Succesvoorbeelden om bedrijvigheid in krimpregio’s te houden

‘Zorgtoerisme, nieuwe onderwijsvormen en ruimte voor nieuwe economische activiteiten zoals glastuinbouw en duurzame energie.’

Met dit soort maatregelen kunnen de effecten van de bevolkingskrimp in bijvoorbeeld Groningen, Zeeland en Limburg worden verzacht en kan bedrijvigheid behouden blijven of soms worden uitgebouwd. Dat blijkt uit een rapport dat in opdracht van Minister Van der Hoeven (Economische Zaken) is gemaakt door bureau Berenschot en dat donderdag 5 augustus 2010 aan de Tweede Kamer is aangeboden.

Behouden bedrijvigheid

Van der Hoeven liet Berenschot op verzoek van de Tweede Kamer inventariseren hoe lokale overheden in krimpregio’s succesvol kunnen inspelen op de krimp en bedrijvigheid kunnen behouden. De komende jaren zal immers rond de 40% van de Nederlandse gemeenten met een daling van de bevolking te maken krijgen. Ook verandert de samenstelling van de bevolking in deze gemeenten veelal drastisch. Dit heeft tal van effecten zoals leegstand, een gebrek aan personeel (bijvoorbeeld in zorginstellingen)en vertrek van middenstanders en andere bedrijven.

De studie geeft een aantal strategieën voor het behouden van bedrijvigheid op basis van 13 succesvolle cases uit heel Nederland. Dit loopt uiteen van het bestrijden van de krimp tot het accepteren ervan en het benutten van nieuw ontstane kansen voor nieuwe bedrijfstakken (bijvoorbeeld glastuinbouw, duurzame energie en zorgtoerisme).

Met het rapport kunnen lokale overheden hun voordeel doen bij het maken van hun strategie om krimp aan te pakken. Het onderzoek laat hierbij treffend zien dat met name samenwerking cruciaal is. Bijvoorbeeld tussen ondernemers, woningbouwverenigingen, gemeenten en onderwijsinstellingen. Ook is vaak een duidelijke trekker met doorzettingsmacht nodig om een echt nieuwe koers in te slaan.

Succesvoorbeelden

Berenschot schetst in zijn rapport 13 succesvoorbeelden die andere overheden kunnen inspireren. De succesvoorbeelden lopen uiteen van woningbouwvereniging Castria die op Tholen werkt aan het open houden van buurtwinkels tot ‘Parkstad Attractief’ in Limburg dat er vorig jaar in slaagde om zelfs Maastricht voorbij te streven qua toeristische bestedingen met evenementen als Pinkpop en attracties als SnowWorld in Landgraaf. Andere interessante voorbeelden die zijn gevonden door Berenschot zijn bijvoorbeeld het viersterren zorghotel Welloord Overhuizen in het Limburgse Heuvelland, BioPark Terneuzen en de diverse glastuinbouw initiatieven daar en het regionaal Ondernemingsinstituut in Stadskanaal.

Het rapport zal actief worden verspreid onder gemeenten.