Beantwoording vragen van het lid Boekestijn over mogelijke Oekraïense wapentuigleverantie aan Soedan en Kenia
Graag bied ik u hierbij, mede namens de minister van Buitenlandse Zaken, de antwoorden aan op de schriftelijke vragen gesteld door het lid Boekestijn over mogelijke Oekraïense wapentuigleverantie aan Soedan of Kenia. Deze vragen werden ingezonden op 2 oktober 2008 met kenmerk 2008Z03664.
De minister voor Ontwikkelingssamenwerking,
Bert Koenders
Antwoorden van de heer Koenders, minister voor Ontwikkelingssamenwerking, mede namens de heer Verhagen, Minister van Buitenlandse Zaken, op vragen van het lid Boekestijn (VVD) over mogelijke Oekraïense wapentuigleverantie aan Soedan of Kenia.
Vraag 1
Heeft u kennisgenomen van het artikel ‘Somali Pirates Tell All: They’re in It for the Money’’? 1)
1) The New York Times, 1 oktober 2008
Antwoord
Ja.
Vraag 2
Waren de tanks, artillerie, granaatwerpers en munitie van het Oekraïense vrachtschip inderdaad bestemd voor Kenia, Soedan of andere buurstaten? Bent u bereid dit te onderzoeken?
Antwoord
De berichten over de eindbestemming van de wapenleverantie zijn niet eenduidig. De autoriteiten in Oekraïne en Kenia hebben bevestigd dat de wapenlevering bestemd is voor Kenia. Deze uitspraken zijn door verschillende bronnen in twijfel getrokken. Naar aanleiding van de tegenstrijdige berichten heeft het Keniaanse parlement, bij monde van de voorzitter van de parlementaire commissie voor Defensie en Buitenlandse Betrekkingen, een onderzoek aangekondigd naar de eindbestemming van de wapens. Ik zal dit onderzoek nadrukkelijk volgen.
Vraag 3
Bent u op de hoogte van het feit dat de Zuid-Soedanese delegatie die de vaste commissie voor Buitenlandse Zaken vrij recent heeft bezocht openlijk vroeg om wapenleveranties?
Antwoord
Nee, daar ben ik niet van op de hoogte.
Vraag 4
Indien het wapentuig bestemd was voor Zuid-Soedan is een wapentuigleverantie aan dit gebied in strijd met het wapenembargo?
Antwoord
Het VN-wapenembargo heeft betrekking op Darfur. Wapenleveranties aan de regering van Zuid-Soedan vormen geen schending van het VN-wapenembargo, zolang deze wapens niet worden ingezet in Darfur.
Vraag 5
Kunt u garanderen dat Nederlandse hulp aan Soedan (zowel zuid als noord) niet is besteed aan de aankoop van wapens?
Antwoord
Ja, ik kan dat garanderen. De Nederlandse hulp aan Soedan wordt verstrekt aan multilaterale instanties, zoals de Wereldbank en de VN, en aan internationale NGO’s. De fondsen worden uitsluitend aangewend voor humanitaire hulp, de implementatie van het Comprehensive Peace Agreement (CPA) en wederopbouw.
Vraag 6
Indien het wapentuig inderdaad bestemd was voor Zuid-Soedan overweegt u dan de Nederlandse hulp aan Zuid-Soedan te staken?
Antwoord
De regering van Zuid-Soedan heeft de bevoegdheid om wapenaankopen te doen ten behoeve van haar eigen verdedigingsmacht. Dat neemt niet weg dat ik het zorgwekkend zou vinden indien het wapentuig daadwerkelijk voor Zuid-Soedan bestemd zou zijn. Het CPA roept partijen immers op om geen activiteiten te ontplooien die indruisen tegen de vrede. Grootschalige uitgaven op defensiegebied zijn hiermee in tegenspraak. Zoals aangegeven onder 5 wordt de Nederlandse hulp zeer gericht gegeven.
Vraag 7
Indien het wapentuig bestemd was voor Kenia kunt u dan garanderen dat Nederlandse hulpgelden daarvoor niet zijn aangewend?
Antwoord
Het is uitgesloten dat bij de (eventuele) aankoop van wapentuig door Kenia Nederlandse hulpgelden zijn gebruikt. De Nederlandse hulpgelden voor Kenia lopen in beperkte mate via de overheid. De programma's met de overheid zijn allemaal geoormerkt voor specifieke doelstellingen en kennen onafhankelijke monitoring van de bestedingen.
Vraag 8
Indien het wapentuig bestemd was voor Noord-Soedan overweegt u dan de hulp aan Noord-Soedan te staken aangezien boze tongen beweren dat Noord-Soedanese NGO’s in hoge mate zijn geïnfiltreerd door Khartoem?
Antwoord
Het is niet waarschijnlijk dat het wapentuig bestemd was voor Noord-Soedan. De steun aan Noord-Soedan zal zich, zoals de Kamer onlangs is meegedeeld, specifiek richten op de drie door de burgeroorlog getroffen grensgebieden, mensenrechten en democratisering.