Afsluiting renovatie Prins Bernardsluizen van het Amsterdam-Rijnkanaal
Alleen de uitgesproken tekst geldt.
Dames en heren,
Wat een prachtige plek is dit.
Hier zie je de logistieke kracht van Nederland in volle glorie.
Met de A15 voor het wegverkeer.
Met de Betuweroute voor het goederenvervoer per spoor daarnaast.
En met het Amsterdam-Rijnkanaal – het drukst bevaren kanaal van Europa – dat door weg en spoor wordt gekruist.
We staan hier op een plek met historie.
Op 21 mei 1952 opende Koningin Juliana het Amsterdam-Rijnkanaal door bij deze sluis door een oranje lint te varen.
De openstelling van het kanaal was daarmee een feit.
Het Amsterdam-Rijnkanaal is dé verbinding tussen Amsterdam (de vierde haven van Europa!) en het Ruhrgebied.
Deze sluizen bij Tiel vormen de toegangspoort van Kanaal naar Waal.
De heftorens zijn een markant punt en tot in de verre omtrek te zien.
Door deze sluizen varen ongeveer 38.000 schepen per jaar.
Ruim honderd per dag.
Als je beseft dat één passage met vier duwbakken gelijk staat aan zo’n 400 vrachtwagens, dan begrijp je hoe ongelooflijk belangrijk onze vaarwegen en onze sluizen zijn.
Ze zijn cruciaal voor onze bereikbaarheid, voor onze welvaart en voor ons milieu.
Goed onderhoud is een pijler onder een vitale binnenvaart.
Het was hard nodig dat we hier aan de slag gingen. In de jaren tachtig en negentig is weinig groot onderhoud gepleegd.
Daarom hebben we de zaken nu grondig aangepakt.
Eigenlijk zijn bijna alle onderdelen van de sluis vervangen of gerenoveerd.
Ik noem een paar in het oog springende verbeteringen:
· De brede sluiskolk heeft twee geheel nieuwe hefdeuren gekregen. De nieuwe deuren voldoen weer aan alle eisen voor de waterkerende functie die dit sluiscomplex óók heeft.
· De smalle sluiskolk heeft nieuwe puntdeuren gekregen. Ook de deuren halverwege de sluiskolk zijn weer in ere hersteld. Hierdoor kan per halve kolk geschut worden, wat tijdwinst voor schippers oplevert.
· De bedieningsruimte van de sluismeesters is gemoderniseerd en nu geheel computergestuurd. Ook de hele aandrijving is vernieuwd.
De renovatie was een enorm project.
Twee jaar en tien maanden zijn verstreken sinds het project aan de aannemer is gegund.
Onlangs zijn de laatste restpunten weggewerkt en kunnen we het project met een gerust hart afsluiten.
Ik besef dat deze operatie gepaard is gegaan met de nodige hinder voor schippers.
Een stremming van enkele maanden van telkens één sluiskolk, is natuurlijk niet niks.
We hebben ons uiterste best gedaan de hinder tot een minimum te beperken.
Een zo kort mogelijke stremming was een belangrijk criterium bij de aanbesteding.
Ook daarna hebben we daar scherp op gelet.
Ik begrijp heel goed dat in de binnenvaart, die het toch al niet gemakkelijk heeft, elk uur tijdverlies er één te veel is.
Hoog in het vaandel stond dan ook dat eenmaal afgesproken stremmingperiodes ook absoluut gehaald moesten worden.
De brede sluiskolk ging exact op tijd weer open en de stremming van de smalle sluiskolk was zelfs korter dan gepland.
Een knappe prestatie waar zowel Rijkswaterstaat als aannemer HSM en de onderaannemers zoals Hoffman en Imtech keihard voor gewerkt hebben.
U ging er samen voor en er waren beslist lastige momenten.
Een aantal van u denkt nu vast terug aan de spanning van de nacht waarin de eerste stremming ten einde kwam en aan de immense opluchting toen dit op het nippertje lukte.
Dit dankzij de geweldige teamspirit bij zowel de aannemer als Rijkswaterstaat. Ik vind dat een felicitatie waard!
Een andere succesfactor was dat we van het begin af aan hebben geprobeerd alle belanghebbenden zo goed mogelijk bij het project te betrekken.
Niet alleen de schippers, maar ook de omwonenden.
Bij het spectaculaire ‘inhangen’ van een nieuwe hefdeur en de vangdeuren hebben we een kijkmoment georganiseerd, zodat mensen die spannende operaties ‘live ‘ konden meemaken.
Vandaag, tijdens de Open Sluisdag, zijn mensen eveneens van harte welkom om een kijkje te komen nemen.
Rekening houden met de omgeving betekent óók: rekening houden met de natuur.
Bij de renovatie van de sluis in Wijk bij Duurstede in 2006 zorgden broedende zwaluwen voor tijdelijke stillegging van het project.
Dit keer zijn we al vroeg met de natuurorganisaties om de tafel gaan zitten.
We hebben samen gekeken hoe het project met respect voor alles wat groeit en bloeit kon worden uitgevoerd.
Met de afronding van deze renovatie liggen de enige twee actieve sluizen tussen Amsterdam en Duitsland er weer piekfijn bij.
Immers, in 2008 was ook de renovatie van de Prinses Irene-sluizen een feit.
De kans op storingen voor de scheepvaart is daarmee zeer gering geworden en de sluizen voldoen weer aan de nieuwste eisen voor bescherming tegen hoog water.
Sommige boeren uit de omgeving herinneren zich misschien nog het wassende water in 1995 en 1996, toen het sluiseiland diende als toevluchtsoord voor goederen.
Die bleven toen keurig droog.
Dames en heren, is het Amsterdam-Rijnkanaal nu ‘af’?
Nee, een kanaal als dit is nooit helemaal af.
Ander onderhoud, zoals aan verschillende stalen boogbruggen, is al in voorbereiding.
En we blijven alert op toekomstige ontwikkelingen, zoals schaalvergroting van de schepen.
Alleen op die manier blijft Nederland als logistieke natie toonaangevend.
Aan mij de eer om de afsluitende handeling te verrichten bij een van de nieuwe hefdeuren.
Maar eerst wil ik de schippers bedanken voor hun begrip tijdens de werkzaamheden.
Ik heb grote waardering voor uw geduld bij de onvermijdelijke overlast.
Hetzelfde geldt voor de omwonenden.
U ontkwam ook niet aan enige hinder tijdens de werkzaamheden aan de sluis.
Mijn dank voor uw betrokkenheid en begrip.
En ik wil iedereen die meegewerkt heeft aan dit prachtproject hartelijk bedanken voor de inzet. Dankzij u blijft deze vaarverbinding ook in de toekomst een van de beste ter wereld.
Gefeliciteerd!
Ik nodig u uit om mij te volgen voor de afsluitende handeling en wens u alvast voor daarna een prettige en feestelijke voorzetting van deze dag toe.