

·        Dat is goed nieuws voor de Nederlandse muziekwereld, want deze ‘vierslag’ bevestigt dat ons land veel jong talent heeft - dat bovendien de weg naar de internationale concertpodia weet te vinden.

·        Op zijn negende begonnen met saxofoonspelen is Ties Mellema uiteindelijk afgestudeerd aan het Conservatorium bij de eerdere prijswinnaar Arno Bornkamp.

·        Dat Ties over geweldige talenten beschikt, blijkt uit zijn erelijst. Hij won nationaal en internationaal belangrijke prijzen zoals de Concours pour les Jeunes Solistes des Régions de l’Europe, het Nationale Concours van de Stichting Jong Muziektalent Nederland en de prestigieuze Vriendenkrans van het Concertgebouw en Concertgebouworkest.

·        Beste Ties, het is niet alleen een kwestie van talent, maar ook van doorzettingsvermogen en een ijzeren wil. Op 12 maart 2008 gleed je uit over je keukenmatje, en de scherf van een espressokopje sneed een zenuw, een pees en een slagader in je rechterpols door. Een huis-, tuin- en keukenongelukje leek catastrofale gevolgen te krijgen, want het zag er destijds naar uit dat je nooit meer je oude niveau zou kunnen halen. Je had zelfs al een plan B in je hoofd voor het geval je geen saxofoon meer zou kunnen spelen. Dat plan bestond uit postbode worden. Gezien de huidige ontwikkelingen op de arbeidsmarkt voor postbodes, zou dat overigens geen gespreid bedje zijn geweest.

·        En nu, ruim 2 jaar later, ben je de blessure te boven gekomen, en sta je toch zomaar hier. De commissie die bepaalt wie deze prijs krijgt, roemt terecht je inspirerende muzikaliteit. Je technische beheersing is van uitzonderlijk niveau en je programmakeuze getuigt van fantasie, durf en veelzijdigheid. Dat maakt je tot een ware ambassadeur voor de saxofoon. Door ‘saxofoon’ te zeggen doe ik je mogelijk te kort, want je bespeelt zowel de sopraan-, tenor-, als baritonsax.

·        Ik zou hier graag aan willen toevoegen dat je ook een goed ambassadeur bent voor de muziek als geheel. Je repertoire behelst niet alleen stukken uit alle eeuwen van de klassieke muziek, maar is ook genre-overstijgend; al doe je daar zelf vrij luchtig over. In een interview op de website voor het concertgebouw zeg je zelf dat je geen onderscheid ziet tussen jazz en klassiek. Waar je mee bezig bent, is elke keer een nieuwe betekenis van een muziekstuk aan de luisteraar geven. Bij jazz heet het improviseren en bij klassiek heet het interpreteren. Deze verscheidenheid is een belangrijk onderscheidend element, waarmee je een plaats op lijst van winnaars van de Nederlandse Muziekprijs verdient.

·        Om in aanmerking te komen voor deze prijs moet je als musicus heel stevig in je schoenen staan. Het is namelijk geen competitie waarbij je een prijs wint door alleen maar beter te zijn dan de andere deelnemers. Om tot het studieprogramma te worden toegelaten, moet je al hebben bewezen dat je tot de allerbesten behoort. En alleen als je in deze periode laat zien dat je boven jezelf kunt uitstijgen en iets wezenlijks kunt toevoegen, kom je in aanmerking voor de Nederlandse Muziekprijs.

·        Beste Ties Mellema, ik wil je van harte feliciteren met deze geweldige prestatie. Je hebt ook vanmiddag laten horen dat je de muziekprijs waard bent. Je laat ons genieten van je overweldigende muzikaliteit en, niet minder belangrijk, van je bevlogen uitstraling.

·        Ik ga ervan uit dat jij het Nederlandse en het internationale muziekleven zal blijven verrijken. Als blijvende stimulans overhandig ik je daarom de belangrijkste onderscheiding die ons land op dit gebied kent: de Nederlandse Muziekprijs. Ik wens je heel veel succes bij je muzikale loopbaan. Ik hoop dat we nog heel veel van je gaan horen!