Toespraak NOI-seminar 'Zo gezegd, Zo gedaan'

Speech Minister van Economische Zaken, mevrouw M.J.A. van der Hoeven, NOI Seminar, Den Haag, 24 juni 2010.

Dames en heren,

De wereld verandert in hoog tempo. Temperatuur en zeespiegel stijgen. De bevolking op onze planeet groeit explosief. Nederland vergrijst en krijgt meer behoefte aan zorg. We gebruiken steeds meer energie. Onze olie en gas raken een keer op. De economie globaliseert. Bedrijven verplaatsen hun productie naar opkomende markten. En onze economie heeft flinke klappen moeten incasseren. Zomaar een paar trends, ontwikkelingen, uitdagingen waar we dagelijks mee te maken hebben.

Hoe gaan we met die trends en ontwikkelingen om? Hoe houden we ook in de toekomst droge voeten? Hoe komen we aan voldoende schoon drinkwater? Waar halen we straks onze energie vandaan? Hoe kunnen we als Nederland blijven concurreren? Hoe gaan we weer groeien? Hoe zorgen we voor voldoende personeel in de zorg? En hoe houden we het hoofd koel?

Complexe en veelomvattende vraagstukken die niemand in zijn eentje kan oplossen. Waar maatregelen bijhoren die niemand in zijn eentje kan uitvoeren. Dat hoeft gelukkig ook niet, want we zijn met velen. En we weten nu veel beter dan vroeger dat innoveren beter gaat als je het samen doet. Dat kennis de enige grondstof is die in volume toeneemt als je hem deelt. En dat die grondstof onmisbaar is. Om slimmer te werken, beter te concurreren, nieuwe technologieën te bedenken. En om een antwoord te vinden op de grote maatschappelijke vraagstukken die ik net noemde.

Dames en heren,

Samen met het project Nederland Ondernemend Innovatieland heeft u de afgelopen drie jaar hard gewerkt aan expertise en innovatiekracht. Samen heeft u gewerkt aan nieuwe technologieën, nieuwe producten en nieuwe diensten. Als kennisinstellingen, bedrijven en overheden heeft u elkaar goed weten te vinden. En u ziet daar ook de meerwaarde van in. Uit enquêtes blijkt dat 60 procent van de NOI-stakeholders nuttige contacten heeft gelegd door elkaar regelmatig op te zoeken. Net als vandaag. Dat vind ik fantastisch.

Vanmiddag maken we de balans op. U trekt lessen, deelt ervaringen en inspireert elkaar. Lessen en ervaringen van een periode van drie jaar waarin ramen en deuren tegen elkaar openstonden, waarin u de boel flink liet doorwaaien, waarin u openstond voor elkaar, waarin u elkaar heeft geïnspireerd. Drie jaar van openheid, enthousiasme en inspiratie. Drie jaar van dynamisch samenwerken.

Maar u trekt vanmiddag niet alleen lessen. U kijkt ook naar de resultaten. Daarvan heeft u er vandaag al een aantal gezien. Ik wil er zelf ook nog een paar noemen. Zoals de slimme dijk. Overstromingen zijn nooit uit te sluiten, hoe hoog en sterk je een dijk ook maakt. Maar water in de straten en de huizen is nog geen ramp, dat is een bijna-ramp. Een ramp is het pas als er mensen verdrinken. Slimme informatiesystemen, sensoren in de dijk en snel handelen kunnen dat helpen voorkomen. De systemen en de technologie die daarvoor nodig zijn, zijn ontworpen door het programma Flood Control.

Kijk ook naar onze publiek-private samenwerking op energiegebied. Met de Innovatieagenda Energie timmeren we aan een duurzame energievoorziening. Met slimme netten, groen gas, duurzame mobiliteit, zuinige gebouwen en bioraffinage. Bij deze agenda zijn zes departementen en zeven marktpartijen betrokken. Onderdeel van de agenda is het Business Plan Flow. Daarbinnen doen tien bedrijven samen onderzoek naar wind op zee, turbinetechnologie en veiligheid. Dat moet in 2014 tot een kostenbesparing van 20 procent leiden.

Dames en heren,

Dit zijn zo maar een paar van de vele mooie resultaten die binnen NOI zijn bereikt. Ook op alle andere resultaten mogen we trots zijn. Samen dragen ze bij aan de economische groei in Nederland, en aan ons innoverend en onderscheidend vermogen. Bovendien helpen ze ons om grote maatschappelijke vraagstukken beter te kunnen aanpakken.

De vraag is: hoe nu verder? De projecten blijven doorlopen. De Maatschappelijke Innovatieagenda’s zullen doorgaan tot 2012. Ook het tweede deel van de gereserveerde 258 miljoen euro zal de komende jaren beschikbaar zijn. Met de Maatschappelijke Investeringsagenda Water worden innovaties rond klimaatadaptatie gestimuleerd. Vanuit de MIA gezondheid worden nieuwe zorginnovatievouchers verstrekt.

Maar wat  doen we verder nog? Wat doen bedrijven, wat doen kennisinstellingen, wat doet de overheid? Ondernemers willen graag dat de overheid zélf innovatiever handelt. Zij vinden weleens dat die overheid nu te weinig doet. Men wil graag dat de overheid meer innovatieve producten en diensten afneemt.

Dames en heren,

Ik ben zeker niet doof voor dit soort geluiden. Maar ik wil er ook op wijzen dat we nu al heel veel doen. Kijk naar de nieuwe SBIR-regelingen, waarover u vandaag al heeft gehoord. Kijk naar de aandacht die we binnen Europa vragen voor innovatie via inkoop. Kijk naar de Europese Commissie, die ons  - met onze SBIR-regeling en andere activiteiten – beschouwt als best practice binnen Europa. En die onze stappen op het terrein van innovatiegericht inkopen nauwgezet volgt.

Als kennisinstellingen, ondernemers én overheden heeft u ook behoefte aan een overzicht van kennis- en innovatie-investeringen en –initiatieven in Nederland en de EU. Welke kennis en innovaties zijn kansrijk voor het oplossen van een maatschappelijke uitdaging? Zijn we daar in Nederland ook goed in? Waar liggen mogelijkheden tot interdepartementale en interdisciplinaire samenwerking? De website van het MIKK, het Meerjaren Innovatie en Kennis Kompas, helpt u bij het beantwoorden van dergelijke vragen.

Deze site www.mikk.nl is vandaag gelanceerd. En ik roep het volgende kabinet op deze site te gebruiken om de thematische kennis- en innovatieprioriteiten van de toekomst te bepalen. Deze MIKK is een dynamisch hulpmiddel, dus geen statische momentopname. Om deze MIKK actueel te houden, hebben we ook ú dus nodig! Ik reken op u.

Dames en heren,

Als demissionair minister ga ik er natuurlijk niet meer over. Maar ik durf er een goede fles wijn op te zetten dat ook het volgend kabinet zijn pijlen zal richten op innovatie en maatschappij. Want Nederland moet zich blijven ontwikkelen. En innovatie is onmisbaar om nationale en internationale vraagstukken aan te pakken. Innovatie blijft dus nodig. Geen zinnig kabinet kan zonder.

Dames en heren,

Dit is niet zomaar een dagje praten in Den Haag. Deze dag is straks pas echt geslaagd als u iets gaat doen met de lessen die we vandaag trekken. Zoals de sprekers van vandaag dat al eerder deden. Daar hebben we fraaie voorbeelden van gezien.

Ik wil u daarom vragen de resultaten mee te nemen naar de komende kabinetsperiode. En ermee verder te gaan in de verschillende projecten waaraan u deelneemt.

Ik wens u veel creativiteit en succes! Dank u wel!