Beantwoording vragen van het lid Ferrier over de EU-Latijns Amerika Top in Lima op 15 en 16 mei 2008

Graag bied ik u hierbij, mede namens de minister-president, de antwoorden aan op de schriftelijke vragen gesteld door het lid Ferrier over de EU-Latijns Amerika Top in Lima op 15 en 16 mei 2008. Deze vragen werden ingezonden op 15 mei 2008 met kenmerk 2070820190.

De minister van Buitenlandse Zaken,
Drs. M.J.M. Verhagen

Antwoorden van de heer Verhagen, minister van Buitenlandse Zaken, mede namens de heer Balkenende, minister-president, op vragen van het lid Ferrier (CDA) over de EU-Latijns Amerika Top in Lima op 15-16 mei 2008.

Vraag 1
Kunt u de Kamer inzicht geven in de agenda van de Top tussen de EU – Latijns Amerika en de Caraïben (EU-LAC) in de Peruaanse hoofdstad Lima op 15 en 16 mei aanstaande? 1)

Antwoord
De EU-LAC Top te Lima op 16 mei jl. was de vijfde topontmoeting tussen de EU en de landen van Latijns-Amerika en de Caraïben. De Top had als thema’s “armoede, ongelijkheid en “inclusion” en “duurzame ontwikkeling: klimaatverandering; milieu; energie”. Op 15 mei heb ik deelgenomen aan een bijeenkomst van ministers van Buitenlandse Zaken. We hebben onder meer gesproken over migratie, de drugsproblematiek en regionale integratie.

Vraag 2
Deelt u de mening dat intensieve samenwerking tussen de EU en Latijns Amerika en de Carïben van groot belang is en dat er wederzijdse uitdagingen liggen op o.a. het terrein van energie- en voedselzekerheid, vrede en veiligheid, armoedebestrijding en klimaatverandering? Zo ja, met welke verwachting gaat u naar deze bijeenkomst toe?

Vraag 3
Welk belang wordt gehecht aan deze bijeenkomst van regeringsleiders door Nede rland, en andere lidstaten van de EU?

Vraag 4
Wat zal de inbreng van Nederland zijn? En wat zijn de resultaten van de bijeenkomst?

Antwoord
Evenals andere lidstaten van de Europese Unie hecht de Nederlandse regering groot belang aan het verder bouwen aan het strategisch partnerschap tussen de EU en de Latijns-Amerikaanse en Caribische regio. Het belang van de Top is vooral gelegen in de herbevestiging van de politieke wil van de beide regio’s om op basis van gedeelde waarden gezamenlijk te werken aan de oplossing van de belangrijke problemen van deze tijd. Voor het Koninkrijk zijn goede betrekkingen tussen de regio’s van speciaal belang vanwege de ligging van twee van de landen in de Caraïben. Om deze reden reisde een delegatie onder leiding van minister-president Balkenende en mijzelf naar Lima en maakte de Directeur Buitenlandse Betrekkingen van de Antillen deel uit van de delegatie. De Directeur Buitenlandse Betrekkingen van Aruba was verhinderd.

De Top bood eveneens de gelegenheid tot het voeren van bilaterale gesprekken met de presidenten van respectievelijk Chili, Argentinië, Mexico, Colombia en Ecuador. Deze gesprekken boden de gelegenheid van gedachten te wisselen over een aantal bilaterale kwesties en het belang te onderstrepen van intensievere samenwerking in multilateraal kader.

De belangrijkste resultaten van de Top van de landen van de EU, Latijns-Amerika en de Caraïben te Lima zijn vastgelegd in de brede gezamenlijke slotverklaring (zie bijlage). Hierbij staat de politieke wil centraal om de onderhandelingen over Associatieverdragen voortvarend verder te voeren en intensiever samen te werken op o.m. het gebied van energie- en voedselzekerheid, vrede en veiligheid, armoedebestrijding en klimaatverandering.

Het eerste hoofdthema van de Top, “armoede, ongelijkheid en inclusion”, sluit goed aan bij het Nederlandse beleid voor steun aan de armoedebestrijding en duurzame ontwikkeling van Latijns-Amerika en de Caraïben. De regio omvat vele lage en midden-inkomenslanden die gekenmerkt worden door een zeer ongelijke inkomensverdeling. De vraagstukken van groei en verdeling, de rechten van de vrouw, de rechten van inheemse bevolkingsgroepen en de capaciteitsversterking van overheden en maatschappelijk middenveld zijn zeer actueel in de regio en staan centraal in de Nederlandse ontwikkelingssamenwerking met partnerlanden Suriname, Guatemala, Nicaragua, Colombia en Bolivia. In zijn interventie heeft minister-president Balkenende aangegeven dat economische dynamiek hand in hand gaat met respect voor democratische waarden en gedegen sociaal beleid. Hij heeft daarbij benadrukt dat, om dit te bereiken, solide overheidsfinanciën, goed bestuur en een brede politieke, sociale en economische participatie van groot belang zijn.

Het tweede hoofdthema van de Top: duurzame ontwikkeling: klimaatverandering; milieu en energie is ook zeer actueel gelet op de huidige economische ontwikkeling van de LAC regio. De sterke vraag naar biobrandstoffen, soja, hout, andere agrarische producten en minerale grondstoffen vanuit opkomende markten als China en India kan negatieve gevolgen hebben voor het milieu in de regio. Aandacht voor duurzame winning, verbouw en verwerking van deze producten is dan ook essentieel. Het behoud van de rijke biodiversiteit en het grootste areaal aan tropische bossen ter wereld vormt een grote uitdaging. Het continent is ook kwetsbaar voor de gevolgen van klimaatverandering.

Minister-president Balkenende was voorzitter van een van de vier werktafels over dit thema. In zijn interventie heeft de minister-president allereerst benadrukt dat de beide thema’s van de Top nauw met elkaar verweven zijn: zonder armoedebestrijding en sociale cohesie kan van duurzame ontwikkeling geen sprake zijn. Ten aanzien van het subthema klimaat heeft hij gewezen op de noodzaak van solidariteit van ontwikkelde en ontwikkelingslanden bij het verminderen van schadelijke emissies. Bij het subthema energie heeft hij vooral het belang onderstreept van duurzame productie van biobrandstoffen en bij het onderwerp milieu is hij vooral ingegaan op de noodzaak de ontbossing tegen te gaan en het tropisch regenwoud te behouden. Conform de toezegging van minister Koenders voor Ontwikkelingssamenwerking aan de Kamer tijdens het Algemeen Overleg over sojateelt op 21 november 2007 heeft de premier expliciet aandacht gevraagd voor de schadelijke gevolgen van grootschalige verbouw van soja.

Op 17 mei vonden onder andere sub-toppen plaats tussen de EU (trojka) en Centraal Amerika, Mercosur en de Andesgemeenschap. EU is met wisselend succes met deze drie groepen landen in overleg om te komen tot een breed associatieakkoord.

Met Centraal Amerika werd teruggeblikt op drie succesvolle onderhandelingsrondes over een dergelijk associatieakkoord. De beslissing van Panama om formeel deel te nemen aan het proces van regionale economische integratie werd verwelkomd.

Met Mercosur werd het belang van een ambitieus en gebalanceerd bi-regionaal associatieakkoord nogmaals onderstreept. Afgesproken werd op basis van het reeds verzette werk de onderhandelingen af te ronden zodra omstandigheden dit toelaten.

Met de Andesgemeenschap, tot slot, werd teruggeblikt op drie onderhandelingsrondes over het associatieakkoord en op de verschillen van inzicht die zijn gerezen over de modaliteiten van dit akkoord. Afgesproken is waar mogelijk rekening te houden met de bestaande asymmetrieën tussen en binnen de regio’s.

Vraag 5
Hoe wil de Nederlandse regering vervolg geven aan deze bijeenkomst?

Antwoord
De Nederlandse regering zal de implementatie van de afspraken gemaakt tijdens de Top nauwgezet volgen en een actieve bijdrage leveren aan het interregionale samenwerkingsprogramma dat invulling moet geven aan de afspraken op het gebied van sociale cohesie en duurzame ontwikkeling. Ook zal actief worden bijdragen aan de voorbereiding van de volgende EU-LAC Top, die in 2010 in Spanje zal worden gehouden. Ik zou bij die gelegenheid de voorkeur geven aan een bredere agenda, waarbij ook, net als bij de EU-LAC Top in Guadalajara in 2004, aandacht wordt geschonken aan intensievere samenwerking met de Groep van Latijns-Amerikaanse en Caribische landen (GRULAC) in multilaterale fora. Ook op bilateraal vlak zal ik blijven inzetten op samenwerking met deze meest gelijkgezinde landen in VN-verband, met name op het gebied van de hervorming van de VN, de Mensenrechtenraad en de Peace Building Commission, en non-proliferatie en ontwapening.

Vraag 6
Kunt u deze vragen zo spoedig mogelijk beantwoorden na afloop van de Top?

Antwoord
Ja.

1) Zie link: agenda minister Verhagen