Kamerbrief inzake Turkse dienstplicht en dienstweigering
Tijdens het Algemeen Overleg over Turkse dienstplicht op 4 maart jl. heb ik toegezegd u te informeren over de inzet van de Nederlandse regering bij de behandeling van zaken die verband houden met dienstweigering in Turkije door de Raad van Europa. Ik heb u tevens toegezegd de mogelijkheden voor ontheffing van de Turkse dienstplicht voor Nederlandse beroepsmilitairen met een Turkse achtergrond te bespreken met de Turkse autoriteiten. Graag informeer ik u hierbij over de door u gedane verzoeken.
Dienstweigering
Bij het Europese Hof voor de Rechten van de mens (EHRM) dienen op dit ogenblik meerdere zaken over Turkse dienstweigeraars. Het exacte aantal kan ik u niet geven, omdat het Hof in principe geen informatie verstrekt over aanhangige zaken aan derden. Wel weten we dat betreffende zaken zijn aangebracht door personen die uit pacifistische overtuiging gewetensbezwaren hebben tegen de dienstplicht en door personen die uit religieuze overtuiging dienst weigeren.
In oktober 2007 is Turkije door het Comité van Ministers van de Raad van Europa in een resolutie (CM/RES/DH(2007)109) opgeroepen de noodzakelijke veranderingen in de wetgeving door te voeren en het Comité van Ministers over de voortgang hiervan te informeren. In een speciale zitting van het Comité van Ministers in maart 2008 is deze oproep herhaald. Turkije heeft laten weten dat de wetgeving ter zake wordt aangepast en dat Turkije tijdens de vergadering in juni a.s. met nieuwe informatie zal komen. Nederland heeft in beide vergaderingen de resoluties ondersteund en blijft de zaak met aandacht volgen.
Het onderwerp is door de Nederlandse regering tevens opgebracht in EU-verband, in het kader van de politieke dialoog met Turkije. Het punt zal eveneens worden betrokken bij de onderhandelingen met Turkije over hoofdstuk 23 (‘Judiciary and Fundamental Rights’) van het acquis communautaire.
Dienstplicht beroepsmilitairen
Op 26 maart jl. heb ik de Turkse minister van Buitenlandse Zaken Babacan gevraagd naar de mogelijkheden voor vrijstelling van de dienstplicht in Turkije voor Nederlandse beroepsmilitairen met een Turkse nationaliteit. De Turkse autoriteiten blijven voorlopig bij het standpunt dat alleen bipatriden die in een ander land dienstplicht vervuld hebben, kunnen worden uitgezonderd van de Turkse dienstplicht. Omdat het dienen in een beroepsleger van een ander land een vrijwillige keuze betreft, wordt geen ontheffing verleend aan beroepsmilitairen in landen waar de dienstplicht is afgeschaft op opgeschort, zoals in Nederland.
De minister van Buitenlandse Zaken,
Drs. M.J.M. Verhagen