Wetsvoorstel verplichte geestelijke gezondsheidzorg
Er komt een nieuwe, wettelijke regeling met zorg op maat voor mensen die door een psychische stoornis risico lopen om ernstige schade te veroorzaken bij zichzelf of bij anderen.
Minister Hirsch Ballin heeft mede namens minister Klink van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, bij de Tweede Kamer een wetsvoorstel ingediend dat de huidige Wet bijzondere opnemingen in psychiatrische ziekenhuizen (BOPZ) vervangt.
Door het wetsvoorstel komt er één rechterlijke zorgmachtiging met een vaste procedure. Dit betekent een enorme vereenvoudiging ten opzichte van de bestaande zeven machtigingen met verschillende, ingewikkelde procedures. Die zorgen voor problemen, bijvoorbeeld als er vormfouten worden gemaakt.
Voortaan adviseert een commissie de rechter over de gewenste zorg op maat. De commissie bestaat uit een jurist, een psychiater en een algemeen lid. Afhankelijk van de problematiek kan in complexe gevallen een verslavingsdeskundige, geriater of een orthopedagoog worden toegevoegd. Door deskundige voorbereiding van de commissie hoeft de rechter zich niet langer met medische details bezig te houden. De precieze vormgeving van de taken en de werkwijze van de commissie wordt nog uitgewerkt.
Gedwongen opname blijft bestaan. Anders dan nu, zal de rechter zich ook vooraf uitspreken over dwangbehandeling. In spoedeisende gevallen waarin niet gewacht kan worden op een zorgmachtiging, kan voortaan een beroep op een crisismaatregel worden gedaan. De crisismaatregel vervangt de inbewaringstelling.
Dwang kan alleen in uiterste noodzaak worden ingezet en mag niet uit onmacht worden toegepast. Daarom moet er kwalitatief goede (vrijwillige) zorg zijn met aandacht voor de persoonlijke beleving en ervaring van mensen met een psychische stoornis tijdens het gehele zorgtraject. Het gaat om een effectieve en passende vorm van zorg aan de patiënt, waar deze zich ook bevindt.
Het wetsvoorstel biedt een oplossing voor de belangrijkste knelpunten die zich in de praktijk voordoen. De positie van de patiënt wordt versterkt waardoor beter kan worrden ingespeeld op diens zorgbehoefte. De huidige regeling is daarvoor te beperkt vanwege het locatiegebonden karakter van de zorg, waarbij opname van de patiënt centraal staat. Straks wordt opname één van de mogelijkheden in de zorgketen.