Beantwoording vragen van het lid Van Gennip over Zimbabwe
Graag bied ik u hierbij de antwoorden aan op de schriftelijke vragen gesteld door het lid Van Gennip over Zimbabwe. Deze vragen werden ingezonden op 10 april 2008 met kenmerk 2070817190.
De minister van Buitenlandse Zaken,
Drs. M.J.M. Verhagen
Antwoorden van de heer Verhagen, minister van Buitenlandse Zaken, op vragen van het lid Van Gennip (CDA) over Zimbabwe.
Vraag 1
Is het waar dat zeven leden van de Zimbabwaanse kiescommissie zijn opgepakt? 1) Zo ja, beschikt u over aanvullende informatie over hun situatie en de reden voor hun arrestatie?
Antwoord
De bijzondere omstandigheden op dit moment in Zimbabwe bemoeilijken het verzamelen van precieze informatie over de door u aangekaarte zaak. Op basis van bronnen ter plaatse kan ik u mededelen dat leden van de kiescommissie zijn gearresteerd op verdenking van verkiezingsfraude en zijn aangeklaagd voor fraude of misbruik van hun positie als publieke functionaris, als ook voor het opzettelijk nalaten zijn/haar publieke functie te vervullen. Er bestaat onduidelijkheid over het precieze aantal verdachten en om welke kiesdistricten het zou gaan. Hoewel er volgens onze bronnen sprake is van weinig medewerking of zelfs tegenwerking van advocaten door de politie, zijn er geen signalen ontvangen van mishandeling of anderszins slechte behandeling van de arrestanten.
Vraag 2
Deelt u de mening dat deze arrestatie een grove inbreuk is op het verloop van de verkiezingen en dat hiermee de indruk sterk wordt gewekt dat de zittende regering de uitslag naar haar hand wil zetten?
Antwoord
Aangezien ik niet beschik over de precieze tenlastelegging en het ondersteu nende bewijsmateriaal is het niet mogelijk in dit stadium een dergelijk oordeel te vellen. Wel maak ik me zorgen dat leden van een kiescommissie worden gearresteerd. Mede gelet op het moment van arrestatie wordt op zijn minst de indruk gewekt van pogingen tot beïnvloeding van de uitslagen.
Vraag 3
Bent u bereid bilateraal en via de EU de Zimbabwaanse regering aan te spreken op de gang van zaken en aan te dringen op spoedige vrijlating van deze personen? Bent u bereid hiertoe de Zimbabwaanse ambassadeur om opheldering te vragen? Bent u bereid de Afrikaanse Unie eveneens oproepen dit te doen? Zo ja, hoe en wanneer? Zo neen, waarom niet?
Antwoord
Ja, op mijn instructie is de Zimbabwaanse ambassadeur om opheldering gevraagd. De ambassade, bij monde van de plaatsvervangend ambassadeur Chimbrindi, heeft aangegeven dat de kiescommissie onderzoek doet naar de gang van zaken op 23 kiesbureaus. In het kader van dat onderzoek zijn personeelsleden van die kiesbureaus gehoord, voor de rechter verschenen en in hechtenis genomen.
Ik ben bereid de Afrikaanse Unie eveneens op te roepen haar invloed aan te wenden. De verantwoordelijke regionale organisatie binnen de Afrikaanse Unie is de SADC. Op 16 april is een EU-verklaring uitgekomen die gericht is op versterking van de rol van SADC, waarbij het belang van spoedige bekendmaking van de verkiezingsresultaten wordt benadrukt en tevens zorgen worden uitgesproken over de toename van geweld. Mede op Nederlandse instigatie is in die verklaring het belang van het respecteren van democratische principes opgenomen.
1) NOS, 8 april 2008