Ruimere bevoegdheden voor vreemdelingenpolitie om identiteit illegale vreemdelingen vast te stellen

De ministerraad heeft op voorstel van minister Hirsch Ballin van Justitie ingestemd met een wetsvoorstel dat de opsporingsbevoegdheden van de vreemdelingenpolitie zal uitbreiden. Deze wetswijziging is nodig om doeltreffender tot vaststelling van identiteit en nationaliteit te kunnen komen.

De vreemdelingenpolitie krijgt op grond van dit wetsvoorstel onder bepaalde voorwaarden de mogelijkheid om een woning te doorzoeken naar identiteitsdocumenten ten behoeve van identiteitsonderzoek en voorbereiding van vertrek. Het gaat om situaties waarin de woning om andere redenen rechtmatig is betreden en in die woning een vreemdeling is aangehouden van wie de identiteit niet meteen kan worden vastgesteld. Daarnaast kan de vreemdelingenpolitie na de wetswijziging onder voorwaarden de aan een werkplek grenzende woonruimte van vreemdelingen doorzoeken. Tot slot wordt met de voorgestelde wijziging beoogd dat de vreemdelingenpolitie verschillende onderzoekshandelingen kan verrichten om de identiteit van de vreemdeling in vreemdelingenbewaring vast te stellen. Hieronder valt bijvoorbeeld het 'uitlezen' van gegevensdragers, zoals gsm's.

Het doel van het doorzoeken van de woning van een illegale vreemdeling is het in bewaring nemen van reisdocumenten waarmee de vreemdeling kan worden uitgezet. Als deze reispapieren niet voorhanden zijn, dan kunnen andere documenten waaruit de identiteit van de betrokken vreemdeling blijkt, bijdragen aan de voorbereiding van een snel vertrek van de vreemdeling. Dat hoeven geen officiële documenten te zijn, het kunnen ook documenten zijn waaruit de identiteit van de betrokken vreemdeling met een redelijke mate van zekerheid kan worden afgeleid, zoals een bankpas of een familieboekje.

Het kabinet acht het wetsvoorstel noodzakelijk, omdat illegale vreemdelingen er meer dan in het verleden van op de hoogte zijn dat zij documenten waarmee hun identiteit zou kunnen worden vastgesteld, 'beter niet op zak kunnen hebben'. Dat zou immers hun identificatie en uitzetting kunnen vergemakkelijken en bespoedigen. Een doelmatige uitvoering van het terugkeerbeleid is belangrijk bij het tegengaan van illegaal verblijf. Indien niet vrijwillig is voldaan aan de verplichting tot vertrek, kan worden overgegaan tot uitzetting. Daarbij is de identificatie van personen van groot belang. Betere identificatie is ook van belang voor effectief optreden tegen mensenhandel, waarvan bescherming van slachtoffers deel uitmaakt.

De ministerraad heeft ermee ingestemd het wetsvoorstel voor advies aan de Raad van State te zenden. De tekst van het wetsvoorstel en van het advies van de Raad van State worden openbaar bij indiening bij de Tweede Kamer.