Beantwoording vragen van het lid Ten Broeke over het besluit de SAO met Servië alsnog te ondertekenen
Graag bied ik u hierbij de antwoorden aan op de schriftelijke vragen gesteld door het lid Ten Broeke over het besluit de SAO met Servië alsnog te ondertekenen. Deze vragen werden ingezonden op 11 juni 2008 met kenmerk 2070822570.
De minister van Buitenlandse Zaken,
Drs. M.J.M. Verhagen
Antwoorden van de heer Verhagen, minister van Buitenlandse Zaken, op vragen van het lid Ten Broeke (VVD) over het besluit de SAO met Servië alsnog te ondertekenen.
Vraag 1
Heeft de nieuwe hoofdaanklager van het Joegoslavië-tribunaal, Serge Brammertz, verklaard dat Mladic en Karadzic zich binnen ‘Servisch bereik’ bevinden en dat deze mannen “niet dertien jaar uit handen van justitie zijn gebleven zonder hulp”? 1)
Vraag 2
Sprak Brammertz in dat verband ook over de noodzaak van ‘harde eisen van uitlevering van verdachten’? 2)
Antwoord
Deze uitspraken zijn te lezen in gerefereerd artikel. De formele appreciatie in deze door de heer Brammertz is te lezen in zijn rapport aan de Veiligheidsraad van 4 juni jl.
Vraag 3
Welke activiteiten heeft de Servische regering onder leiding van premier Tadic na de ondertekening van de Stabilisatie- en Associatieovereenkomst (SAO) ontplooid om Mladic en de andere drie gezochte oorlogsmisdadigers op te brengen en uit te leveren aan het Joegoslavië-tribunaal, zoals bij herhaling door hem was beloofd?
Antwoord
Een van de prioriteiten van de (thans demissionaire) Servische regering onder leiding van premier Kostunica was volledige samenwerking met het ICTY. De in 2006 opgerichte nationale veiligheidsraad coördineert het werk van de civiele en militaire inlichtingendiensten gericht op de opsporing en arrestatie van de voortvluchtige verdachten van oorlogsmisdaden. De raad bestaat uit de president, de premier, de parlementsvoorzitter, de ministers van justitie, defensie en binnenlandse zaken, de directeuren van de veiligheidsdiensten en de stafchef van het leger.
Niet lang na het aantreden van de regering-Kostunica werden twee verdachten van oorlogsmisdaden gearresteerd en uitgeleverd. Daarna circuleerden regelmatig geruchten dat de arrestatie van Stojan Zupljanin ophanden was. Naar zeggen van de regering wist Zupljanin eind maart 2008 arrestatie in de Servische stad Nis te ontlopen. Op 12 juni jl. werd Zupljanin in Pancevo, nabij Belgrado gearresteerd.
Vraag 4
Heeft diezelfde Servische regering afgelopen maart aan secretaris-generaal van de VN, Ban Ki-Moon, gevraagd om de publicatie van een boek van de vorige hoofdaanklager van het Joegoslavië-tribunaal, Carla del Ponte, tegen te houden waarin zij uit de doeken doet wie de helpers van Mladic en Karadzic zijn en hoe die twee er keer op keer in slagen om op vrije voeten te blijven? 3) Meent u dat die publicatie de verdere vervolging van Mladic en Karadzic werkelijk zal belemmeren zoals de Servische autoriteiten beweren? Wat is uw commentaar op deze demarche van de Servische regering?
Antwoord
Vertegenwoordigers van de Servische regering hebben verklaard dat de Secretaris-Generaal van de Verenigde Naties is benaderd in een poging de publicatie van het boek van de voormalig openbaar aanklager van het ICTY, mevrouw Del Ponte, tegen te houden. De Servische minister Ljajic, die verantwoordelijk is voor samenwerking met het ICTY, vreesde dat de publicatie van vertrouwelijke gesprekken met de openbaar aanklager in functie een negatieve invloed zou uitoefenen op de openhartigheid in toekomstige gesprekken. Bedacht moet worden dat samenwerking met het ICTY in sommige kringen in Servië als landverraad wordt beschouwd en niet van gevaar ontbloot is.
Vraag 5
Is de Servische ambassadeur in Nederland al weer teruggekeerd op zijn post?
Antwoord
Nee.
Vraag 6
Welke actie gaat u ondernemen om de Servische regering te houden aan haar toezegging om, zodra de SAO zou zijn ondertekend (nu al weer een maand geleden), alles te doen om uitlevering van alle verdachten te bespoedigen?
Antwoord
Zoals bekend is volledige medewerking een voorwaarde voor de daadwerkelijke inwerkingtreding van de SAO. Het is aan Servië om aan deze voorwaarde te voldoen. Ik zal mij ervoor inzetten om in EU-verband aan deze voorwaarde vast te houden. Ook bilateraal zal ik dit standpunt blijven uitdragen. De recente arrestatie van Zupljanin heeft mij in deze vasthoudendheid gesterkt.
1) De Groene Amsterdammer, 16 mei 2008
2) Idem, 10 juni 2008
3) NRC Handelsblad, 8 maart 2008