Kamerbrief inzake geannoteerde agenda van de RAZEB van 10 en 11 maart 2008
Graag bieden wij u hierbij de Geannoteerde Agenda aan van de Raad Algemene Zaken en Externe Betrekkingen (RAZEB) van 10 en 11 maart 2008.
De minister van Buitenlandse Zaken, De staatssecretaris voor Europese Zaken,
Drs. M.J.M. Verhagen Drs. F.C.G.M. Timmermans
Geannoteerde Agenda van de Raad Algemene Zaken en Externe Betrekkingen (RAZEB) van 10 en 11 maart 2008
Voorbereiding Voorjaarsraad 13-14 maart 2008
- Ontwerpconclusies
De Raad zal de ontwerpconclusies bespreken die het Sloveense voorzitterschap heeft opgesteld ter vaststelling door de Europese Raad van 13-14 maart a.s. Deze Europese Raad staat zoals gebruikelijk in het teken van de Lissabon-strategie.
Voorts staan de onderwerpen “stabiliteit op de financiële markten” en “ energie en klimaat” op de agenda. Het voorzitterschap streeft naar korte en operationele conclusies. Wat betreft de conclusies over de Lissabon-strategie is het van belang dat deze een positieve boodschap afgeven over de resultaten van de vernieuwde Lissabon-strategie tot nu toe. De huidige geïntegreerde richtsnoeren voor groei en werkgelegenheid dienen gehandhaafd te worden.
De focus dient ook tijdens de komende cyclus te liggen op implementatie.
De Europese Raad dient een krachtig signaal af te geven dat het hervormingstempo vastgehouden moet worden. In de conclusies zou, wat Nederland betreft, duidelijk steun moeten worden uitgesproken voor de hoofddoelstellingen van het nieuwe Communautaire Lissabon-programma. De Europese Raad dient een goede uitwerking hiervan te bevorderen.
De conclusies over het klimaat- en energiepakket moeten een betrokkenheid van alle lidstaten verwoorden om spoedige besluitvorming mogelijk te maken. Het volledige pakket dient nog voor de verkiezingen van het Europese Parlement in juni 2009 te worden vastgesteld. Er zou een duidelijkere koppeling gemaakt moeten worden tussen de internationale klimaatagenda (van Bali naar Kopenhagen) en het Europese pakket.
De Nederlandse inzet voor de Voorjaarsraad zal besproken worden met de sociale partners en zal u daarna toegaan in de geannoteerde agenda voor de Europese Raad.
- Klimaatverandering en internationale veiligheid
Zoals in de conclusies van de Europese Raad van juni 2007 is opgenomen, bereiden de Commissie en de Hoge Vertegenwoordiger voor het GBVB een rapport voor over de impact van klimaatverandering op internationale veiligheid. Dit rapport zal in beginsel aan de RAZEB worden gepresenteerd. Het rapport is op het moment van schrijven van deze geannoteerde agenda nog niet verschenen. Nederland kijkt met belangstelling uit naar het rapport en zal hierop een reactie voorbereiden. Klimaatverandering heeft een negatieve invloed op veiligheid en verslechtert de leefomstandigheden in grote delen van de wereld, onder andere gerelateerd aan beschikbaarheid van drinkwater en voedselvoorraden, een stijgend zeeniveau, bodemerosie en energievoorziening. UNHCR voorspelt in recente rapporten dat miljoenen mensen als gevolg van klimaatverandering op de vlucht zouden kunnen slaan. Deze stroom “klimaatvluchtelingen” kunnen weer leiden tot instabiliteit en onrust. Dit is een ernstig veiligheidsrisico waar Nederland graag aandacht aan besteedt.
MOVP en Libanon
De Raad zal spreken over de humanitaire situatie in Gaza en de rol van de EU "post-Annapolis". Daarnaast zal mogelijk een gedachtewisseling over Libanon plaatsvinden. HV Solana zal verslag doen van zijn reis naar de regio, van 2 tot 4 maart.
Er zijn sinds de RAZEB van 18 februari jl geen wezenlijke vorderingen in het onderhandelingsproces tussen Israël en de Palestijnen. Daarnaast is nog geen oplossing gevonden die een gecontroleerde heropening van de Gazaanse grenzen mogelijk zou maken. Een dergelijke ontwikkeling zou in belangrijke mate bijdragen aan verbetering van de humanitaire situatie. Nederland heeft begrip voor Israëlische maatregelen ter bescherming van de bevolking. Het is daarbij wel van belang dat de tegen de voortdurende raketbeschietingen gerichte maatregelen proportioneel zijn. Ondersteuning voor beide partijen wordt steeds belangrijker om de onderhandelingen die zijn gestart na de conferentie in Annapolis te doen slagen. De EU dient hierin een actieve en constructieve rol te spelen.
De Raad zal spreken over Libanon, als de ontwikkelingen in dat land daartoe aanleiding geven. De parlementszitting waarin een nieuwe president moet worden gekozen, is wederom uitgesteld. Bemiddelingspogingen van de Secretaris-generaal van de Arabische Liga, Amr Moussa, zijn tot nog toe zonder resultaat gebleven.
Nederland verwelkomt de actieve rol van de Arabische Liga in Libanon en hoopt dat de aanstaande Arabische Liga top, eind maart in Damascus, een gunstige uitwerking zal hebben op het zich voortslepende conflict.
Nederland acht het belangrijk dat de EU een kritische dialoog met Syrië voert, teneinde een constructieve opstelling van Damascus in de regio te bevorderen.
Zimbabwe
De RAZEB bespreekt, met het oog op de verkiezingen op 29 maart as., de situatie in Zimbabwe. De regering acht het van belang dat de EU haar staande beleid ten aanzien van Zimbabwe herbevestigt. De EU dient daarbij de noodzaak te benadrukken dat de aanstaande verkiezingen vrij en eerlijk zullen verlopen.
Nederland acht het tevens van belang dat de EU benadrukt bij te willen dragen aan de wederopbouw van Zimbabwe, maar pas wanneer de regering aantoont dat het handelt in overeenstemming met internationaal aanvaarde principes van goed bestuur en respect voor de mensenrechten. Het verloop van de verkiezingen zal een belangrijke rol spelen in het vellen van een oordeel hierover.
WTO
De Commissie zal de lidstaten informeren over de stand van zaken in de Doha-besprekingen. Voorafgaand aan de Raad vindt een informeel diner van
EU-handelsministers plaats, waaraan Staatssecretaris Heemskerk zal deelnemen. Gedurende de afgelopen weken is in Genève verder technisch overleg gevoerd op basis van de herziene teksten met concept-modaliteiten voor landbouw -en industrieproducten (non-agricultural market access/NAMA) die begin februari door de voorzitters van de respectievelijke onderhandelingsgroepen werden gepresenteerd.
De bedoeling is dat de nieuwe teksten voldoende basis zullen bieden om in april – na een proces van herziening en horizontale onderhandelingen op senior official niveau – in besprekingen op ministerieel niveau tussen de belangrijkste spelers een doorbraak in de onderhandelingen op landbouw en NAMA mogelijk te maken. Daaraan verbonden is voldoende perspectief op resultaat op andere dossiers (met name diensten en regels) van groot belang.
Georgië
Het onderwerp van de betrekkingen van de EU met Georgië is geagendeerd op verzoek van Polen en Zweden. Deze Lidstaten zijn voorstander van een aantal (versnelde) EU-maatregelen om de betrekkingen met Georgië verder aan te halen en daardoor het democratiseringsproces in dat land verder te steunen.
Nederland hecht onverkort aan een intensivering van de betrekkingen tussen de EU en Georgië in het kader van het Europees Nabuurschapsbeleid. Daartoe is een Actieplan overeengekomen dat nog grotendeels door Georgië geïmplementeerd moet worden. Nederland is geen voorstander van eventuele initiatieven die vooruitlopen op dit Actieplan of op andere EU-afspraken, zoals onderhandelingen over een vrijhandelsovereenkomst en visumfacilitatie. Nederland onderschrijft wel het belang van meer Europese steun bij de organisatie van vrije parlementsverkiezingen (mei 2008) en intensievere bemoeienis van de EU bij het bevorderen van de vreedame oplossing van de zogenaamde “bevroren conflicten”.
Iran
De Raad zal mogelijk spreken over het jongste IAEA-rapport inzake Iran en de stand van zaken rond dit dossier in New York.
Op 21 februari jl. verscheen het jongste IAEA-rapport over het nucleaire programma van Iran. Daarin stelt het Atoomagentschap nog immer niet met zeke rheid te kunnen verklaren dat Iran met dit programma uitsluitend vreedzame doeleinden nastreeft. Het rapport concludeert voorts dat Iran nog altijd niet voldoet aan de belangrijkste eis van Veiligheidsraadresoluties 1737 en 1747: het land heeft zijn verrijkingsgerelateerde activiteiten niet opgeschort en is zelfs begonnen met de ontwikkeling, installatie en het testen van een nieuwe generatie centrifuges.
In de Veiligheidsraad wordt momenteel gesproken over het ontwerp voor een derde sanctieresolutie dat op 21 februari jl. door de vijf Permanente Leden van de VN-Veiligheidsraad en Duitsland werd ingediend. Naar verwachting zal de concept-resolutie op korte termijn in de VNVR in stemming worden gebracht. Mocht het niet voor de RAZEB tot stemming komen in de VNVR, dan zal het Voorzitterschap naar verwachting Iran van de agenda van deze RAZEB afhalen.
Nederland acht het IAEA-rapport zorgwekkend en hoopt dat binnen de VN-Veiligheidsraad op korte termijn overeenstemming bereikt kan worden over de derde sanctieresolutie opdat Iran opnieuw een helder, krachtig en eensgezind signaal krijgt dat duidelijk maakt dat het land nog steeds niet voldoet aan hetgeen de internationale gemeenschap verlangt.
Westelijke Balkan
De Raad zal spreken over de regionale samenwerking in het licht van de overdracht op 27 februari jl. van de verantwoordelijkheid voor deze samenwerking van het Stabiliteitspact voor Zuidoost Europa aan de Raad voor Regionale Samenwerking (RCC).
Op het moment van schrijven heeft het Voorzitterschap nog niet aangegeven waarover de Raad verder zal spreken, maar naar verwachting zal dit de ontwikkelingen in Servië en Kosovo sinds de vorige RAZEB op 18 februari betreffen. De gewelddadigheden in Belgrado na de onafhankelijkheidsverklaring van Kosovo op 17 februari jl., vooral gericht tegen ambassades van landen die tot erkenning waren over gegaan, de opstelling hieromtrent van de Servische au toriteiten, en de ontwikkelingen in Noord-Kosovo zijn hierbij van belang.
Naar verwachting zullen in dit kader ook de reacties in de Republika Srpska (Bosnië-Herzegovina, BiH) aan de orde komen, mede in het licht van de bijeenkomst van de Peace Implementation Council voor BiH op 26 en 27 februari jl., die een oproep deed aan de twee entiteiten om op democratische wijze binnen de bestaande structuren van Bosnië-Herzegovina te blijven opereren.
Afghanistan
De Raad zal mede op verzoek van Nederland spreken over de inspanningen van de EU in Afghanistan. Op de agenda staat de voortgang van de EUPOL-politiemissie, waarbij onder andere gesproken zal worden over de inzet van de missie in een groter aantal provincies in Afghanistan. De Raad zal voorts aandacht besteden aan de wederopbouwinspanningen van de internationale gemeenschap en de belangrijke rol van de Verenigde Naties in de coördinatie daarvan. Tot slot zal de Raad met het oog op de Joint Coordination and Monitoring Board aandacht besteden aan goed bestuur en rechtstatelijke ontwikkelingen in Afghanistan. Nederland zal in dit kader ook aandacht vragen voor de naleving van mensenrechten en het EU-standpunt tegen de doodstraf, mede in het licht van de doodstraf die is uitgesproken tegen de heer Kambakhsh.