Beantwoording vragen van het lid Van Dam over Verkiezingen in Zimbabwe
Graag bieden wij u hierbij de antwoorden aan op de schriftelijke vragen gesteld door het lid Van Dam over Verkiezingen in Zimbabwe. Deze vragen werden ingezonden op 3 april 2008.
De minister van Buitenlandse Zaken,
Drs. M.J.M. Verhagen
De minister voor Ontwikkelingssamenwerking,
Drs. A.G. Koenders
Antwoorden van de heer Verhagen, minister van Buitenlandse Zaken en de heer Koenders, minister voor Ontwikkelingssamenwerking op vragen van het lid Van Dam (PvdA) over verkiezingen in Zimbabwe.
Vraag 1
Wat vindt u van het uitblijven van de verkiezingsuitslagen na de parlements- en presidentsverkiezingen in Zimbabwe op 29 maart jongstleden en van het feit dat er door de Zimbabwaanse staatsmedia en bronnen binnen de regering(spartij) gespeculeerd wordt over een tweede ronde bij de presidentsverkiezingen?1
Antwoord
Wij betreuren in hoge mate het uitblijven van de volledige verkiezingsuitslagen. Weliswaar zijn de uitslagen van de parlementsverkiezingen nu binnen, waaruit duidelijk blijkt dat de Zimbabwanen voor verandering hebben gekozen.
De uitslag van de verkiezingen voor de senaat en de president zijn op dit moment echter nog niet bekend. De uiterste datum, waarop alle uitslagen bekend moeten worden gesteld volgens de Zimbabwaanse kieswet, is aanstaande maandag 7 april.
Over een tweede ronde is dus nog niets met zekerheid te zeggen. Wij willen daar dan ook niet over speculeren, maar op basis van de feiten onze gedragslijn bepalen.
Vraag 2
Bent u bereid de speciale band van Nederland met Zuid-Afrika te benutten om Zuid-Afrika op te roepen er bij de Zimbabwaanse regering op aan te dringen de democratie te respecteren en een vreedzame machtsoverdracht mogelijk te maken?
Antwoord
In elk gesprek met Zuid-Afrika spreken wij hen aan op hun verantwoordelijkheid, die voortvloeit uit hun positie binnen de AU en SADC en dus ook tijdens het bezoek a.s. dinsdag van vice-president Mlambo-Ngcuka. Zuid-Afrika speelt al langere tijd zowel voor als achter de schermen een belangrijke rol in Zimbabwe. Zo werd president Mbeki vorig jaar gemandateerd, om namens de SADC de dialoog tussen ZANU-PF en MDC op gang te brengen om de aanloop naar de verkiezingen vreedzaam en transparant te laten verlopen. Enkele repressieve wetten zijn als gevolg daarvan ingetrokken en een grondwetswijziging is in voorbereiding. Ook in het kader van de EU zullen we Zuid-Afrika oproepen met ons aan te dringen op het door de Zimbabwaanse regering respecteren van democratie om een vreedzame machtsoverdracht mogelijk te maken.
Vraag 3
Ziet u ook mogelijkheden om de andere buurlanden van Zimbabwe rechtstreeks aan te spreken op hun verantwoordelijkheid om Zimbabwe te bewegen om de democratie en de wil van het volk te respecteren?
Antwoord
In de andere buurlanden van Zimbabwe bestaan ook zorgen over de situatie in Zimbabwe en wij kunnen u verzekeren, dat in vrijwel elk politiek en diplomatiek contact tussen Nederland en een van deze landen zij op hun verantwoordelijkheid worden aangesproken. Dit gebeurt door hen te wijzen op hun verplichtingen in het kader van de Afrikaanse Unie (de betrokken landen zijn alle ondertekenaars van de African Charter on Democracy, Elections and Governance en de Southern African Development Community (SADC) principles and guidelines concerning elections.
Vraag 4
Bent u bereid Zimbabwe financiële steun in het vooruitzicht te stellen wanneer de wil van het Zimbabwaanse volk gerespecteerd wordt en er een vreedzame machtsoverdracht plaatsvindt om zodoende Zimbabwe te ondersteunen in de wederopbouw van het land?
Antwoord
Op dit moment wordt Nederlandse steun aan Zimbabwe gekanaliseerd via niet-gouvernementele en multilaterale kanalen en is bestemd voor humanitaire hulp en steun aan mensenrechtenorganisaties. Op het moment, dat er normale politieke verhoudingen in Zimbabwe ontstaan en er een regering is, die volgens internationaal aanvaarde standaarden opereert en mensenrechten respecteer, ontstaat er ruimte voor Nederland om in bilateraal en/of in multilateraal verband Zimbabwe te ondersteunen bij de wederopbouw en het herstel van de rechtstaat.
Vraag 5
Bent u bereid het hetgeen in vraag 4 gevraagd wordt ook in EU-verband te bepleiten?
Antwoord
Ja.
Vraag 6
Kunt u deze vragen zo snel mogelijk, maar zeker voor het einde van deze week, beantwoorden?
Antwoord
Ja.