Beantwoording vragen van de leden Ferrier, Van Gennip en Van der Staaij over de situatie in Latijns-Amerika

Graag bied ik u hierbij de antwoorden aan, mede namens de minister voor Ontwikkelingssamenwerking, op de schriftelijke vragen gesteld door de leden Ferrier, Van Gennip en Van der Staaij over de situatie in Latijns-Amerika. Deze vragen werden ingezonden op 7 maart 2008 met kenmerk 2070814120.

De minister van Buitenlandse Zaken,

Drs. M.J.M. Verhagen

Antwoorden van de heer Verhagen, minister van Buitenlandse Zaken, mede namens de heer Koenders, minister voor Ontwikkelingssamenwerking, op vragen van de leden Ferrier, Van Gennip (beiden CDA) en Van der Staaij (SGP) over de situatie in Latijns-Amerika.

Vraag 1

Hoe beoordeelt u de actie van Colombiaanse troepen op Ecuadoraans grondgebied, waarbij Farc-leider Reyes om het leven kwam op 1 maart 2008? 1)

Antwoord

De regering van het Koninkrijk heeft met verontrusting kennis genomen van deze actie en betreurt het militaire optreden van Colombia in de grensstreek van zijn buurland Ecuador. De regering waardeert het dat de Colombiaanse regering, tijdens een bijeenkomst van de Organisatie van Amerikaanse Staten (OAS) op 4 en 5 maart jl. haar excuses heeft aangeboden voor deze schending van de territoriale soevereiniteit van Ecuador en heeft verzekerd herhaling te zullen voorkomen. De regering heeft voorts nota genomen van de toelichting van de Colombiaanse regering dat dit militaire optreden in de context moet worden gezien van haar decennia durende conflict met de guerillagroepering Fuerzas Armadas de Colombia (FARC), die op VS- en EU-lijsten van terroristische organisaties figureert, zich schuldig maakt aan ontvoeringen en andere schendingen van de mensenrechten en het grondgebied van buurlanden gebruikt voor aanvallen op en activiteiten in Colombia. In de resolutie die op 17 maart jl. door de OAS werd aangenomen (OEA/SER.F/II.25 RC.25/RES.1/08) zijn vervolgafspraken tussen de betrokken landen opgenomen.

Het Koninkrijk veroordeelt de voortdurende schendingen van het internationale humanitaire recht door illegale gewapende groepen zoals de FARC. Het blijft deze groeperingen oproepen alle vijandelijkheden te staken en alle gegijzelden onmiddellijk en onvoorwaardelijk vrij te laten.

Vraag 2
Hoe beoordeelt u de reactie van de Venezolaanse president Chávez en de Ecuadoreaanse president Correa met name in het licht van de stabiliteit in de regio, de gevolgen voor Nederlands grondgebied en de situatie van de door de FARC gegijzelden, onder wie de voormalig presidentskandidaat Ingrid Betancourt?

Antwoord

De initiële reactie van Venezuela en Ecuador, die de diplomatieke betrekkingen met Colombia verbraken en troepen naar de grens stuurden, dreigde de spanningen in de regio te doen escaleren. De regering is dan ook verheugd dat na bespreking van deze kwestie in het kader van de OAS en tijdens de topbijeenkomst van de Rio Groep op 8 maart jl.de acute crisis in de regio is be ëindigd. De meer fundamentele problemen, die samenhangen met het optreden van illegale gewapende groepen zoals de FARC, zijn hiermee echter niet opgelost.

Vraag 3
Bent u van mening dat Nederland hier een rol heeft te spelen, wellicht in EU verband? Zo neen, waarom niet? Zo ja, wat gaat de Nederlandse regering doen?

Antwoord

Het Koninkrijk heeft uitgesproken eigen belangen bij stabiliteit in de regio, gezien de naburige ligging van de Caribische Koninkrijksdelen. Tijdens een gesprek met Vice-president Santos van Colombia in Genève op 3 maart jl. heeft minister Verhagen dan ook de zorg van het Koninkrijk overgebracht over de oplopende spanningen in de Andes-regio. Hij heeft daarbij opgeroepen verdere escalatie van de spanningen te vermijden, het internationale recht te respecteren en een constructieve dialoog aan te gaan. Een verklaring van het EU-voorzitterschap van dezelfde strekking, gericht aan alle partijen in het conflict, werd gepubliceerd op 5 maart.

Vraag 4
Bent u van mening dat Nederland een rol te spelen heeft om de situatie van de door de FARC gegijzelden te verbeteren en hen vrij te krijgen? Zo ja, welke stappen zal Nederland zetten?
Zo neen, waarom niet?

Antwoord

Zowel in EU-kader als in bilaterale contacten geeft het Koninkrijk de Colombiaanse regering politieke steun bij haar pogingen te komen tot een uitwisseling van door de FARC gegijzelden en door de regering van Colombia gevangen gehouden FARC-leden.

Vraag 5
Hoe beoordeelt u de beschuldigingen van de Colombiaanse regering ten aanzien van de vermeende financiering door president Chávez van de FARC? Welke consequenties verbindt u aan deze beschuldigingen? 2)

Antwoord

Of deze beschuldigingen gegrond zijn is nog niet duidelijk. De meningen van de betrokken partijen over de feitelijke omstandigheden lopen uiteen. Er zijn voor de regering op dit moment onvoldoende aanknopingspunten om hierover een standpunt in te nemen.

1) Trouw, 3 maart 2008

2) NOS, 4 maart 2008