Kamerbrief inzake het verslag van de reis van de minister-president en de minister van Buitenlandse Zaken naar Suriname
Graag bied ik u hierbij, mede namens de minister-president, de reactie aan op het verzoek van de vaste commissie voor Buitenlandse Zaken van 26 juni 2008 met kenmerk 08-BuZa-B-094 inzake onze reis naar Suriname op 13 en 14 mei 2008.
De minister van Buitenlandse Zaken,
Drs. M.J.M. Verhagen
Verslag reis naar Suriname
Inleiding en samenvatting
Op 13 en 14 mei 2008, voorafgaand aan de EU-LAC top in Lima, brachten de minister-president en ik een werkbezoek aan Suriname. Ons tweedaags bezoek aan Suriname begon met een werkoverleg met president Venetiaan en zijn delegatie, gevolgd door een persconferentie en een lunch waarbij meerdere ministers en de voorzitter en de vice-voorzitter van het parlement aanwezig waren. In de middag werd een bezoek aan een lagere school gebracht in het kader van het Surinaamse kinderboekenfestival. De minister-president hield vervolgens een inleiding over globalisering en de uitdagingen die daarmee samenhangen op economisch en ecologisch gebied op de Anton de Kom Universiteit van Suriname, terwijl ik in een onlangs geopend en mede door Nederland gefinancierd jeugddoorgangscentrum overleg voerde met de Surinaamse Minister van Justitie en Politie. Op de tweede dag vonden werkbezoeken plaats aan het bauxietbedrijf Suralco, de Afobaka stuwdam, het stuwmeer en het binnenland. Deze werkbezoeken vonden plaats in het kader van het thema van deze reis: duurzame ontwikkeling, milieu en energie.
Het bezoek aan Suriname was bovenal bedoeld om de goede bilaterale betrekkingen te herbevestigen. Het bezoek kan zonder meer geslaagd worden genoemd. De huidige goede verhoudingen tussen Nederland en Suriname zijn meerdere keren en van beide kanten, zowel privé als publiekelijk, aangehaald en bevestigd. De relatie tussen beide landen en volken wordt gekenmerkt door toenemende verbreding en intensivering. Tijdens alle gevoerde gesprekken en bezoeken was de sfeer bijzonder hartelijk.
Werkoverleg
In het overleg met de president en zijn staf werden drugssmokkel en de 100% controles op Schiphol open besproken. Andere onderwerpen die ter sprake kwamen waren het Surinaamse vreemdelingenbeleid, de Toescheidingsovereenkomst, luchtvaart(tarieven), enkele regionale en mondiale zaken zoals klimaatverandering, relaties met buurlanden en de aanstaande toetreding van Suriname tot het Internationaal Strafhof in Den Haag (ICC). Aan Surinaamse zijde waren onder meer de ministers van Buitenlandse Zaken en van Justitie en Politie alsmede de Surinaamse ambassadeur in Nederland bij dit overleg aanwezig.
Ten aanzien van de 100% controles werd overeengekomen verder overleg te voeren waarbij de wederzijdse ministeries van Justitie respectievelijk Buitenlandse Zaken betrokken zullen zijn. Minister Hirsch Ballin bezoekt op 24 augustus a.s. Suriname, waarbij onder meer de 100% controles op de agenda zullen staan.
President Venetiaan onderschreef dat de strijd tegen drugs en drugscriminaliteit moet doorgaan. De lichamelijke en geestelijke integriteit van passagiers bij de 100% controles dient echter consequent in acht genomen te worden. Voorts sprak hij zijn zorg uit over het beeld dat vooral bepaalde bevolkingsgroepen doelgroepen in de controles lijken te zijn. Suriname pleitte voor een meer technische aanpak, zoals ook door de VS gebruikt. Nederland gaf aan te zullen kijken naar nog betere inzet van scans en röntgen-apparatuur. Door minister-president Balkenende werd duidelijk gesteld dat de controles worden voortgezet zolang er nog drugs worden vervoerd, in dit geval op de route tussen Suriname en Nederland. Wel zal, zoals overigens al geschiedt, blijvend nauw worden toegezien op de menswaardige behandeling van de passagiers. Daar waar verbetering mogelijk is zal die worden aangebracht, zo is door de minister-president aan president Venetiaan toegezegd.
Met betrekking tot de Toescheidingsovereenkomst (TO) werd afgesproken dat op korte termijn het ambtelijk overleg over de Toescheidingsovereenkomst zal worden hervat.
Wat betreft de luchtvaartbetrekkingen sprak Nederland zijn zorg uit over de recent vastgestelde 6% commissie voor Surinaamse reisagenten voor intercontinentale vluchten, aangezien dit ingaat tegen de gemeenschappelijke doelstelling van liberalisering van het luchtverkeer. President Venetiaan stelde hierop dat het vooral een maatregel was om te zorgen dat overleg tussen luchtvaartmaatschappijen (KLM) en Surinaamse reisagenten zou worden voortgezet. Het onderwerp was voor hem derhalve nog niet gesloten.
Beide regeringsleiders spraken hun tevredenheid uit over het ‘Country Led Initiative’ van Suriname, Nederland en de VS voor de organisatie van een bijeenkomst (in het kader van de United Nations Forum on Forests) over financieringsmechanismen voor duurzaam bosbeheer in september a.s. in Suriname. Minister-president Balkenende en ik benadrukten het belang van duurzame inzet van natuurlijke hulpbronnen en suggereerden dat op dit dossier Nederland en Suriname als partners zouden kunnen opereren in internationale fora. Nederland heeft Suriname in dit verband als voorbeeld aangehaald tijdens de EU-LAC top in Lima.
Met president Venetiaan en met minister Van Ravenswaay van Planning en Ontwikkelingssamenwerking is kort gesproken over de Verdragsmiddelen. Suriname zet de middelen graag snel in, ook in infrastructuur. Minister-president Balkenende heeft het belang van een sociale component in de programmering benadrukt, maar verwees verder naar minister Koenders voor Ontwikkelingssamenwerking die later dit jaar beleidsoverleg zal voeren in Suriname.
President Venetiaan bedankte Nederland aan het einde van het werkoverleg voor de voortdurende positieve belangstelling voor de Republiek Suriname. Hij noemde het recent gereed gekomen kantongerecht, dat een schenking is van Nederland. Ook sprak hij zijn erkentelijkheid uit voor de ondersteuning en het getoonde medeleven van HM de Koningin en de minister-president bij de recente vliegramp. De minister-president sprak af dat wanneer president Venetiaan bij een volgende gelegenheid een tussenstop zou maken op Schiphol, zal worden getracht een nieuwe ontmoeting te arrangeren.
Gesprek met minister Santokhi
Ik voerde een separaat gesprek met minister Santokhi van Justitie en Politie. Hij gaf mij een overzicht van een aantal activiteiten ter versterking van de rechtsstaat en verschafte inzicht in de samenwerking met Nederland. De bilaterale samenwerking op justitieel terrein bestrijkt een groot scala aan onderwerpen en spelers. De contacten tussen de wederzijdse autoriteiten verlopen goed en soepel. De coördinatie is sterk verbeterd, zoals op de gebieden van de politie- en brandweersamenwerking.
Nu toetreding van Suriname tot het Europees Verdrag ter overbrenging van gevonniste personen (VOGP) is goedgekeurd in het Surinaams parlement, kan de volgende stap worden gezet. Ik heb toegezegd behulpzaam te zijn bij de indiening van een verzoek tot toetreding tot het verdrag.
Het gesprek was bijzonder collegiaal en hartelijk en bevestigde de uitstekende bilaterale verhoudingen op het vlak van justitie.
Binnenland
Het bezoek dat de minister-president en ik brachten aan het binnenland, en het contact met de lokale bewoners en actoren die bij de ontwikkeling van het gebied een rol spelen, beantwoordde aan de verwachtingen. Het bezoek aan de aluinaardefabriek van Suralco, aan de Afobaka stuwdam en de demonstratie van ‘ Brokopondo Watra Woods’ dat o.a. met PSOM-financiering bomen in het stuwmeer kapt, bouwde voort op het thema duurzaamheid, milieu en energie. Ook werd een Marrondorp bezocht. Minister Felisi van Regionale Ontwikkeling was tijdens een groot deel van het programma in het binnenland aanwezig. Hij gaf in gesprekken en in de pers aan de belangstelling van Nederland voor het binnenland en zijn bewoners bijzonder te waarderen.