Koninkrijksrelaties 2011: jaar van de uitvoering
Er is de afgelopen jaren hard gewerkt aan nieuwe verhoudingen binnen het Koninkrijk. In het jaar 2011 hebben Curaçao en Sint Maarten de status van land. Bonaire, Saba en Sint Maarten zijn dan 'bijzondere' gemeenten van Nederland. 2011 is het jaar van het verder uitvoeren van de gemaakte afspraken en het implementeren van de wetgeving. Met het opheffen van het land Nederlandse Antillen verdwijnt een bestuurslaag. De overheid kan hierdoor effectiever zijn in de publieke dienstverlening en in het beschermen van de belangen van haar bevolking.
Bonaire, Sint Eustatius en Saba zijn per 10 oktober 2010 openbare lichamen, met een structuur die verwant is aan die van Nederlandse gemeenten. De Nederlandse rijksoverheid heeft de rol van centrale overheid van het ontmantelde land Nederlandse Antillen overgenomen. Dit betekent dat Nederlandse bewindspersonen politieke verantwoordelijkheid dragen voor hun verschillende beleidsterreinen op de eilanden.
Curaçao en Sint Maarten
Nederland ondersteunt de nieuwe landen vooralsnog bij het laten functioneren van de nieuwe landsorganisaties. Voor die onderdelen van de overheidsinstellingen die per transitiedatum nog niet of onvoldoende functioneren, zijn plannen van aanpak opgesteld. De uitvoering van de plannen van aanpak heeft in beginsel een looptijd van maximaal twee jaar. In 2011 staat voor de nieuwe landen de implementatie van de plannen van aanpak centraal.
Aruba
Aruba en Nederland zijn een gezamenlijke agenda overeengekomen. Met deze agenda willen beide landen de komende jaren – ook in 2011 – verbeteringen door voeren op gebieden als rechtshandhaving, leefklimaat van de binnenstad en wetgeving. Begin 2011 wordt naar verwachting het onderzoek naar de staat van het bestuur op Aruba afgerond. Op basis van de resultaten van dit onderzoek wordt beoordeeld of er aanleiding is om nadere maatregelen te nemen en op welk niveau dat moet gebeuren. Dit neemt niet weg dat de verbetering van de vreemdelingenketen en het Korps Politie Aruba met kracht moet worden voortgezet. Dit is primair de verantwoordelijkheid van het land Aruba. Dit geldt ook voor de zorgwekkende financiële situatie van het land. De landsregering spant zich in om daarin verbetering te brengen.
Visie op het Koninkrijk
De verandering van de staatkundige verhoudingen vraagt om een nieuwe visie op het Koninkrijk. Een visie, waarbij ook een heldere invulling van de in het Statuut vastgelegde waarborgfunctie van belang is. In 2011 wordt een notitie over een lange-termijnvisie aan de Tweede Kamer aangeboden.