Beantwoording vragen van het lid Irrgang over de Economic Partnership Agreements
Graag bieden wij u hierbij de antwoorden aan op de schriftelijke vragen gesteld door het lid Irrgang over de Economic Partnership Agreements. Deze vragen werden ingezonden op 27 november 2007 met kenmerk 2070805440.
Op 21 december 2007 ging u reeds een brief toe waarin werd uitgelegd dat Cariforum inmiddels een EPA heeft getekend en de antwoorden daardoor geactualiseerd dienden te worden. In onderliggende beantwoording is de inhoud van het getekende akkoord met Cariforum meegenomen.
De minister voor Ontwikkelingssamenwerking,
Drs. A.G. Koenders
De staatssecretaris van Economische Zaken,
Drs. F. Heemskerk
Antwoorden van de heer Koenders, minister voor Ontwikkelingssamenwerking, en de heer Heemskerk, staatssecretaris van Economische Zaken, op vragen van het lid Irrgang (SP) over de Economic Partnership Agreements (EPA’s).
Vraag 1
Wat is uw reactie op de brief van de Jamaicaanse minister van Buitenlandse Zaken en Buitenlandse Handel van 14 november 2007 over de EPA-onderhandelingen tussen Cariforum en de Economische Commissie?
Antwoord
De brief gaf blijk van de zorgen die, in dit geval in Jamaica, bestonden omtrent de EPA-onderhandelingen. De Nederlandse positie met betrekking tot de EPA-onderhandelingen is in december aan de Kamer medegedeeld in de geannoteerde agenda voor het AO RAZEB (kenmerk DIE-1768/07 van 4 december jl.) en is ook bekend in Jamaica. Inmiddels is er een EPA-akkoord tot stand is gekomen met de gehele Caraïbische regio. Jamaica heeft deze EPA mede-ondertekend.
Vraag 2
Is het waar dat de Europese Commissie aan Cariforum een handelsliberalisering van 80% in 15 jaar vraagt? Is het tevens waar dat de Europese Commissie aan Cariforum vraagt om de overige 20% te liberaliseren over een periode van 20 tot 25 jaar, waarbij de lijst met uitzonderingen tot een minimum beperkt dient te worden en geen producten mag bevatten die overheidsinkomsten genereren? Zo neen, waarom niet? Zo ja, kan in dit geval volgens u nog gesproken worden van asymmetrische handelsverdragen?
Antwoord
De Europese Commissie heeft inderdaad aan Cariforum liberalisering van circa 80% van de waarde van de Europese import in 15 jaar gevraagd. In het EPA-akkoord met Cariforum is inmiddels vastgelegd dat 61,1% van de waarde van de Europese import zal worden geliberaliseerd over een periode van 10 jaar, 82,7 % over 15 jaar en 86,9 % over 25 jaar. Het is niet zo dat ook de overige tarieflijnen geliberaliseerd gaan worden, in principe zijn deze producten uitgezonderd van het EPA-akkoord. De uitzonderingslijst van Cariforum bevat vooral landbouwproducten zoals suiker, cacao, koffie, rijst, granen, en groenten en fruit, vlees en vis, en zuivel, maar ook textielproducten, meubilair, tabaksproducten, alcoholische dranken, verzorgingsproducten en sanitair. De EU zelf heeft haar markt sinds januari 2008 geopend voor Cariforum voor 100%, met (korte) overgangstermijnen voor suiker en rijst. Het akkoord bevat daarnaast ruime mogelijkheden voor handelsdefensieve maatregelen. Er is dus wel degelijk sprake van een asymmetrisch akkoord.
Vraag 3
Is het waar dat de Europese Commissie heeft gesteld dat het dienstenaanbod van Cariforum niet World Trade Organisation (WTO) compatibel zou zijn? Zo ja, wat moet in dit geval worden verstaan onder WTO compatibel en hoe verenigt u dit met het feit dat de General Agreement on Trade in Services (GATS ) ontwikkelingslanden flexibiliteit verleent ten aanzien van dienstenliberalisering?
Antwoord
Ja, de Europese Commissie schatte eind november in dat het toen voorliggende dienstenaanbod van Cariforum, niet WTO compatibel was. Inmiddels zijn de Europese Commissie en Cariforum een EPA overeengekomen die wel WTO-compatibel is. Artikel 5 GATS bepaalt dat handelsovereenkomsten op het terrein van diensten substantiële sectorale dekking dienen te hebben en nagenoeg alle discriminatoire maatregelen tussen de deelnemers moeten wegnemen. Hetzelfde artikel bepaalt inderdaad ook dat aan ontwikkelingslanden flexibiliteit moet worden toegekend in het voldoen aan deze voorwaarden. In de EPA gaan de Cariforum staten (m.u.v. de Bahama’s en Haïti) de verplichting aan om voor alle dienstensectoren (m.u.v. publieke diensten) ten minste het huidige niveau van markttoegang te handhaven. Omdat deze bepaling betrekking heeft op alle dienstensectoren, heeft de EPA volledige sectorale dekking zonder dat de Cariforum staten voor alle dienstensectoren liberaliseringsverplichtingen zijn aangegaan. Bovendien heeft de Europese Commissie gebruik gemaakt van de flexibiliteit die artikel 5 GATS biedt. Zo is de sectorale dekking van de nieuwe markttoegangsverplichtingen voor de Dominicaanse Republiek ruim 80% en tussen de 50% en 62% voor de andere Cariforum staten. De Bahama’s en Haïti zijn nog geen nieuwe markttoegangsverplichtingen voor diensten aangegaan. Met deze landen is afgesproken dat zij dat binnen zes maanden zullen doen.
Vraag 4
Is het tevens waar dat de Europese Commissie een uitfasering heeft gevraagd van overige douaneheffingen die gebruikt worden voor inkomensdoelen in een periode van vijf jaar? Zo neen, wat heeft de Europese Commissie dan wel gevraagd? Zo ja, wat is uw oordeel hierover?
Antwoord
Een akkoord gaat niet alleen over het afbouwen van tarieven, maar ook over heffingen, subsidies en andere zaken die de handel kunnen belemmeren. In het EPA-akkoord met Cariforum is afgesproken dat belastingen op de export van goederen (exclusief landbouw) in 3 jaar afgebouwd zullen worden. Daarnaast zijn afspraken gemaakt over samenwerking tussen de douane. Zo is afgesproken dat voor de noodzakelijke douanehandelingen de reële kosten worden berekend (teneinde fraude en corruptie tegen te gaan). De Europese Unie heeft financiële steun aangeboden voor het omzetten van douaneheffingen in alternatieve belastingheffingen die de handel minder treffen. Deze maatregelen bevorderen de handel zonder de inkomenspositie van de overheid in gevaar te brengen en verdienen steun.
Vraag 5
Is het waar dat de Europese Commissie aparte onderhandelingen voert met de Dominicaanse Republiek teneinde dezelfde behandeling of toegang te krijgen als dat land aan de Verenigde Staten heeft toegekend onder de Central American Free Trade Agreement (CAFTA) overeenkomst? Zo ja, deelt u de mening dat deze onderhandeling de regionale integratie in deze regio ten goede zal komen? Zo ja, kunt u dit toelichten?
Antwoord
Het is inderdaad waar dat de Europese Commissie aparte onderhandelingen heeft gevoerd met de Dominicaanse Republiek; deze vonden echter plaats binnen het kader van de onderhandelingen met Cariforum als geheel. De Europese inzet was om van de Dominicaanse Republiek dezelfde toegang te verkrijgen die is toegekend aan de Verenigde Staten onder CAFTA, dit voor een beperkt aantal producten. Het overeengekomen akkoord laat zien dat de Dominicaanse Republiek een aantal producten sneller zal liberaliseren dan Caricom zoals zuivelproducten, koffie, suiker, graanproducten, wijn en alcoholische dranken.
De lidstaten van de Caricom zijn tot op het niveau van een gemeenschappelijke markt geïntegreerd. De Dominicaanse Republiek is echter geen onderdeel van Caricom. Voor de bestaande regionale integratie in de regio is het daarom niet schadelijk dat met de Dominicaanse Republiek een ander handelsregime overeen wordt gekomen dan met de overige landen in Cariforum. Ook binnen Caricom is overigens niet voor alle producten in alle landen hetzelfde tariefschema overeen gekomen. De Cariforum-staten hebben zelf voor deze benadering gekozen omdat door verschillende belangen geen uniforme uitzonderingslijst kon worden samengesteld. De Commissie was en is voorstander van een uniform tariefschema met het oog op regionale integratie, maar dit is aan de landen zelf om te beslissen.