Kamerbrief verslag NAR-ministeriële te Brussel 19 augustus 2008
Graag bied ik u hierbij als bijlage het verslag aan van de ministeriële bijeenkomst van de Noord-Atlantische Raad (NAR) te Brussel op 19 augustus 2008.
De minister van Buitenlandse Zaken,
Drs. M.J.M. Verhagen
Op 19 augustus jl. kwamen de NAVO ministers bijeen in een spoedvergadering van de Noord-Atlantische Raad om te spreken over de situatie in Georgië. De Finse minister Stubb was als voorzitter van de OVSE aan het begin van de vergadering aanwezig om de NAR in te lichten over de inspanningen van de OVSE. De besprekingen concentreerden zich vervolgens op de gevolgen van de crisis in Georgië voor de relatie tussen de NAVO en Rusland en de relatie tussen de NAVO en Georgië. NAVO-ministers namen na afloop een verklaring aan die is bijgevoegd.
NAVO-ministers hebben zich onomwonden uitgesproken voor het respecteren van de souvereiniteit en territoriale integriteit van Georgië. Het Bondgenootschap schaarde zich achter de inspanningen van de EU en OVSE om zo spoedig mogelijk een eind te maken aan het geweld en te komen tot een politieke oplossing van het conflict. Het voortouw voor de internationale bemiddeling en voor de monitoring van het bestand ligt duidelijk bij deze twee organisaties en de NAVO zal hierin geen directe rol spelen. De OVSE besloot op 18 augustus het aantal militaire waarnemers uit te breiden van het huidige aantal van 8 tot een totaal van 100. Nederland wil in OVSE- of eventueel ander internationaal verband enkele millitaire waarnemers naar Georgië sturen om bij te dragen aan het internationaal toezicht op de naleving van het overeengekomen stappenplan. Op dit moment neemt de regering daartoe de benodigde voorbereidende stappen.
Rusland
De NAVO riep Rusland op tot onmiddellijke terugtrekking van de troepen. Bondgenoten spraken hun zorg uit over de humanitaire en economische gevolgen van de situatie. Het Bondgenootschap acht de Russische militaire actie buitensporig en beraadt zich over de gevolgen van het Russische optreden voor de NAVO Rusland-relaties.
Duidelijk is dat in de samenwerking met Rusland niet kan worden gedaan alsof er niets aan de hand is. Zo stemde de NAVO vlak na het uitbreken van de geweldadigheden niet in met de voorziene deelname van een Russisch fregat aan Operation Active Endeavour in de Middellandse Zee. Evenmin acht de NAR het onder de huidige omstandigheden wenselijk dat er en marge van de informele NAVO-bijeenkomst van Defensie-ministers in Boedapest (9 en 10 oktober a.s.) een NAVO Rusland Raad (NRR) zal worden gehouden. SG NAVO heeft aangegeven dat zolang de huidige omstandigheden voortduren (en Russische troepen zich nog niet hebben teruggetrokken) er geen NRR zal plaatsvinden. Het Russisch verzoek hiertoe werd overigens voorafgaand aan de ministeriële bijeenkomst ingetrokken.
Waar het gaat om de gevolgen van het Russische optreden voor de NAVO-Rusland relaties blijft Nederland aandringen op een zorgvuldige afweging. Per geval zal moet worden bezien welk signaal wordt afgegeven. Afhankelijk van de verdere Russische opstelling en gedragingen wil Nederland blijven inzetten op dialoog en overleg met Rusland. Van belang is daarom dat er tijdens de ministeriële bijeenkomst geen vergaande conclusies zijn getrokken over het voortbestaan van de NRR.
Georgië
De NAR heeft voorts tot een aantal steunmaatregelen voor Georgië besloten in het kader van het lopende Partnerschap voor Vrede-programma. Het gaat ondermeer om het bieden van civiele expertise ter beoordeling van de schade aan vitale infrastructuur en om het sturen van deskundigen op het gebied van cyber defence en de civiele luchtvaart. Tevens is besloten tot de oprichting van een NAVO-Georgië Commissie. Deze Commissie zal toezien op de uitvoering van de steunmaatregelen, alsmede op de geïntensiveerde samenwerking tussen de NAVO en Georgië, waartoe in Boekarest reeds werd besloten.
De Euro-Atlantische ambities van Georgië zijn tijdens de ministeriële NAR geen onderwerp van discussie geweest. NAVO-ministers concludeerden dat de besluitvorming van de NAVO-top in Boekarest staat. De NAVO-ministeriële in december te Brussel vormt een eerste moment om de voortgang te bespreken.