Omzetbelasting. Onderwijs. Beroepsopleidingen

Directoraat-Generaal Belastingdienst, brieven en beleidsbesluiten

Besluit van 22 juni 2010, nr. DGB 2010/3875M, Staatscourant 2010, 10083

De minister van Financiën heeft het volgende besloten.

Dit besluit begeleidt de wijziging van de onderwijsvrijstelling per 1 juli 2010.

1. Inleiding

Per 1 juli 2010 vervalt de keuzemogelijkheid voor onderwijsinstellingen om beroepsopleidingen vrijgesteld of belast te verstrekken. Per die datum geldt de vrijstelling voor het wettelijk erkende beroepsonderwijs, voor beroepsopleidingen verstrekt door bekostigde instellingen en voor beroepsopleidingen verstrekt door erkende instellingen.

2. Gebruikte begrippen en afkortingen

wet

Wet op de omzetbelasting 1968

uitvoeringsbesluit

Uitvoeringsbesluit omzetbelasting 1968

btw-richtlijn

Richtlijn 2006/112/EG van de Raad van de Europese Unie van 28 november 2006 betreffende het gemeenschappelijke stelsel van belasting over de toegevoegde waarde (PbEG 2006/L347)

ZZP-er

Zelfstandige Zonder Personeel

RKBO

Register Kort Beroepsonderwijs

WHW

Wet op het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderwijs

WEB

Wet educatie en beroepsonderwijs

CROHO

Centraal Register Opleidingen Hoger Onderwijs

Crebo

Centraal register beroepsopleidingen

3. Beroepsopleiding

Voor het begrip “beroepsopleiding” wordt aangesloten bij artikel 132, eerste lid, onderdeel i, van de btw-richtlijn. Op grond van de Europese regelgeving omvatten de ‘diensten inzake beroepsopleiding of –herscholing’ onderwijs dat rechtstreeks verband houdt met een vak of een beroep en onderwijs met het oog op het voor beroepsdoeleinden verwerven of op peil houden van kennis.1] De invulling van het richtlijnbegrip in de Nederlandse regelgeving houdt in dat naast specifieke beroepsopleidingen en –herscholing, ook cursussen die zijn gericht op het functioneren van personen in een (toekomstige) werkkring onder het begrip beroepsopleiding vallen. Het gaat dan bijvoorbeeld om management-, automatiserings-, taal-, sollicitatie- en ondernemingsraadcursussen. Onderwijs dat zich primair richt op het bijbrengen en ontwikkelen van vaardigheden in de persoonlijke levenssfeer (bijvoorbeeld lessen voor EHBO of voor het rijbewijs B) valt niet onder het begrip beroepsopleiding. Ook hobbycursussen zijn niet aan te merken als beroepsopleidingen.
---------------------------------
1] Verordening (EG) nr. 1777/2005 van de Raad van 17 oktober 2005 houdende vaststelling van maatregelen ter uitvoering van Richtlijn 77/388/EEG betreffende het gemeenschappelijk stelsel van belasting over de toegevoegde waarde.

4. Vrijstelling voor beroepsopleidingen

Wettelijk erkende beroepsopleidingen zijn vrijgesteld van omzetbelasting op grond van artikel 11, eerste lid, onderdeel o, onder 1˚, van de wet. Hieronder zijn mede begrepen de opleidingen die zijn ingeschreven in het CROHO en het Crebo.

Verder zijn op grond van artikel 11, eerste lid, onderdeel o, onder 2˚ jo. artikel 8, eerste lid, onderdeel a, van het uitvoeringsbesluit vrijgesteld:

- beroepsopleidingen voor zover verstrekt door instellingen die zijn opgenomen in het RKBO; de duur van de opleidingen doet daarbij niet ter zake.
- beroepsopleidingen door de uit de openbare kassen bekostigde instellingen genoemd in de bijlage van de WHW of bedoeld bij de WEB.

RKBO
Het RKBO is een register dat door de betrokken brancheorganisaties is ingesteld. De instellingen kunnen zich via de site www.CRKBO.nl aanmelden. Op deze site staan ook de voorwaarden voor registratie in het RKBO. De opname in het register gebeurt op basis van een externe audit. De audit wordt verzorgd door een onafhankelijk certificeringsinstituut dat is aangewezen door de verschillende onderwijsinstituten. Daarbij wordt vastgesteld of aan de eisen van de kwaliteitscode beroepsonderwijs wordt voldaan.

Het RKBO staat in principe open voor iedere onderwijsinstelling die beroepsonderwijs verstrekt en aan bepaalde kwaliteitseisen voldoet, dit geldt dus ook door buitenlandse instellingen. Zolang de audit uitgevoerd kan worden en hieruit blijkt dat aan de gestelde kwaliteitseisen wordt voldaan, kan de (buitenlandse) instelling worden erkend en in het RKBO worden opgenomen.

Het RKBO is ook toegankelijk voor natuurlijke personen die zelfstandig als docent handelen (ZZP-ers) en die onderwijsdiensten verrichten ten behoeve van onderwijsinstellingen2]. Dit brengt mee dat ook ZZP-ers, mits opgenomen in het RKBO, vrijgesteld zijn van de heffing van omzetbelasting voor het verstrekken van onderwijs als bedoeld in artikel 8 van het uitvoeringsbesluit.3] Om in het register te worden opgenomen, dienen ZZP-ers te voldoen aan de eisen van de kwaliteitscode voor ZZP-ers. Die eisen zijn in lijn met de kwaliteitscode beroepsonderwijs.

Een instelling is vrijgesteld van omzetbelasting voor het verstrekken van beroepsonderwijs vanaf de datum van opname in het RKBO. Voor een overgangsregeling terzake zie onderdeel 5 van dit besluit.

Als sprake is van een fiscale eenheid, waarbinnen zowel een erkende als een niet erkende instelling is opgenomen, is de vrijstelling alleen van toepassing voor zover de beroepsopleidingen worden verstrekt vanuit de erkende instelling.
---------------------------------------
2] Zie in dit verband HvJ EG 7 september 1999, zaaknr. C-216/97 (Gregg en Gregg).
3] Waar in dit besluit wordt gesproken over instelling wordt daaronder mede begrepen de ZZP-er.

5. Overgangsregeling

Vanaf 1 juli 2010 geldt niet langer de keuzemogelijkheid voor belast of vrijgesteld beroepsonderwijs. Voor contracten die vóór 1 juli 2010 zijn afgesloten blijft de regelgeving die hierna onder punt 6 wordt ingetrokken, gelden tot uiterlijk 1 januari 20114].

Gelet op de korte tijd die rest tot inwerkingtreding van de nieuwe regelgeving en in aanmerking nemende de tijd die is gemoeid met het uitvoeren van de audit nodig voor erkenning en opname in het RKBO, zullen niet alle instellingen die dat wensen ook al op uiterlijk 1 juli 2010 in het RKBO zijn opgenomen. Om te voorkomen dat die instellingen gedurende een relatief korte periode omzetbelasting in rekening zouden moeten brengen, wordt er mee ingestemd dat deze instellingen terzake van het door hen te verstrekken beroepsonderwijs de vrijstelling blijven toepassen in de periode die is gelegen tussen 30 juni 2010 en de datum waarop die instelling in het RKBO is opgenomen. Hierbij geldt als voorwaarde dat de betrokken instelling zich vóór 1 oktober 2010 aanmeldt voor opname in het RKBO en uiterlijk op 31 december in dat register is opgenomen.
-------------------------------------------
4] Artikel XVII, vierde lid, Besluit van 23 december 2009 tot wijziging van enige fiscale uitvoeringsbesluiten en enkele andere besluiten (Stb. 2009, 615).

6. Ingetrokken regelingen

Het besluit van 24 juni 1993, nr. VB93/1755, het besluit van 9 december 1993, nr. VB93/3598 en het besluit van 22 maart 2007, nr. DV2007/167M zijn met de inwerkingtreding van dit besluit ingetrokken.

7. Inwerkingtreding

Dit besluit treedt in werking met ingang van de dag na de datum van uitgifte van de Staatscourant waarin het wordt geplaatst en werkt terug tot 1 juli 2010.

Dit besluit zal in de Staatscourant worden geplaatst.

Den Haag, 22 juni 2010.

De minister van Financiën,
J.C. de Jager