Toespraak bij in ontvangst nemen SER-advies

Toespraak | 02-06-2010

Veel waardering voor SER-advies. Zeer waardevol. Komt op bijzonder moment. Dit demissionaire kabinet kan er niets meer mee. Maar een komend kabinet des te meer!
Goed dat het vlak voor de verkiezingen komt. Ik hoop en verwacht dat rapport bij komende formatie een rol zal spelen. Eens met SER: komend kabinet duurzaamheid topprioriteit.

Veel belangrijke punten in advies. Loop ze punt voor punt kort even langs.

1. Opmerking in het algemeen.
   Focus en urgentie problematiek helder neergezet. Belang duurzame groei evident. Duurzaamheid is geen modegril of hype. Vraagt nuchtere benadering. Het roer moet écht om!
2. Concretiseren van duurzaamheid. Duurzaamheid vind ik inderdaad nog te ‘vrijblijvend’.
   Advies pleit voor het concretiseren met een indicatorenset.
   We moeten niet alleen het BNP, onze koopkracht en de werkgelegenheid meten, maar ook hoe het met ons maatschappelijk en natuurlijk kapitaal gaat.
   Duurzaamheid betekent niet interen op het kapitaal. En met goede indicatoren meet je de stand van het kapitaal.
   Dit spreekt me zeer aan. Kamerlid Huizinga pleitte al voor het anders meten van welvaart. Ik heb me ook sterk gemaakt voor de duurzaamheidmonitor. Die is er inmiddels gekomen, begin 2009. Er wordt nu hard gewerkt aan de tweede. Die moet begin 2011 verschijnen. Daarin zal de aanbeveling van de SER worden uitgewerkt, door relevante cijfers op een toegankelijke manier te presenteren. Het is vervolgens aan de politiek om daar de conclusies uit trekken.
3. Sterke inzet op innovatie en deze koppelen aan duurzaamheid. Innovatiebeleid en duurzaamheidbeleid moeten elkaar versterken.
   Mee eens, want groene innovatieve investeringen zijn noodzakelijk.
4. Structurele innovatieaanpak voor verduurzaming.
   Betrouwbare overheid noodzakelijk.
   Niet elke drie tot vier jaar sluiten of andere stickers op loketten.
   Rol overheid is bedrijven die innoveren helpen, onder andere door trajectfinanciering.
   Is mij uit het hart gegrepen. Als we de innovatie voor duurzaamheid nog succesvoller willen maken, moeten we zorgen dat het voor investeerders interessant is én blijft om er geld in te stoppen.
5. Versterken van samenhang, onder andere door lange termijn duurzaamheidstrategie.
   Ben ik sterk voorstander van. Zet focus doelstellingen op 2050 en reken dan terug wat, hoe en welke maatregelen je wanneer nodig hebt om doelstellingen te realiseren.
   Het argument “nu even niet investeren omdat het te duur is” gaat niet op. Een inhaalslag later maken, is slecht voor economie, slecht voor ecologie. Duurzaamheid is economische banenmotor!
6. Aanbod van SER-partners om harde afspraken te maken in een nieuw duurzaamheidsakkoord.
   Goed dat dit aanbod er nu ligt en mooi dat werkgevers, werknemers en milieubeweging dit gezamenlijke aanbod doen.
   Aanbod versterkt groene golf die met project Schoon en Zuinig is ingezet. En bovendien breder dan alleen klimaat.
   Integrale benadering cruciaal. Dus ook grondstoffen, ketens en biodiversiteit. Kunnen elkaar versterken. Advies laat ook zien dat er al veel in gang is gezet: energietransitie, materialenbeleid, innovatiebeleid, rol van consumenten, vervuiler betaalt, vergroening van belastingen etc. Maar het is vaak nog geïsoleerd, te versnipperd.
   Door de samenhang te laten zien en te versterken kan het echt ‘mainstream’ worden. De oproep om het business-as- usual spoor te verlaten, wordt dan meer dan een loos gebaar.
   De SER partners willen er écht werk van maken. Juich ik uiteraard toe en belang niet onderschatten!
7. SER bepleit betalen voor mobiliteit en verdere vergroening van het belastingstelsel.

Dit zijn punten die bij de vorige en ook bij de nieuwe formatie weer een rol zullen gaan spelen. Partijen hebben hier verschillende opvattingen over. Zal u niet ontgaan zijn. Ben hier als minister van Milieu en niet om CU campagne te voeren.

Zou graag iets inhoudelijks over zeggen maar zal beperken tot opmerking dat ik vind dat betalen voor mobiliteit en vergroenen belastingstelsel belangrijke randvoorwaarden zijn voor een duurzaam en economisch sterk NL.

Op dit punt kan ik wel een succes uit de afgelopen periode melden. Door de aanschaf van zuinige auto’s fiscaal te belonen en benzine slurpers extra te belasten, is een flinke verschuiving opgetreden: in 2009 was al bijna tweederde van de verkochte nieuwe auto's voorzien van een milieulabel in de categorie A of B. In 2007 was dat nog minder dan een kwart. Dat laat zien dat de goede fiscale maatregelen écht werken.

Dit kabinet zal geen standpunt meer innemen over advies. Maar ik wil me er sterk voor maken dat het advies onder de aandacht van de kiezers wordt gebracht en in verkiezingen en de formatie een rol gaat spelen.
En als mijn aanwezigheid hier daar een kleine bijdrage aan levert, is dat al mooi meegenomen!

Tot slot. Nogmaals dank voor belangwekkende advies. Het nieuwe kabinet zal integraal en ambitieus werk moeten maken van duurzaamheid.

Maar ook de sociale partners zijn aan zet. Laat dit SER-advies dan ook een lichtbaken zijn voor overheid, markt en consumenten. Laten we koers zetten naar een duurzaam NL. Voor nu en later!

Mijn stemadvies luidt dan ook: kies voor duurzaamheid. Want duurzame ontwikkeling is de welvaartsmotor van de 21ste eeuw! En dan wel een motor die schone lucht uitstoot!!