Amsterdamse kleuters en hun ouders leren nieuwe woorden
Op twee scholen in de Amsterdamse aandachtswijk Nieuw-West werken kinderen én hun ouders aan hun woordenschat en taalontwikkeling. Tijdens zijn wijkbezoek aan Nieuw-West op 26 mei 2010 overhandigde minister van Middelkoop van WWI de lespakketten aan de schooldirecteuren. Froukje Mulder van het Instituut voor Taalonderzoek en Taalonderwijs Anderstaligen: “Je kunt je niet redden als je de woorden niet kent.”
Eén op de vijf kleuters uit aandachtswijken begint met een taalachterstand aan de basisschool. Het Instituut Taalonderzoek en Taalonderwijs Anderstaligen (ITTA) van de Universiteit van Amsterdam ontwikkelde daarom de Basiswoordenlijst Amsterdamse Kleuters. Deze lijst bestaat uit 1000 woorden voor groep 1 met 500 uitbreidingswoorden en 1000 woorden voor groep 2 met 500 uitbreidingswoorden. Aan het einde van groep 2 moeten alle kinderen ten minste 2000 maar liefst alle 3000 woorden kennen.
Lespakketten
Vanaf het schooljaar 2010-2011 kunnen de ouders van peuters en kleuters op school lessen volgen om die woorden te leren en te gaan gebruiken. Bijvoorbeeld bij het voorlezen en bij oefeningen en spelletjes die ze met hun kinderen thuis kunnen doen. Twee scholen in Nieuw-West doen aan deze pilot mee, de brede school ’t Koggeschip en de basisschool Goeman Borgesius. Tijdens zijn wijkbezoek aan Nieuw-West op 26 mei 2010 overhandigde minister Van Middelkoop de lespakketten aan de schooldirecteuren. Deze pakketten worden in de kleuterklas, in de oudercursus en thuis gebruikt. Ze bevatten boekjes en een cd met de woorden, versjes, liedjes en verhaaltjes, waarmee de ouders en hun kinderen kunnen oefenen.
Inburgering
Door aan de lessen deel te nemen, werken de ouders aan vier van de elf ‘cruciale praktijksituaties’ van het inburgeringsexamen. Daarmee kunnen ze al een deel van het portfolio voor het profiel OGO (opvoeding, gezondheid en onderwijs) vullen. Froukje Mulder van het ITTA: ‘Het belangrijkste is dat ouders de taalvaardigheid en de woordenschat verwerven die ze nodig hebben om te functioneren in cruciale praktijksituaties, zoals ‘contact met de basisschool’ en ‘lezen en spelen’. Je kunt je niet redden als je de woorden niet kent. De oudercursus is een passende opstap naar een inburgeringscursus.”
Draaiboek
“De ouders leren niet alleen hoe ze met hun kinderen aan de slag kunnen, maar ook hoe ze met een leerkracht over hun kind kunnen praten”, aldus Mulder. “Voor analfabete ouders is er in de oudercursus aandacht voor alfabetisering.” Wanneer krijgt de pilot een vervolg? Mulder: “In de tweede helft van het nieuwe schooljaar trekken we er vier of vijf Amsterdamse scholen bij. We beschrijven de lessen voor degenen die de oudercursus gaan geven, zodat ze een draaiboek hebben waar ze verder mee kunnen. De brancheorganisatie voor het primair onderwijs, de PO raad, zal het project bekendheid geven onder schoolbesturen en scholen en wil het initiatief bij andere gemeenten herhalen. Hiermee begint de PO-raad al in 2010.